Jazzmuzikant Jan Kuiper: 'De gitaar is een replica van het universum'

Gitarist Jan Kuiper uit Grijpskerk viert volgende week een bijzonder jubileum. Hij werd dit jaar niet alleen zestig, maar speelt ook 45 jaar op zijn grote liefde: de gitaar. Kuiper kan inmiddels terugblikken op een bijzondere carrière in de Nederlandse Jazzwereld. Hij speelde met een keur aan nationale en internationale jazz-artiesten.
Neil Young

'Heart of Gold van Neil Young, daar begon het mee,' vertelt Kuiper in zijn huis in Grijpskerk. 'Op een geleende gitaar leerde ik alle liedjes op de elpee Harvest na te spelen.' Het is het begin van een kleurrijke carrière. Kuiper volgde een opleiding aan het conservatorium in Groningen en speelde samen met artiesten als Jenne Meinema, Dolf de Vries en Alan Laurillard. Veel bekendheid kreeg hij door zijn band The Jungle Warriors.

Replica van het universum

'De eerste keer dat ik een gitaar vastpakte, had ik het meteen,' zegt de Groninger muzikant. 'De gitaar is voor mij heel bijzonder, het heeft bijvoorbeeld heel vrouwelijke vormen en ook iets heel mannelijks. Toen ik erop begon te spelen, ontdekte ik dat de gitaar een soort replica is van het universum. Je kan alles er in vinden. Veel wetten die je op de gitaar vindt, vind je ook in het dagelijks leven. De gitaar heeft zeven basistonen, net zoals een week zeven dagen heeft, om maar wat te noemen.'

Een lekkere pizza

Zijn liefde voor de popmuziek duurde niet erg lang. Via het conservatorium kwam hij uiteindelijk bij de jazz terecht. 'Ik heb altijd een drang naar vrijheid gehad,' vertelt Kuiper daarover. 'Toen ik nog popmuziek speelde, zat ik iedere zaterdag in de repetitieruimte. Daarna stond je op het podium van een jeugdhonk en alles wat je deed was die songs zo precies mogelijk naspelen. Keer op keer. Op het conservatorium gebeurde precies hetzelfde: oefenen, oefenen en dan zo precies mogelijk naspelen. Maar ik dacht dan: ik heb een lekkere pizza gegeten of juist een mooie nieuwe plaat gehoord en dat wil ik laten horen op het podium. Toen ben ik op zoek gegaan naar een muziekstijl waar je dat wel in kan doen. En dat is de jazz.'

Jungle Warriors

Vanaf midden jaren 90 treedt Jan Kuiper op met zijn band Jungle Warriors. 'Die band is eigenlijk mijn leerschool geweest. De uitdaging was hoe je een band van vijftien muzikanten zonder te oefenen aan het spelen krijgt. Dat heb ik met Jungle Warriors geleerd. Iedere donderdag kwamen de muzikanten aan het eind van de avond naar jazzcafé De Spieghel in Groningen en rond middernacht begonnen we te spelen tot een uur of drie. Ik gaf dan de kaders aan door te zeggen: we gaan deze basslijn spelen en dat is het nummer.'

Jubileumconcert met Iris Kroes en Gert Sennema

Vrijdag 31 maart geeft Jan Kuiper een jubileumconcert in De Oosterpoort in Groningen. Bij dat concert krijgt hij hulp van diverse artiesten. Iris Kroes staat op het prgramma, collega-gitaristen Stochelo Rosenberg en Digmon Roovers zijn er bij en ook zijn streekgenoot Gert Sennema doet mee.