'Je moet er niet aan denken, de schade is niet te overzien'

'Blijf in één linie werken met z'n allen. Anders worden er plekken vergeten', schreeuwt een militair over het strand van Schiermonnikoog. Daar zijn 70 vrijwilligers druk in de weer met harken en scheppen om het strand vrij te maken van olie. Houtsnippers en stro wordt gebruikt om de oefening realistisch te maken omdat deze zich op dezelfde manier gedragen als olie.

'Dit is best leerzaam', zegt Albert Buursma van de Stichting de vrienden van Rottumeroog en Rottumerplaat. Hij is samen met veertig vrijwilligers van de stichting aanwezig op het strand. Zij komen namelijk ook in actie als er een olieramp is. 'Je moet er niet aan denken dat zoiets gebeurt. De schade is dan niet te overzien. We leren hier hoe we veilig het strand schoonmaken. Zo moeten we met de rug in de wind werken zodat het olie niet over ons heen waait.'

Gisteren is er al rondom Texel geoefend met schepen die door middel van veegarmen het water schoonmaken. Daar ging het vooral om de formaties te oefenen waarin de diverse schepen de olie uit het water kunnen scheppen.

Olie ruimen op zee te kan niet in alle omstandigheden. Bij windkracht 6 kunnen de schepen niet uitvaren en is het niet mogelijk om de olie op te ruimen. 'Dan gaat de apparatuur stuk', zegt Mieke Attema, directeur Rijkswaterstaat Noord-Nederland.

'Dat betekent niet dat we stil zitten. We bekijken dan waar de olie aan gaat spoelen en komen dan in actie net zoals we op Schiermonnikoog oefenen. Dus dan bedenk je vooraf waar de olie heen gaat en kun je alsnog heel snel aan de slag om de olie te gaan ruimen'.

Het was een grote wens van natuurorganisaties en de eiland- en kustgemeenten om een olierampoefening te houden. 'Door de komst van de Vopak olieterminal willen we graag weten wat er gebeurt als er iets mis gaat en wat we dan kunnen doen', vertelt burgemeester Marijke van Beek. Ook zij was als waddenkust gemeente aanwezig bij de oefening. Met diverse bestuurders heeft ze een aantal rampscenario's door genomen.

'Het is goed om te kijken of alles klopt' vertelt Burgemeester Marijke van Beek. Zo ontdekte ze een foutje in de protocollen die gevolgd moeten worden. 'Een havenmeester had ergens bevoegdheid voor terwijl ik daarover ging. Ik heb even gevraagd of dat aangepast kon worden' vertelt burgemeester Marijke van Beek van de gemeente Eemsmond. Volgens haar moet ook op papier alles kloppen.

'Je merkt dat als iedereen er de schouders onder zet alles voor elkaar komt en verschillen weg vallen en dat was fantastisch om te zien', vertelt Mieke Attema. Maar dat betekent niet dat er ook dingen mis gingen. Die worden geëvalueerd met de verschillende instanties die met de oefening mee hebben geholpen.