Overbelasting zonnepanelen in Groningen: hoe nu verder?

Groningen is koploper op het gebied van zonnepanelen. In het bevingsgebied heeft maar liefst een op de vijf woningen panelen op het dak. Op een zonnige dag kan dat overbelasting en doorslaande stoppen opleveren.
Dat werd eerder deze week duidelijk. Meters slaan stil of uit, juist op het moment dat het zonnepaneel optimaal rendeert en veel energie genereert. Netbeheerder Enexis zegt vorig jaar
te hebben gekregen over het probleem.
Volgens Frank Pierie van het Groningse duurzame energietraject EnTranCe aan de Hanzehogeschool, is het goed dat dit probleem nu al aan het licht komt. 'We hadden het alleen nog niet zo snel verwacht. Maar beter nu dan later: zo is er tijd om dingen te verbeteren voor als zonnepanelen nog vaker voorkomen.'

Hoe kunnen meters vallen als ze het juist goed doen?

'De energie kan nergens heen. Op het moment van een zonnepiek, is er meer aanbod dan vraag. De stroom kan niet worden opgeslagen, dus hebben de meters problemen.'

Dus moet er opslag komen voor energie van zonnepanelen

'Dat is het lastige. In Nederland moet de productie van energie nagenoeg gelijk zijn aan de levering ervan. Zo is het netwerk opgebouwd. Bovendien heeft netbeheerder Enexis als staatsbedrijf een paar taken. Zelf stroom leveren, is geen kerntaak. Dat is weggelegd voor leveranciers als Nuon en Eneco. Enexis mag dus zelf ook geen stroom (afkomstig van zonnepanelen) opslaan, want daarvoor moet het stroom opkopen en verkopen.'

Elke eigenaar van zonnepanelen een eigen batterij?

'Aardige suggestie, maar economisch gezien is een batterij niet reëel. Een Tesla Powerwall kost bijvoorbeeld 5000 euro, maar zo'n batterij kan maar een beperkt aantal keer opladen. Als je bijvoorbeeld je stofzuiger aanzet, dan vraag je een enorme piek van de batterij. Doe je dat regelmatig, dan is de batterij in twee of drie jaar afgeschreven. Het kan niet uit.'
'Nu is het voor consumenten nog zo geregeld dat je eigen energielevering wordt weggestreept tegen je verbruik. Die saldering is veel lucratiever dan stroom opslaan met een batterij.'

Maar daardoor gooien we wel opgewekte stroom weg...

'Ja, op huisniveau is een batterij dus niet rendabel, maar opslaan op wijk- of zelfs buurtniveau kan wel interessant zijn. Neem bijvoorbeeld de lithium accu's die worden gebruikt in elektrisch transport. Die zijn nog niet afgeschreven na de levensduur van een auto, maar kunnen stroom wel een paar dagen vasthouden.'

Daar is EnTranCe al volop mee bezig?

'Om dit goed te kunnen doen, moeten we energievraag- en aanbod van een wijk of buurt begrijpen. Dat is complex. We proberen met een model de uurpatronen van een wijk te simuleren en we hebben een pilot voor een huishouden waarin we stroomcirculatie simuleren.'

Echte zonne-energie wijken in Groningen, zit dat erin?

'Er zitten veel voordelen aan groene energie, maar er zijn ook minpunten. Nu halen we vooral energie uit kolen en gas en dat is begrijpelijk, want we kunnen ze razendsnel starten en weer uitschakelen. Het gasnet is flexibel. Het is er altijd als je het nodig hebt.'
'Dat geldt simpelweg niet voor de zon en wind. Dus hoe meer duurzame energie je hebt, hoe minder flexibiliteit er is. Daarom werken we toe naar hybride energiesystemen, waarin dat samenkomt.'
'Het ligt bij Enexis om te kijken hoe dat zo slim mogelijk kan. Zo kunnen we het weer inmiddels redelijk voorspellen. Zo'n twee dagen van tevoren weten we of er zon is. Als we daar van tevoren op kunnen voorzien met stroomverdeling en tijdelijke opslag, gaan we de goede kant op.'