Het Broodfonds: naast financieel ook sociaal vangnet

De regio Groningen krijgt het tiende fonds voor aangesloten ondernemers. Wat is het Broodfonds nu eigenlijk en wat maakt het tot een succes?

Het verschil waarom ondernemers kiezen voor een Broodfonds en niet voor een reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekering, zit 'm volgens Biba Schoenmaker in twee dingen: het kostenaspect en het sociale vangnet van een fonds.

Schoenmaker kan het weten, zij is zelf een van de oprichters van het allereerste fonds, zo'n tien jaar geleden. Anno 2016 is het aantal fondsen in Nederland uitgebreid naar 223 en zijn zo'n 9.500 ondernemers en zelfstandigen aangesloten bij een fonds.

Het Broodfonds is een fonds waarbij maximaal 50 ondernemers zijn aangesloten. Het fonds vormt een opvangnet voor aangesloten ondernemers, die al dan niet tijdelijk arbeidsongeschikt raken en geen reguliere verzekering hebben afgesloten.

Ondernemers die deelnemen aan het fonds, betalen een bedrag per maand en krijgen, naar rato van dat bedrag uitgekeerd als ze arbeidsongeschikt raken.

En dat werkt volgens deelnemer Tjerk van Dijk uitstekend. Van Dijk is een van de ondernemers die in een broodfonds in de regio Groningen participeert. De in Drachten woonachtige zelfstandige is blij met het vangnet dat het Broodfonds biedt.

'Wij hebben een fonds waarin vijftig ondernemers deelnemen', zegt hij. 'Dat is het maximale aantal. Iedereen stort elke maand een bedrag, afhankelijk wat de ondernemer kan betalen. Het minimale inlegbedrag is 33 euro per maand, het bedrag wat je maximaal kunt inleggen is iets meer dan 100 euro. De dekking die je daarvoor terugkrijgt, varieert.'

Voordat een ondernemer die dekking krijgt uitgekeerd, is er een heel proces aan voorafgegaan. Een ondernemer wordt lid, en krijgt bij zijn Broodfonds een eigen rekening. Daar stort de ondernemer iedere maand een bedrag naar keuze op.

Wanneer een ondernemer tijdelijk arbeidsongeschikt raakt en een uitkering wil uit het fonds, krijgt hij van zijn eigen rekening een bedrag. Dit bedrag wordt aangevuld door bijdragen van collega-ondernemers, die iedere maand een klein bedrag van hun rekening afgeschreven zien worden.

Volgens de zzp'er heeft het Broodfonds voordelen ten opzichte van een reguliere arbeidsongeschiktheidsverzekering. 'Bij een verzekeraar betaal je vaak een veelvoud aan premies, en dat bedrag ben je direct kwijt. Wanneer je uit het Broodfonds wilt stappen, kun je het resterende bedrag dat nog op je rekening staat, terugkrijgen.'

Maar voordat het zover is, moet een deelnemer eerst de buidel trekken. Wanneer er een Broodfonds wordt opgericht en ondernemers willen deelnemen aan dit fonds, moet er eenmalig 250 euro per deelnemer worden betaald.

Daarnaast betaalt een ondernemer tien euro contributie per maand voor de lopende zaken, en daarbovenop komt de maandelijkse inleg voor de daadwerkelijke verzekering, die varieert van 33,75 euro tot 108 euro. De dekking varieert bij arbeidsongeschiktheid tussen 750 euro per maand en 2.500 euro per maand.

'En dat bedrag is belastingvrij, want het gaat om een schenking', legt Biba Schoenmaker uit.

Kritische geluiden zijn er dan ook niet te vinden, al wil Schoenmaker wel benadrukken 'dat het bij de ondernemer moet passen'. 'Wanneer een ondernemer teveel twijfels heeft, adviseren we ze dat ze het niet moeten doen. We zijn niet uit op enorme groei.'

Deelnemer Van Dijk geeft aan dat het Broodfonds meer is dan alleen een groep sociale ondernemers die elkaar steunt.

'Je moet het ook zien als een sociaal netwerk. Dat verschilt ook per Broodfonds, maar wij zijn daar met elkaar erg alert op. En dat werkt. Onlangs was een ondernemer in ons fonds herstellende van een kniebreuk. Zij wilde wel werken, maar kon niet op haar werkplek komen. Een collega-ondernemer, ook uit het Broodfonds, was tijdelijk haar taxi.'

Allemaal leuk en aardig, maar werkt een fonds met goedwillenden geen fraude in de hand? Van Dijk is daar wel eens bang voor. 'Het model is misbruikgevoelig', beaamt hij. 'Het enige wat er gebeurt wanneer een ondernemer lid wil worden, is dat hij wordt voorgedragen bij de leden. Die keuren de deelname goed of af. Medische screening van de nieuwe deelnemer vindt niet plaats, wel moet de deelnemer bij aanvang arbeidsgeschikt zijn.'

Schoenmaker denkt dat dit meevalt. 'Wij hebben op het hoofdkantoor nog geen meldingen gehad van misbruik door ondernemers. De sociale controle is onderling ook groot, dat speelt ook mee. In een fonds wil je je collega-ondernemer niet beduvelen.'