UMCG-baas: alleen preventie kan gezondheidszorg betaalbaar houden (update)

© Walter Vos/ Flickr Creative Commons
De gezondheidszorg in Nederland is alleen betaalbaar te houden als de rijksoverheid volledig inzet op preventie: het voorkomen van ziekten.
Dat zei bestuursvoorzitter Jos Aartsen van het UMCG dinsdagmiddag in zijn nieuwjaarstoespraak.

Zeven miljoen chronisch zieken

Hij wees op cijfers van het Centraal Plan Bureau: in 2030 zijn er zeven miljoen chronisch zieken in Nederland en lopen de zorgkosten verder op. 'Als we op deze wijze verder gaan, dan gaat de wal het schip keren. Dat kan niet anders.'
De regering moet daarom volledig gaan voor preventie, vindt Aartsen. 'We moeten ziekenhuisopnames uitstellen, de basiszorg anders regelen.'

Preventieprogramma's

Hij pleit voor preventieprogramma's die vervolgens over heel Nederland kunnen worden uitgerold. Het UMCG zou deze programma's kunnen ontwikkelen.
Volgens Aartsen gebeurt dit ook al. 'Met gerichte voeding kan je er bij de diabetes-patient zelfs voor zorgen dat ze uiteindelijk geen patient meer zijn.'

'Niemand heeft een visie'

Vooralsnog ziet hij in de verkiezingsprogramma's (of zoals hij gekscherend zei: verkiezingsretoriek) niets zinnigs terug over preventie. 'Niemand heeft een visie. Maar preventie is de enige manier om de financiering uiteindelijk nog rond te krijgen.'
Aartsen legt het niet alleen op het bordje van de overheid; de verzekeraars zouden ook aan preventie moeten doen. Nu handelen ze als een soort 'eenheidsworst of look-a-likes' door alleen behandelingen te vergoeden.

Geld vragen voor Lifelines

Aartsen greep de nieuwjaarsrede verder aan om geld te vragen voor Lifelines. Het UMCG en de Rijksuniversiteit Groningen zien in 2019 graag een derde ronde van het bevolkingsonderzoek, maar het geld is op.
Zelf kunnen UMCG en RUG de organisatie van Lifelines nog even in stand houden, maar het kost miljoenen om de 165.000 deelnemers opnieuw langs te laten komen voor onderzoek, vragenlijsten en testen.

Beroep op ministerie en provincies

Aartsen doet daarom een beroep op het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de provincies. Lifelines levert volgens hem een schat aan informatie op die gebruikt kan worden bij het voorkomen van ziektes.
'En de provincies willen werkgelegenheid. Dat krijgen ze met preventieprogramma's. Laten we ervan uitgaan dat iedereen verstandig gaat worden en meegaat in het project', stelde Aartsen.

Spannend jaar

Het UMCG staat volgens Aartsen een spannend jaar te wachten, met onder meer de invoering van een elektronisch patiëntendossier. Dat moet in december zijn ingevoerd. De invoering kost tientallen miljoenen. Het UMCG wil die kosten zo snel mogelijk afschrijven. Dat betekent dat de begrotingen van 2017 en 2018 waarschijnlijk in rode cijfers eindigen.
2016 krijgt waarschijnlijk nog een positief resultaat van tien tot vijftien miljoen euro.

Protonentherapiecentrum

Eind 2017 moet ook het centrum voor protonentherapie klaar zijn voor de eerste patiënten. Inmiddels is met alle verzekeraars een contract getekend; ze zullen de therapie allemaal vergoeden.
Aartsen verwacht dat het centrum het druk krijgt, mede omdat alleen het protonencentrum van het UMCG een vergunning voor de behandeling van kinderen heeft.

Onderhandelingen met zorgverzekeraars

Overigens wil Jos Aartsen af van de jaarlijkse onderhandelingen met verzekeraars. Hij pleit ervoor dat de dominante verzekeraar in een regio de onderhandelingen doet namens alle verzekeraars. Dat zou een boel rompslomp schelen.

Lees ook: