'Bewegen is voor hen een manier om de wereld te ontdekken en ervaren'

© RTV Noord/Beppie van der Sluis
Het belang van bewegen voor mensen met een meervoudige beperking is groot, zegt onderzoeker Leentje van Alphen. 'Maar er is nog veel kennis te winnen.'
Het is dus niet toevallig dat het thema van de 'Pier de Boer prijs' dit jaar sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking is. De prijs wordt om de twee jaar uitgereikt aan het beste initiatief voor mensen met een verstandelijke beperking.

Wereld ontdekken

Stichting De Brug provinicie Groningen komt in aanmerking voor deze onderscheiding, een geldprijs van 30.000 euro. De Brug zet zich in voor gehandicaptensport en kan winnen met een plan voor het opzetten van een structureel bewegingsaanbod voor mensen met een meervoudige beperking.
'Bewegen is voor deze doelgroep een manier om de wereld te ontdekken en te ervaren', zegt Van Alphen. Ze doet onderzoek naar deze doelgroep aan de Rijksuniversiteit Groningen bij de afdeling orthopedagogiek.

Ontwikkelingsleeftijd tot twee jaar

Mensen die meervoudig beperkt zijn, hebben vaak een zeer ernstige verstandelijke beperking met een geschatte ontwikkelingsleeftijd tot twee jaar.
Daarnaast is de motoriek ook ernstig beperkt, met weinig functionele mogelijheden in armen en benen. Ook is er vaak sprake van bijkomende problematiek zoals epilepsie en slecht zicht.

Veel voordelen

Er zitten veel voordelen aan het bewegen voor de doelgroep, zegt Van Alphen. 'Er kunnen op deze manier vaardigheden geleerd worden, zoals het drukken op een knop om zo te communiceren. Daarnaast is het een belangrijke manier om gedragsproblemen te voorkomen.'

Gedragsproblemen

Bij deze doelgroep komen vaak gedragsproblemen voor. Het gaat bijvoorbeeld om teruggetrokken en agressief gedrag. 'Door de lege momenten op een dag meer tegen te gaan en te vullen met beweegactiviteiten kunnen deze problemen voorkomen worden', zegt de Groningse onderzoeker.
'Een dag wordt voorspelbaar door beweegactivtieiten te ondernemen, waardoor overprikkeling voorkomen kan worden.'

Klein denken

Klein denken is bij deze doelgroep op z'n plek. 'Je hoeft niet meteen een zwembad aan te schaffen of allerlei technische apparatuur. Het mooiste is als het onderdeel van de zorg is, zoals meebewegen tijdens het aankleden. Dit kan je aanvullen met grote beweegactiviteiten.'

Meer onderzoek nodig

Het onderzoek naar deze doelgroep is nog in volle gang. En dat is ook wel nodig, zegt Van Alphen. Zo weten onderzoekers nog niet wat bepaalde beweegmanieren opleveren en of de motorische ontwikkeling van meervoudig beperkten hetzelfde is als die van kinderen zonder een beperking. 'Er valt dus nog veel kennis te verwerven op dit gebied', besluit Van Alphen.