Aardbevingsnieuws in augustus 2016: contourlijn van de NAM kraakt

© Goos de Boer/RTV Noord
Wat gebeurde er de afgelopen maand op het gebied van gaswinning, aardbevingen en de schadeafhandeling in onze provincie? Vanaf nu zet RTV Noord het aan het eind van elke maand op een rij. In augustus 2016: de contourlijn van de NAM kraakt.
RTV Noord zet elke maand het belangrijke nieuws over de aardbevingen op een rij. Hier lees je het aardbevingsnieuws in augustus 2016. Onderaan vind je een overzicht van de aardbevingen in augustus 2016.

Contourlijn van de NAM kraakt

Onderzoekers van de Technische Universiteit in Delft rekenen af met het NAM-onderzoek naar schade aan de randen van het Groninger gasveld. In opdracht van de NAM stelde onderzoeksbureau Arcadis dat de kans op schade in gebieden buiten de contourlijn 'verwaarloosbaar klein' is. Maar volgens de TU is de steekproef te klein en is de contourlijn zelf niet houdbaar. Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders draagt de NAM op om inspecties uit te voeren op plekken waar dat nog niet is gebeurd. Ook geeft hij opdracht voor een vervolgonderzoek. Het Centrum Veilig Wonen van de NAM krijgt de opdracht de 1800 schademeldingen buiten het officiële aardbevingsgebied af te handelen. De PvdA wil een totale opheffing van de contourlijn, maakt ze in de Tweede Kamer bekend. Ook wil de partij onafhankelijke schadeafhandeling.

Alders moet meer bevoegdheden krijgen

Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders heeft te weinig bevoegdheden om de NAM buitenspel te zetten bij de schadeafhandeling. Dat constateren de Groninger Bodem Beweging en het Groninger Gasberaad, die met Alders om tafel zaten voor herziening van het schadeprotocol. De partijen willen daarom niet langer met de NCG praten. Kritiek komt ook uit Ten Boer. Het college zegt dat de huidige afhandeling met inzet van taxateurs, contra-expertises en juristen niet uit te leggen is. 'Deze werkwijze kost te veel tijd en te veel geld.' Alders zegt het probleem met 'bestuurlijke en maatschappelijke partijen' te willen bespreken. De PvdA stelt er Kamervragen over.

Groningse bestuurders hekelen gaswinning komende 5 jaar

Volgens het nieuwe gasbesluit mag de NAM de komende 5 jaar maximaal 24 miljard kuub gas uit de grond halen. Volgens minister Kamp zal dat de 'helft van de komende jaren' echter 27 miljard kuub zijn. Tijdens strenge winters mag het plafond bovendien worden verhoogd tot maximaal 31,5 miljard kubieke meter. Dat schiet Groningse bestuurders in augustus in het verkeelde keelgat: 'Er wordt te weinig rekening gehouden met de veiligheid, het voorkomen van schade en de gevolgen voor leefbaarheid en economie.' Bovendien is de periode van 5 jaar voor die afspraken volgens de bestuuders veel te lang. Ze tekenen bezwaar aan bij het ministerie, net als zo'n 5000 particulieren. Ook de Groninger Bodem Beweging tekent bezwaar aan, samen met Milieudefensie, de Waddenvereniging en meer organisaties.

NAM wil meer duidelijkheid

De NAM is blij met de termijn van 5 jaar voor de winning van 24 miljard kubieke meter per jaar. Toch dient de NAM óók een zienswijze in bij het ministerie over het gasbesluit. Ze vindt de voorwaarden waaronder er meer gewonnen mag worden te vaag. Het gasbedrijf wil van tevoren of direct weten hoeveel gas op een bepaald moment mag worden gewonnen. Nu wint de NAM eerst gas en hoort het achteraf hoeveel 'graaddagen' voor een afwijkende winning er zijn geweest; hoeveel gas er gewonnen mocht worden. Ook wil de NAM weten welke schade nog aanvaardbaar is - nu ze naar eigen zeggen gelijkmatiger produceert en ze de productie heeft beperkt. De NAM is de laatste die een zienswijze indiende bij het ministerie.

Meer energiepremie voor aardbevingsgebied

Iedereen die in aanmerking kwam voor de energiepremie in verband met aardbevingschade, krijgt die ook. Dat is mogelijk nu het budget voor de zogeheten waardevermeerderingsregeling is verhoogd van 124,6 naar 136,4 miljoen euro. Dat betekent dat er voor alle aanvragers voldoende budget is voor de bijdrage van maximaal 4000 euro voor zonnepanelen, dubbel glas, of andere energiebesparende maatregelen. Ze moeten dan voldoen aan de voorwaarde dat de schade uiterlijk op 31 december 2015 ontstaan is en uiterlijk 31 januari 2016 gemeld is bij het CVW. In totaal zijn er 37.651 aanvragen binnengekomen. De meesten komen uit Stad Groningen, daarna volgt Delfzijl.

Meer slachtoffers met psychische problemen

Het aantal mensen met psychische problemen in het aardbevingsgebied neemt toe. Dat constateert Onafhankelijk Raadsman gaswinning Leendert Klaassen. 'Mensen zeggen vaker: ik trek het niet meer. Dat is een zeer ernstig signaal', laat Klaassen weten aan Provinciale Staten. Hoogleraar Herman Bröring van de Rijksuniversiteit Groningen bevestigt de bevindingen van de raadsman. Hij houdt zich al lange tijd bezig met de juridische kant van de gaswinning. Ook hij constateert een verandering van de stemming. 'Ik merk dat mensen meer gelaten zijn. Ze zijn murw gebeukt. Met als gevolg dat een deel zich afwendt.' Bröring stelt dat te veel onduidelijk is. Zoals: 'Hans Alders' positie is niet helder. Valt hij onder het ministerie van Economische Zaken? Of werkt hij in opdracht van de NAM? Op die vragen moet antwoord komen.'

NAM en schadebeoordelaar Vergnes in de clinch

De NAM ziet het niet meer zitten in de schadebeoordelingen van Vergnes Expertise uit Leek. Groningers met aardbevingsschade die het bureau willen inschakelen voor een contra-expertise schadeoordeel tegenover dat van de NAM, krijgen de kosten niet meer van de NAM vergoed. 'Het onderbreekt bij Vergnes aan steekhoudende onderbouwing. Het bureau leidde tot hoge en soms onrealistische verwachtingen bij de schademelder', verwijt de NAM. Vergnes is ontzet: 'De NAM wil geen objectieve schadebeoordeling en streeft nog steeds naar het onder het tapijt vegen van schademeldingen. De verwijten van de NAM verhullen de wens van de NAM om zo weinig mogelijk schade uit te betalen.'
Het CDA wil van Economische Zaken weten wie de kwaliteitseisen voor de schaderapporten heeft opgesteld, en dringt erop aan dat beide partijen weer met elkaar in gesprek gaan.

'Dodelijke 5.0 op de Schaal van Richter mogelijk'

De maximale kracht van een aardbeving in Groningen? Volgens een nieuw onderzoek op verzoek van de NAM is dat reëel gezien 5.0 op de Schaal van Richter. Dat is een stuk lager dan de 5.75 die de NAM zelf aanhoudt in haar recente winningsplan, al sluit ook het nieuwe onderzoek niet uit dat nog zwaardere bevingen wel mogelijk zijn.
Volgens een onderzoek van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) kunnen bij een aardbeving van 5.0 overdag, met epicentrum Huizinge, 118 doden vallen. 's Avonds zijn dat er 106. Bijna 1800 gebouwen kunnen instorten; 300 gebouwen kunnen zwaar beschadigd raken. Beschadigde dijken, het vrijkomen van gevaarlijke stoffen, leidingbreuken en uitval van gas, water en licht kunnen allemaal aan de orde zijn. De zwaarte en duur van de beving en de ondergrond bepalen hoe zwaar de werkelijke schade is.

Aardbevingen in augustus 2016:

- 7 augustus 20.40 uur: 1.3 bij Kantens
- 8 augustus 00.03 uur: 0.4 bij Zuidbroek
- 10 augustus 18.16 uur: 0.5 bij Sint-Annen
- 14 augustus 01.50 uur: 0.7 bij Nieuwolda-Oost
- 14 augustus 04.07 uur: 0.2 bij Harkstede
- 23 augustus 02.11 uur: 0.6 bij Oostwold
- 23 augustus 03.53 uur: 1.0 bij Oostwold
- 24 augustus 13.09 uur: 0.8 bij Meedhuizen
- 24 augustus 18.44 uur: 0.6 bij Garsthuizen
- 24 augustus 23.44 uur: 1.1 bij Delfzijl
- 28 augustus 03.27 uur: 1.3 bij Usquert
- Bekijk alle bevingen van 2016