Binnen veertig minuten 40.000 euro bij elkaar

Dit jaar is 160 miljoen euro opgehaald meldt adviesbureau Douw en Koren. Een nieuw record. Dertig miljoen meer dan in 2015. Dit beeld geldt niet voor de provincie Groningen. Hier zijn ondernemers nog een stuk terughoudender dan in de rest van Nederland.

Er zijn honderdvijftig platforms actief in Nederland, waarvan er tien echt substantieel wat voorstellen. GeldvoorElkaar en Collin Crowdfund zijn de belangrijkste twee platforms in Nederland.

Robert Panman begeleidt samen met zijn compagnon DickVisch vanuit hun bedrijf De Kapitaalfabriek uit Groningen ondernemers die via het crowdfundingplatform GeldvoorElkaar.nl crowdfundingprojecten doen.

'Het bijzondere is dat wij wel in Groningen gevestigd zijn, maar de meeste zaken doen wij niet in het Noorden. Dat komt omdat een ondernemer niet met zijn hele hebben en houden op internet wil. Noordelingen moeten daar enorm aan wennen. Elders in het land gaat men daar anders mee om.'

Joost en Roelien Kruiger uit Ten Post stonden eerst ook afwijzend tegenover crowdfunding. Vanuit hun bedrijf Agrarische Service Kruiger (ASK) wilden ze zich naast stalreiniging ook bezighouden met het schoonmaken van voersilo's.

'We hadden hiervoor een siloreiniger nodig. Daarvoor hadden we een robot nodig en die bestond nog niet in Nederland. Banken vonden het een te groot risico. We wilden de investering heel graag doen en hadden eigenlijk geen keuze, zegt Roelien Kruiger terugkijkend op de situatie anderhalf jaar geleden.

Via een kennis en hun boekhouder werden de Kruigers getipt dat crowdfunding een mogelijkheid was om het financiële probleem op te lossen. Vervolgens ging het heel snel weet Roelien nog. 'We hebben een gesprek gehad bij De Kapitaalfabriek en binnen drie weken kon de campagne van start.'

Een campagne die welgeteld 38 minuten duurde. 'We hadden net goed en wel onze familie en kennissen geappt toen we al gebeld werden dat ons project financieel gevuld was.' In 38 minuten tijd was veertigduizend euro binnengehaald om het hele project inclusief bijkomende kosten mee te financieren.

Joost en Roelien Kruiger kijken positief terug het hele proces. Roelien hierover: 'Het ging bij ons ook zo snel en je moet niet vergeten dat alle inschrijvers graag willen dat het goed gaat en daarmee reclamemakers voor je zijn. Daar krijg je een positief gevoel van. Als je geen financiering kunt krijgen of niet vast wilt zitten aan een bank dan kun je het zeker doen.'

Kruiger ziet maar één nadeel en dat is dat niet in één keer afgelost kan worden. Daar worden voordat het project van start gaat afspraken over gemaakt. Projecten lopen meestal vijf jaar en hiervoor wordt maandelijks vanuit ASK een bedrag overgemaakt.

Inmiddels begint de investering voorzichtig te renderen. Joost werkt door het hele land en ook in Duitsland. Net als het vaak nog onbekend zijn van de mogelijkheden van crowdfunding geldt dat ook voor de semi-automatische robot om de voersilo's te reinigen. Terwijl de aanleiding een hele logische lijkt. Door vochtvorming kan schimmelvorming optreden en dat is niet goed voor het vee.

Zo is het project van de familie Kruiger een positieve uitzondering in de provincie Groningen. En lijken deelnemers vooral op zoek te zijn naar het scoren van een goed gevoel, maar de realiteit is een andere.

Panman ziet in de dagelijkse praktijk vooral rendementsjagers. De meeste investeerders in crowdfunding gaan voor het behalen van een hoog rendement. 'Rondom crowdfunding bestaat misschien wel een romantisch beeld in de zin van het opbouwen van een fanbase en eigen ambassadeurs. In onze ogen is dat niet zo. Het gaat de meesten puur om het behalen van rendement.'

Het Noorden blijft dus duidelijk achter bij het landelijke beeld. 'In het Noorden zijn mensen terughoudender in laten zien wie ze zijn op internet. Op internet geld vragen geeft misschien wel een gevoel van schaamte, terwijl je bij de Kamer van Koophandel ook gewoon alle bedrijfsgegevens op kunt vragen.'

Feit is wel dat projecten die via crowdfunding gaan, moeilijker te financieren zijn dan via reguliere kanalen. Panman vat het krachtig samen. 'De theorie van de ratio's is heilig bij banken. Als de solvabiliteit maar een paar procent te laag is, kom je voor reguliere financiering niet in aanmerking.'

In algemene zin geldt volgens Panman dat banken vooral cijfermatig terugkijken naar wat ondernemers financieel gepresteerd hebben, terwijl bij crowdfunding vooral gekeken wordt naar toekomstperspectief en of sprake is van een plausibel verhaal met kans op succes.

Er zijn inmiddels andere alternatieven. In Drenthe is het MKB-Fonds Drenthe fonds en in Friesland is het Doefonds Fryslân in het leven geroepen als een optie om innovaties gefinancierd te krijgen. In Groningen wordt aan iets vergelijkbaars gewerkt.

Crowdfunding bestaat sinds 2013 en de kritiek vanaf het begin is dat er te weinig toezicht op de platforms is. Volgens Panman is juist sprake van steeds strenger toezicht. 'De toezichthouder Autoriteit Financiële Markten zit er inmiddels bovenop. De regels worden steeds strakker en momenteel wordt tachtig tot negentig procent van de aanvragen afgewezen door strengere regelgeving.'

De verwachting is dat veel platforms op termijn verdwijnen, omdat niet aan de toenemende regels voldaan wordt. Terwijl er steeds meer behoefte naar alternatieve financieringsmogelijkheden ontstaat.

Banken gaan steeds meer automatiseren, waardoor middels een aantal controle vragen financieringsaanvragen gecheckt worden geeft Panman aan. Het gebrek aan persoonlijk contact werkt de zoektocht naar alternatieven in de hand.

Panman verwacht dat crowdfunding zich snel verder professionaliseert. 'Landelijk is ook de verwachting dat grote fondsen, bijvoorbeeld pensioenfondsen zich financieel met crowdfunding bezig gaan houden', verwacht Panman.

De verwachting is dat crowdfunding in Groningen zeker populairder wordt, maar hoe snel is de vraag. Mogelijk dat succesverhalen als die van de familie Kruiger de Groningers over de streep trekken, want wie wil nu niet binnen 38 minuten over veertigduizend euro beschikken.