Bemiddelingsbureaus maken misbruik van kwetsbaarheid huurders

© RTV Noord
Bemiddelingsbureaus vragen nog steeds verboden bemiddelingskosten voor de verhuur van woningen. De kosten voor huurders lopen op tot honderden euro's. De Hoge Raad verbood de kosten in 2015, maar uit onderzoek door RTV Noord blijkt dat het in rekening brengen van deze kosten aan de orde van de dag is.
'Als we niet betalen gaat de woning naar iemand anders. Dan heb je niets. Door de krapte op de woningmarkt in Stad kies je eieren voor je geld', is een veelgehoorde uitleg van huurders.
Ons beeld is dat een brede groep huurders wordt getroffen, maar dat er ook groepen zijn die extra kwetsbaar zijn. Buitenlandse studenten bijvoorbeeld zijn lang niet altijd op de hoogte van de regelgeving in ons land. Omdat ze ter plekke niet bekend zijn, doen juist zij vaker een beroep op bemiddelingsbureaus of makelaars.

Dienen van twee heren

Bemiddelingsbureaus, vaak makelaars, regelen de verhuur van een woning van een verhuurder. Ze zorgen voor bezichtigingen, maken foto's en stellen een huurovereenkomst op. Als het bureau werkt voor de woningeigenaar, mag het geen kosten meer vragen aan de huurder. Zélfs als de verhuurder het bureau niet betaalt. Dat bepaalde de Hoge Raad in juli 2015. Sinds juli 2016 is het 'dienen van twee heren' officieel verboden.

Andere naam, dezelfde kosten

Makelaars proberen de dans te ontspringen door de bemiddelingskosten op te voeren onder een andere naam. Maar ook hier zette de Hoge Raad een streep door. Administratie-, advies-, commissie-, contract-, makelaars- of verhuurkosten, ze zijn allemaal verboden.

Geen toezicht

Er is weinig toezicht op deze praktijken. 'Op dit moment wordt er vanuit de overheid géén toezicht gehouden op bemiddelingskosten. Het zou goed zijn als de Huurcommissie weer zaken over bemiddelingskosten mag behandelen', zegt Denise Zonnebeld van juridisch adviesbureau Frently. Zij helpt huurders bij problemen met hun makelaar.
Maar hoewel huurders in veel gevallen in hun gelijk staan, lukt het niet altijd de kosten terug te vragen. Martijn van Dalen van juridisch adviesbureau Protega legt uit waarom dat zo lastig is: 'Als de bemiddelingskosten onder de vijfhonderd euro liggen, krijg je geen rechtsbijstand van de overheid. Dit betekent dat je zelf opdraait voor de kosten van een advocaat, die vaak veel hoger komen te liggen dan de bemiddelingskosten.'

Doorberekenen

Huurders hebben vijf jaar de tijd om de betaalde kosten terug te vragen, maar doen dat niet altijd. 'Ik weet wel beter', zegt een huurder. 'Als ik die kosten terugvraag dan kan de makelaar dat weer doorberekenen door de huur te verhogen. Of ze kunnen je contract niet verlengen, dan kunnen ze gelijk nieuwe bemiddelingskosten vragen bij een nieuwe huurder. Je trekt altijd aan het kortste eind.'
Toch is de rechtsgang niet altijd zonder kansen. 'Het terugvorderen van bemiddelingskosten boven de vijfhonderd euro is wel erg kansrijk', vervolgt Van Dalen. 'Vanaf dit bedrag krijg je rechtsbijstand van de overheid, wat het financieel aantrekkelijker maakt omdat je met minder advocaatkosten zit. Zo kun je bij de rechter een zaak aandragen en bemiddelingskosten vaak terugkrijgen.'

Hoe groot is het probleem?

Op de website van Steunpunt Bemiddelingskosten in Groningen staat een overzicht van 25 makelaars in Groningen die bemiddelingskosten vragen. Dat overzicht klopt grotendeels, maar is achterhaald. Dat komt doordat sommige makelaars elke paar maanden hun vennootschap opzeggen en als een nieuwe verder gaan. 'Ze proberen op deze manier de rechtsgang onmogelijk te maken', zegt Van Dalen.
Volgens Van Dalen prikken rechters daar in de regel doorheen, maar veel huurders hebben dan de moed al opgegeven.

Sóms mag het wél

Soms mag de makelaar de kosten wel doorberekenen aan de verhuurder. Dat mag alleen als de huurder een makelaar benadert en een zoekopdracht geeft. De hoogte van de kosten staat niet vast. Maar ze moeten redelijk zijn.
Martijn van Dalen: 'In 2016 voerde ik een zaak namens vier huurders die duizend euro hadden betaald aan bemiddelingsbureau Move to Groningen. Het bureau moest van de rechter een urenspecificatie geven van de werkzaamheden. Ze konden zo niet alle kosten dekken en moesten 180 euro terugbetalen aan de huurders.'

Voorkomen is beter dan genezen

Van Dalen geeft een paar praktische tips mee voor de verschillende trajecten waarin huurders terecht kunnen komen met bemiddelingskosten. 'Het beste is om te voorkomen dat je bemiddelingskosten betaalt. Je kan meteen zaken doen met de eigenaar. In het voortraject kan je uitzoeken wie de verhuurder is. Ik heb het al meerdere keren gezien dat de verhuurder en huurder buiten bemiddelaars om een overeenkomst sluiten.'

Wat zijn je ervaringen?

RTV Noord wil graag in contact komen met nog meer huurders die ervaringen hebben met bemiddelingskosten. Je kunt mailen naar tbraakman@rtvnoord.nl

Lees ook: