NAM: 'Geen contact tussen Groningse gasbel en Duitse gasvelden'

'Geen sprake van.' Zo reageert de NAM op de suggestie dat de Groningse gasbel en de Duitse gasvelden in de Eemsmonding met elkaar in verbinding staan.
De GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer sloeg hierover vorige week alarm. De partij vraagt opheldering van minister Henk Kamp van Economische Zaken over deze grensoverschrijdende gaswinning.

Drukcommunicatie

Zo wil de partij weten of er sprake is van 'drukcommunicatie' tussen het Groningse gasveld en Duitse gaslocaties in het Eemsgebied. GroenLinks vraagt zich af of hierdoor de Duitse gaswinning invloed heeft op de aardbevingen en bodemdaling in Groningen.

Geen connectie

Volgens woordvoerder Sape Jan Terpstra van de NAM is er 'geen connectie' tussen deze gasvelden. 'Er wordt iets gesuggereerd, dat er niet is.' Terpstra nodigt GroenLinks uit om samen met hem in een bootje de Eems op te gaan. 'En dan zullen we de nodige uitleg geven.' Hij wijst er verder op dat de overheden aan beide kanten van de grens 'goede afspraken' hebben gemaakt over de gaswinning.

Eems-Dollardverdrag

De gaswinning in de Eemsmonding heeft een lange geschiedenis. Die begint in 1960 als het toenmalige West-Duitsland en Nederland het Eems-Dollardverdrag tekenen. Daar gaat veel discussie aan vooraf, vooral over het verloop van de grens. En dat houdt mede verband met het gas, het nieuwe goud, dat de oliemaatschappijen daar denken aan te treffen.

Elk vijftig procent

Aan het verdrag wordt een Aanvullende Overeenkomst toegevoegd, waarin de exploitatie van delfstoffen wordt geregeld. Er is sprake van een 'common area'. In dit gemeenschappelijke gebied mogen de NAM en de Duitse maatschappij Brigitta gas winnen. Beide zijn dochterbedrijven van Shell en het toenmalige Esso (nu Exxon Mobil). Ze hebben als vergunninghouders elk recht op vijftig procent van de opbrengst, zo wordt afgesproken.
Vooral de forse uitloper van de Groningse gasbel onder de Eemsmonding zorgt voor onvrede. De krant Het Vrije Volk schrijft in 1964 dat de 'common area' een lucratieve deal is voor de oosterburen. 'West-Duitsland krijgt deel Gronings gas', zo kopt deze inmiddels verdwenen krant. 'De NAM zal het gas uit de Nederlandse bodem winnen en het rechtstreeks aan Brigitta leveren. De NAM krijgt van haar Duitse zuster de productiekosten vergoed. De opbrengst vloeit via Brigitta in de zak van Shell en Esso', concludeert Het Vrije Volk.
Opvallend is dat via deze constructie de Nederlandse overheid het nakijken heeft. Er gaat, in tegenstelling tot bij de gaswinning op het vasteland van Groningen, geen cent naar het Rijk.

Arbritrage

Dit wordt pas veel later gecorrigeerd. Via arbitrage wordt na jaren van touwtrekken in 2006 definitief bepaald hoeveel de NAM van de opbrengst aan het Rijk moet betalen.
'Derhalve komt uiteindelijk het aandeel van de staat in de opbrengst van 2,36 miljard die de NAM eerder van de Duitse concessiehouder Brigitta heeft ontvangen, op 1,76 miljard euro', laat de toenmalige minister van Economische Zaken Laurens Jan Brinkhorst op 5 april 2006 in een brief aan de Tweede Kamer weten.
En nu is die grensoverschrijdende gaswinning in de Eems opnieuw een punt van discussie door de Kamervragen van GroenLinks. Het is nog niet bekend wanneer minister Kamp met zijn antwoorden komt.