'Sparen? Stel een doel'

© Flickr / Images Money (Creative Commons)
Sparen. We kunnen het niet. Dat is althans de conclusie van het Nibud. Dit instituut voor Budgetvoorlichting spoorde ons jarenlang aan om geld opzij te zetten, maar nog steeds heeft één op de drie huishoudens te weinig reserves.
Het Nibud voert niet alleen het inkomen van mensen aan als oorzaak van ons 'lakse' spaargedrag. Ook psychologische factoren zouden een rol spelen.

Opvoeding

Monica ten Hoove, budgetcoach in Groningen, kan dat wel beamen. 'Het ligt er bijvoorbeeld ook wel aan hoe je bent opgevoed. De één leert om minimaal zoveel te sparen, de ander komt uit een gezin dat veel meer uitgeeft.'
Bovendien snapt ze het argument wel dat sparen niet meer rendabel is. 'Geld op de bank levert wel financiële rust op, maar rente: nee.'

Doel

Haar belangrijkste tip om wel goed te sparen: stel een doel. 'Meestal gaat het mis omdat mensen niet weten waar ze het voor doen. Hetzelfde zie je ook in de sportschool. Als je daar heen gaat met een doel, bijvoorbeeld afvallen, gaat het vaak veel beter. Zo werkt het ook met sparen.'
Dat hoeven niet altijd enorme bedragen te zijn. Ten Hoove: 'Ik heb vijf jaar lang 15 euro per maand gespaard, samen met mijn zus en mijn ouders. Daarvan zijn we bijna twee weken naar Curaçao geweest.'
Maar wat is nu een goed spaarbedrag? 'Kijk naar je eigen situatie', adviseert Ten Hoove. Bekijk gedurende twaalf maanden wat je kwijt bent aan bijvoorbeeld onvoorziene kosten, kleding etcetera. Deel dat door twaalf en zet dat iedere maand opzij.'

Geld moet rollen?

Haar boodschap lijkt daarmee bijna haaks te staan op het advies van het kabinet om juist weer meer geld uit te geven. 'Den Haag is inderdaad wel heel erg van het kopen. Geld moet rollen. Dat mag ook wel, maar het moet wel in evenwicht zijn. Koop je een auto, zorg dan wel dat je het onderhoud ook kan betalen.'
Dat eerdergenoemde doel helpt echt, zegt Ten Hoove, omdat je dan een afweging maakt in de winkel: 'Koop ik nu een jurkje of gooi ik het geld in een potje om straks drie weken met mijn billen in het zand te zitten?'

Sparen kun je leren

Het Nibud adviseert mensen die wel willen sparen, om dat automatisch te doen. Een vast bedrag dat elke maand naar de spaarrekening gaat. Met daarbij duidelijk waar het voor is. 'Dat is inderdaad verstandig, maar maak geen verschillende potjes. Gooi geld voor een nieuwe telefoon of een nieuwe broek gewoon bij elkaar op de spaarrekening, anders raak je het overzicht kwijt.'
Maar misschien wel één van haar belangrijkste adviezen: 'Begin bij het begin. Als je kinderen hebt, kun je met zakgeld beginnen als ze een jaar op vijf, zes zijn. Zorg dat een deel gespaard wordt, en leer hoe je ermee omgaat: je wilt twee zaken kopen, en maar één kan. Keuzes maken dus.'

Lees ook: