Stichting Oude Groninger Kerken baalt van trage afhandeling bevingsschade (update)

'De eerste keer denk je nog: we hebben van elkaar geleerd. De tweede keer wordt het vervelend. De derde keer word je boos.'
Bouwkundige Jur Bekooy van Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK) windt er geen doekjes om. Hij heeft de buik vol van het Centrum Veilig Wonen CVW) en de NAM. 'Eén pot nat', volgens Bekooy. Het CVW erkent zich niet in de uitlatingen.

Schadeclaims

Steen des aanstoots is de manier waarop het CVW de schadeclaims van de monumentenstichting afhandelt. Volgens Bekooy duurt het allemaal veel te lang. En dat komt niet alleen door tijdrovende procedures. Ook de hoogte van de schadeclaims wordt meer dan eens betwist, zegt Bekooy.
Veel Groningse huiseigenaren zal dit bekend voorkomen. Maar er is wel een belangrijk verschil, zegt Bekooy. 'Bij kerken en andere monumenten is vaak sprake van 'na-ijlschade'. Na een aardbeving lijkt de schade eerst mee te vallen. Maar na verloop van tijd worden er toch nieuwe scheuren zichtbaar of worden bestaande scheuren groter'.

Olifanten in het landschap

Hoe kan het dat dit na-ijleffect vooral bij monumenten optreedt? 'Monumenten zijn een soort olifanten in het landschap', zegt Bekooy. 'Ze zijn veel groter dan gewone huizen, en dus is het schadeverloop na een beving anders. Dat verschil wordt nog veel te weinig onderkend'.
'Ik heb dat onder meer gezien bij de kerk van Godlinze. Daar leek na een aardbeving eerst niets aan de hand. Maar na een jaar ontstonden er toch scheuren'.

Gestucte kroonlijst naar beneden

In september vorig jaar kwam in de kerk van Usquert een paar meter van de gestucte kroonlijst naar beneden, met achterlating van een groot gapend gat. Ook de eeuwenoude Statenbijbel op de kansel raakte beschadigd door de vallende brokstukken.
De procedure die volgde, wekte veel ergernis op bij Bekooy. De experts, die door het CVW en de NAM werden geraadpleegd, dachten dat het allemaal wel wat goedkoper kon dan Bekooy en de restaurateur met wie hij samenwerkt. Na veel gesoebat werd het gevraagde bedrag toch overgemaakt naar de stichting.

Schadeprotocol

Het getouwtrek rond de kerk in Usquert staat volgens Bekooy niet op zichzelf. 'De schade aan de toren in Toornwerd is inmiddels hersteld. Maar ook daarover hebben we veel gedoe gehad'.
Bekooy hoopt dat de schade aan de kerken voortaan sneller kan worden afgehandeld. Ook hoopt hij dat in het nieuwe schadeprotocol, dat in de maak is, een speciale paragraaf komt over na-ijlschade aan monumenten. 'Maar het ziet er naar uit dat niet gebeurt', vreest de bouwkundige.

Centrum Veilig Wonen

Het CWV zegt zich niet te herkennen 'in de in het artikel weergegeven slechte verstandhouding tussen SOGK en CVW'. Woordvoerder Emmely Muskee: 'Het lijkt niet gebaseerd op de huidige situatie. In het verleden heeft SOGK kritiek geuit op de werkwijze van CVW en juist daarom heeft CVW in de afgelopen periode meerdere gesprekken gevoerd met SOGK om te komen tot een betere verstandhouding en samenwerking.
'SOGK heeft recent aan CVW laten weten positief te zijn over de eerste acties die hieruit zijn voortgekomen en de goede intenties van CVW', gaat Muskee verder. 'Afgesproken is dat partijen met elkaar in gesprek blijven in de komende periode om dit te borgen. We zien de samenwerking met SOGK in de toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet.'

Lees ook: