Delfzijlster havenbedrijven laten elkaar niet vallen

Met DelfSail zet Delfzijl zich positief op de kaart. Maar hoe is het met de ondernemers in de haven? Hebben zij ook reden voor een feestje? Noordzaken ging langs bij waterbouwer Heuvelman Ibis BV en rederij en logistiek bedrijf Wijnne Barends.
Door: Theo Sikkema


Heuvelman Ibis BV houdt zich vanuit Delfzijl al meer dan veertig jaar bezig met waterbouwkundige projecten. Baggeren en oeverbescherming is het belangrijkste product, maar ook staalbouw en grondsanering zijn belangrijke takken van sport. Dat leidt op jaarbasis tot zo'n 35 miljoen omzet.
Erik Stuut uit Haren is sinds een jaar algemeen directeur. De geboren Drent kent het bedrijf vanuit zijn eerdere rol al financieel adviseur al meer dan vijftien jaar. 'Het is heel belangrijk om relaties hier naartoe te halen. Het imago van Delfzijl moet echt nog verder verbeterd worden.' Heuvelman Ibis houdt kantoor op het haventerrein en heeft de tallships voor de deur liggen.

Delfsail bewonderenswaardig

Dat geldt ook voor Wijnne Barends. Bij de in 1855 opgerichte rederij, met een gefactureerde jaarlijkse omzet van 120 miljoen euro, is Eddie Doornbos uit Delfzijl adjunct directeur logistiek. Doornbos is van huis uit makelaar en kwam tijdens een zeiltochtje, ter ere van het feit dat zijn vader veertig jaar bij Wijnne Barends werkte, in gesprek met directeur Kees van Wanrooij. Nadat hij er eerst een klus deed, staat de Delfzijlster sinds 2012 onder contract.
'DelfSail is wel een feestje. Veel mensen die bij ons werken komen hier vandaan. Het is een mooi middel om Delfzijl en de Eemshaven te laten zien. We zijn trots en het is bewonderenswaardig dat zoveel vrijwilligers zich voor zo'n prachtig evenement willen inzetten. Delfzijl is nog te vaak negatief in het nieuws, daar mag best meer evenwicht in komen.'

'Zo goed als je laatste klus'

Wijnne Barends hield vrijdag een relatie dag voor het hoofdkantoor aan de handelskade. Stuut heeft met zijn mensen aan de andere kant van de kade een loods ingericht om mensen te ontvangen en doet dat met genoegen, maar ze hebben een lastige week achter de rug. 'We hadden met een aantal andere partijen ingeschreven om twaalf kilometer dijk tussen de Eemshaven en Delfzijl te mogen versterken. We hebben maandag gehoord dat we helaas tweede geworden zijn. We hadden het beste plan en hadden het beste rekening gehouden met de omgeving, maar qua prijs waren we net iets te hoog.'

Het pand van Wijnne Barends
Hiermee loopt het bedrijf het project met een totale waarde van zeventig miljoen en drie jaar werkgelegenheid mis. 'Het hoort bij ons vak. Tuurlijk ben je er een avond gefrustreerd van, maar je moet weer door. Je bent zo goed als je laatste klus.'

Meer kansen in Amsterdam

De prijs wordt steeds belangrijker weet ook Stuut. 'Het is een moeilijke markt. Er schrijven veel bedrijven in, dus slechte prijzen. We moeten er hard voor werken. De opdrachten worden kleiner en we hebben te maken met landelijke concurrentie. Ik vind nog niet dat we kunnen zien dat het economisch beter gaat.'
Om die reden heeft Heuvelman Ibis BV besloten om een vestiging in Amsterdam te openen. 'Dat geeft ons meer kansen. De waterschappen in het Westen investeren momenteel zo'n 350 miljoen euro.' Ter illustratie: Waterschap Hunze en Aa's heeft dit jaar maar negen miljoen aan projecten weggezet.

Ruimte voor uitbreiding

Ook bij Wijnne en Barends is het momenteel geen gespreid bedje. Onderzoek heeft uitgewezen dat zeker tot 2020 sprake is van overcapaciteit in het vervoer per schip. Daarin ontspringt het bedrijf redelijk de dans omdat er veelal met lange termijn contracten gewerkt wordt, wat voor rust zorgt. In plaats van afhankelijk zijn van het jojoën van de prijzen in de zogenaamde spotmarkt, waar vraag en aanbod van eenmalige vrachten regeren. Toch is er nog ruimte voor uitbreiding. Afgelopen week rolde een tiende schip, van een totale order van twaalf, bij Groningen Shipyard het Winschoterdiep in.

Ontwikkelingen steeds sneller

Naast vervoer is logistiek ook een belangrijk onderdeel, waar de terminals in Delfzijl, Eemshaven en Farmsum voor de opslag van goederen een belangrijke rol bij spelen. Doornbos schetst een beeld van de huidige aanpak. 'Je moet dingen durven. Buiten de kaders denken. Nee zeggen bestaat niet.'
Daarnaast is het een kwestie van inspelen op ontwikkelingen. 'Je moet bijvoorbeeld vooruit lopen op de verdere digitalisering. Zo hebben we glasvezel in alle loodsen aan laten leggen. Je merkt dat nieuwe ontwikkelingen elkaar steeds sneller opvolgen.'

Wereldwijde regels

Een andere kans is het verdiepen van de vaargeul in de Eemshaven tot 14,5 meter. 'Dat biedt mogelijkheden voor grotere schepen. Er kan meer mee, waardoor we efficiënter kunnen vervoeren,' stelt Doornbos vast. Bijkomende vraag hierbij was wat het effect op de ecologie is? Hiervoor gelden regels en voorwaarden. Iets waar beide bedrijven in algemene zin in toenemende mate mee te maken krijgen. 'Nee m bijvoorbeeld de wereldwijde regels voor terrorismebestrijding. Alles moet geregistreerd worden. Daar moet je als ondernemer in investeren. Dat wil je natuurlijk ook voor de klanten, omdat je wilt voldoen aan de Internationale Code voor de Beveiliging van Schepen en Havenfaciliteiten', concludeert Doornbos.

Overheden missen ondernemerschap

Stuut maakt een helder statement aangaande regelgeving. 'Omgevingsfactoren op industrieterreinen worden te belangrijk gemaakt. Een Nederlands bedrijf, waar we mee samenwerken wil zich graag in Delfzijl vestigen. Maar loopt nu tegen regels aan, waardoor het allemaal veel te lang duurt. Dat is jammer. Bij overheden mis je ondernemerschap. Ik zeg niet dat de natuur moet wijken, maar het moet gewoon gemakkelijker worden. Ik vind de afstand met bijvoorbeeld overheden te groot. Meer overleg en contact is in ieders belang.'

Aandacht voor elkaar

Aan de samenwerking tussen de bedrijven in de haven zelf ligt het niet. Hierover zijn Stuut en Doornbos zeer te spreken. Stuut vat het als volgt samen. 'Er is veel aandacht voor elkaar. Daar waar we kunnen, doen we samen zaken. Zo werkt het al een tijd.' Doornbos vertelt over een mooi voorbeeld. 'De kracht is dat we elkaar niet laten vallen. We hebben eind 2014 helaas een grote brand gehad. Binnen een half jaar stond de loods er weer. Dat kan alleen maar als je netwerk hebt en er de bereidheid is om dingen met elkaar op te lossen. We zetten ons ook in voor de werkgelegenheid in de regio, dus alles wat we regionaal kunnen doen laten we niet na.'

Toekomst positief

Beide bedrijven zorgen voor de nodige werkgelegenheid. Heuvelman Ibis heeft tachtig man in dienst, waarvan tien bij de vestiging in het Duitse Leer werkzaam zijn. Wijnne Barends biedt, inclusief de rederij, werk aan ongeveer 500 medewerkers. De werkgelegenheid blijft, want er wordt positief naar de toekomst gekeken. Het is inspelen op nieuwe markten weet Doornbos. 'De offshore wind in de Eemshaven biedt kansen. We werken met diverse partijen, waaronder de Rijksuniversiteit Groningen, samen hoe de logistieke keten in te richten om de kostprijs zo goedkoop mogelijk te maken.'

Met respect

Om succesvol te blijven, moet je volgens Stuut vooral goed kunnen anticiperen. 'Je moet weten wat er speelt in de markt. De afgelopen vijf jaar is er veel veranderd en gaat het veel formeler, dus we moeten wel goed voorbereid zijn. We zijn natuurlijk niet de grootste partij in de branche, maar in de vereniging van waterbouwers wordt met respect over ons gesproken en dat is fijn.'