Voorspellen de schrikkoeien onheil of hebben ze last van spanning?

Wat is er aan de hand met de springende koeien in Stitswerd? Jullie helpen mee met het ontrafelen van dit mysterie en komen met diverse theorieën.
De eigenaar van de koeien, Jan Oudman beleefde een hectische ochtend. 'Wij worden iets meer gebeld dan anders. Ik kon nog net even naar de wc toe.'
Verslaggever Wiebe Klijnstra bezocht boer Jan Oudman
Het verhaal van Oudman en een viertal boeren in de buurt klinkt mevrouw Smit uit Holwierde bekend in de oren. 'We liepen naar de stal en ineens begonnen de koeien rond te vliegen. Ze vlogen met elkaar in een hoek. Het was net alsof er een grote onweersbui was', vertelt ze bij Babette op Noord.
'De koeien keken steeds omhoog en omdat de man uit Stitswerd dat ook zei, dacht ik: wacht eens even, het kan wel een uil zijn geweest. Dat was bij ons het geval. Het was een witte, grote uil. Als ze vliegen hebben ze een enorme opvang. Daar schrikken koeien van.'

Jagende roofvogel

Luk Groenewold uit Leermens maakte over een periode van dertig jaar drie keer mee dat een roofvogel paniek veroozaakte onder koeien. In 't Zandt, Leermens en Krewerd zorgde een jagende roofvogel in de melkstal voor chaos.
'Alsof de oorlog uitbrak. De koeien waren allemaal in paniek. In 't Zandt zat zelfs een koe met de voorpoten in de voerhekken vast.'
Ik kon nog net even naar de wc.
Boer Jan Oudman

Onheil op komst?

Klaas Brouwer ziet het gedrag van de koeien als voorbode voor naderend onheil. 'In landen waar vulkaanuitbarstingen of aardbevingen voorkomen is de dierenwereld soms dagen vóór het'
moment suprême
' zeer onrustig', schrijft hij.
En hij is niet de enige met deze gedachte. Telefonisch, via Facebook en per mail vrezen diverse Groningers dat de springende koeien weinig goeds voorspellen. Vooral aardbevingen worden genoemd.
Waar zagen we dit eerder?
Jaap Nienhuis uit Holsloot moest bij het horen van het koeienmysterie meteen denken aan zijn eigen springende koeien, halverwege de jaren negentig in de buurt van Sleen. 'Dat was exact hetzelfde', zegt hij.

'Het was voor ons ook een enorm raadsel. Het was in de zomer en ik kon ze niet binnenkrijgen. Tegen een uur of elf hadden we ze pas in de melkstal. Een paar dagen later gebeurde het weer, ze waren in paniek.'
Navraag bij naburige boeren leerde dat in totaal vijf boerenbedrijven last hadden van paniekerige koeien. Allemaal in één lijn van noord naar zuid over een gebied van zo'n vijf kilometer, aldus Nienhuis. Een oorzaak vonden de Drentse boeren nooit.
'Hier zat een gaswinningsput in de buurt, dus dat was onze eerste verdachte. Maar daar was geen activiteit. Dus dat kon het niet zijn. Het heeft een half jaar geduurd en toen was het afgelopen.'

'Een te hoog voltage'

Veearts Jan Peutz van Diergeneeskundig Centrum Groningen spreekt van problemen met stroom als meest voor de hand liggende oorzaak. 'Mogelijk is er sprake van een te hoog voltage op de leidingen. Dat kan ertoe geleid hebben dat er in de stal stroom geweest is.'
'Koeien zijn uitermate gevoelig voor heel lage voltage. Mensen reageren pas als ze in aanraking komen bij 42 volt, koeien al bij 2.' Volgens een woordvoerder van netbeheerder Enexis is er geen sprake van een te hoog voltage in de leidingen bij Stitswerd.
Peutz stelt dat geluiden die klinken tijdens het in aanraking komen met stroom zorgen dat de dieren dit geluid meteen associëren met gevaar. 'Dan krijg je een soort pavlov-effect', zegt Peutz. 'De stroombeheerder heeft iets gerepareerd, maar het geluid is nog een tijd aanwezig. Als het geluid er is, schrikken de koeien.'

'Controleer de kabels'

Meneer Blaauw denkt net als Peutz aan een 'spanningsoorzaak'. Maar dan niet aan een verhoogd voltage. 'Het zou kunnen zijn dat er in de grond een kabel ligt. Rondom een kabel ontstaat een magnetisch veld. Dit komt ook aan de oppervlakte, helemaal als er iets aan de hand is met de kabel.'
'Omdat die boerderijen in één lijn liggen, lijkt mij dat de netbeheerder daar eens moet gaan kijken of er iets met die kabel aan de hand is.'
Een plausibele verklaring, vindt Frans Woldman. Op het boerenbedrijf waar hij werkte, sprongen de koeien ook in het rond. Enkele kabels en aardpennen werden vervangen. Daarmee was het probleem verholpen.
In onze provincie werd 35 jaar geleden al onrust gemeld in de melkstal. In Den Ham en Fransum sprongen de koeien destijds in het rond. De oorzaak werd nimmer gevonden.

Wat denken jullie?

Ook op Facebook denken jullie volop mee om de oorzaak van de schrikkoeien boven water te krijgen. 'De geur van de plaatselijke slager', 'een drone' en 'muizen en ander ongedierte in de stal' worden genoemd. Heb jij ook een idee? Laat het weten via onderstaande Facebookpost.