Groot onderzoek naar overerfbare armoede in Veenkoloniën gaat van start

Het gaat volgens de onderzoekers om armoede die van generatie op generatie overgaat. Het onderzoek moet leiden tot oplossingen om die vicieuze cirkel te doorbreken.

Hoogleraar Plattelandsontwikkeling Dirk Strijker van de Rijksuniversiteit Groningen gaat het onderzoek leiden. 'Wat we al weten is dat kinderen beïnvloed worden door hun ouders, grootouders en hun omgeving. Het hebben van geen of te weinig geld speelt natuurlijk een cruciale rol. Maar hoe het mechanisme van overerving exact werkt, weten we niet', zegt hij tegen RTV Drenthe.

Naar schatting 12.000 gezinnen in de Veenkoloniën leven in armoede. Zij moeten rondkomen van een inkomen dat lager is dan 12.250 euro per jaar ofwel 1.020 euro per maand. Langdurige armoede is als deze situatie vier jaar of langer duurt.

'We weten in ieder geval al dat gezondheid, eetpatronen en geld een relatie hebben. Inwoners van de Veenkoloniën leven ongezonder. Als je weinig geld hebt, koop je vaker producten met veel calorieën. Op lange termijn ontstaan daardoor gezondheidsproblemen. Als je vervolgens daar niks aan wilt doen omdat je eigen risico in de zorg hoog is, heb je een deel van zo'n vicieuze cirkel te pakken', zegt Strijker.

Uit het grootschalige Lifelines-onderzoek in het Noorden is al veel te halen, maar de hoogleraar denkt dat er nog veel meer factoren mee spelen.

Welzijnsorganisaties, gemeenten, provincies en sociale woningbouwverenigingen hebben de handen ineen geslagen om overerfbare armoede bestrijden. Volgens Strijker wordt het een soort action-onderzoek. Tegelijk met analyse van data door de RUG wordt er informatie bij families opgehaald.

Het vinden van oorzaken en oplossingen zal al tijdens het onderzoek plaatsvinden. Daarbij zal er een wisselwerking zijn tussen welzijnsorganisaties, gezinnen en de onderzoekers. Strijkers' onderzoek wordt betaald door de provincies Groningen en Drenthe.

Directeur Johan Brongers van welzijnsorganisatie Tinten in Gieten weet dat, ook al vindt het team van Strijker een geweldige oplossing, het nog een kwestie van jaren zal zijn om de overerfbare armoede te doorbreken.

Toch ziet hij al goede voorbeelden, zoals van een vrouw uit Pekela: 'Generatie op generatie zat die familie in armoede totdat we haar zover kregen een opleiding te volgen. Omdat ze talent had en een werkgever zijn nek uitstak, heeft ze nu een vaste baan en is ze uit de armoede.'

Volgens Brongers liggen er bijvoorbeeld in de zorg grote kansen voor werk in de Veenkoloniën. 'Er is in dit gebied meer zorg nodig vanwege de leefstijl van mensen. Het Rijk gaat de komende jaren twee miljard euro investeren in het verbeteren van zorg en meer banen in de zorg. Laten we zo banen creëren, geen zielige subsidiebanen, maar echt werk.'

- Onderzoek naar armoede in de Veenkoloniën