Miljoenennota: minder inkomsten door bevingen

Minister Dijsselbloem presenteert het koffertje
Minister Dijsselbloem presenteert het koffertje © ANP
Niet alleen in de Troonrede, maar ook in de achterliggende Miljoenennota wordt stilgestaan bij Groningen en de aardbevingsproblematiek. Wat staat erin?
Het onderwerp wordt aangesneden bij de financiële hoofdstukken van het document. Daarin gaat het over de afname van inkomsten uit de gaswinning.

Fors minder inkomsten dan voorspeld

'Decennialang was de gaswinning een stabiele inkomstenbron voor de Nederlandse begroting. Het huidige kabinet hield vanaf 2012 rekening met teruglopende gasbaten, maar de verwachting was destijds dat de gasbaten dit jaar altijd nog 10,0 miljard euro groot zouden zijn.'
Niets is minder waar gebleken. In plaats van 10,0 miljard euro ontvangt het kabinet dit jaar naar verwachting slechts 2,1 miljard euro aan totale gasbaten. Voor volgend jaar gaat het kabinet uit van een verdere daling tot 1,9 miljard euro. De schatkist ontvangt zo, ten opzichte van de verwachting bij de start van het kabinet in 2012, jaarlijks ruim 8 miljard euro minder inkomsten.

Rem op groei

'De verminderde gaswinning door verdere verlagingen van het productieplafond van het Groningenveld zet in beide jaren een kleine rem op de groei in Nederland', stelt het Centraal Planbureau in de Macro Economische Verkenning. Daarin worden de plannen van Den Haag doorgerekend.

Veiligheid van Groningers waarborgen

'Bewust beleid verklaart een belangrijk deel van de inkomstendaling. De aardbevingen in Groningen waren voor het kabinet reden om de gasproductie in die regio drastisch te verlagen, om zo de veiligheid van Groningers te waarborgen en verdere schade aan huizen en andere gebouwen te voorkomen.'
'De totale gasproductie bedraagt mede daardoor in 2018 naar verwachting 39 miljard m3, terwijl in 2013 met 80 miljard m3 meer dan de dubbele hoeveelheid gas geproduceerd werd.'

Nationaal Coördinator Groningen

Nationaal Coördinator Groningen Hans Alders heeft de komende jaren minder budget tot zijn beschikking. Vorig jaar werd een totaal van 244,2 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de komende jaren. Ook is er 40 miljoen voor verduurzaming. Er is dit jaar al bijna 85 miljoen gebruikt. De komende jaren wordt er minder uitgegeven: van bijna 39 miljoen komend jaar naar 19,4 miljoen in 2022.
'Het hogere bedrag in 2017 in vergelijking met de daaropvolgende jaren hangt met name samen met de uitgaven voor de verduurzamingopgave bij versterking en herstel van schade', verklaart het kabinet.
Geld dat in een jaar wordt overgehouden is niet weg, maar schuift automatisch door naar volgende jaren.

Bereikbaarheid

Voor de bereikbaarheid van Groningen reserveert Den Haag ook nog miljoenen. Samen met de provincies Friesland, Drenthe, Flevoland en de gemeente Assen mag onze provincie 105 miljoen euro verdelen. Daarvan is 89 miljoen euro bedoeld voor bereikbaarheidsprojecten, en 16 miljoen voor de versterking van de economie in de regio.
Specifiek krijgt de provincie Groningen 5,7 miljoen euro uit die laatste pot. Voor de bereikbaarheid van onze provincie krijgen 'we' 27,7 miljoen euro. Het geld komt uit het pakket voor de Zuiderzeelijn.

Regeerakkoord

Overigens is deze miljoenennota anders dan anders. Doordat het is opgesteld door een demissionair kabinet, staat er weinig nieuw beleid in. De verwachting is dat er binnenkort een nieuw regeerakkoord komt. Daarin staat wat het nieuwe kabinet de komende vier jaar wil gaan doen. De impact daarvan zal daarom groter zijn dan deze miljoenennota. Om die reden zijn er dit jaar ook geen Algemene Beschouwingen.

Lees ook: