Lees alles over de gaswinning en aardbevingen in Groningen. Met nieuws over de laatste aardbeving, het laatste nieuws over de NAM, aardbevingsschade en recente bevingen.

Aardbevingen in Groningen

In 1959 wordt een gasbel gevonden onder de provincie Groningen. Een paar maanden later staan er al boortorens op het land van boer Boon in Kolham. Niemand beseft op dat moment hoe groot de omvang is van de gasbel. Op Eerste Kerstdag 1986 wordt een aardbeving van 3.0 op de Schaal van Richter gemeten. Sindsdien tellen we meer dan duizend aardbevingen in Groningen.

Gaswinning en aardbevingen: een hoofdpijndossier

Jarenlang heeft de aardbevingsproblematiek geen prioriteit voor politici en de bedrijven die betrokken zijn bij de gaswinning. Dat verandert als in 2012 Huizinge getroffen wordt door een beving met een kracht van 3.6 op de Schaal van Richter. Bewoners beschrijven de beving als 'een trein die door het huis rijdt', of, 'een tank die de muur uit het pand rijdt'. Er komen honderden schademeldingen binnen.

De zware beving wordt gezien als een kantelpunt: de politiek kan de aardbevingen in Groningen niet langer negeren. Ondertussen komen er vandaag de dag gemiddeld nog steeds 44 vrachtwagens gas per seconde uit de Groninger bodem. In 2013 wordt bovendien het meeste gas in een jaar ooit in Groningen gewonnen: liefst 55 miljard kuub.

Veiligheid Groningers had geen prioriteit

In Groningen klagen inwoners over aardbevingsschade en slechte communicatie met en door de NAM, verantwoordelijk voor de gaswinning. Jaarlijks worden tienduizenden schademeldingen gedaan. Veel Groningers voelen zich niet gehoord. In een rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid wordt in januari 2015 een harde noot gekraakt: vijftig jaar lang heeft de overheid zich weinig tot niets aangetrokken van de veiligheid van de Groningers. Geld had altijd prioriteit.

In 2015 wordt Hans Alders door toenmalig minister Henk Kamp aangesteld als Nationaal Coördinator Groningen om een herstelplan te maken voor de regio. In dat plan staat de veiligheid voorop, staan de bewoners van het aardbevingsgebied centraal, komt er een opkoopregeling van huizen die door aardbevingsschade zijn getroffen en wordt een arbiter aangesteld voor geschillen over schade.

Gaskraan dichtgedraaid

In het najaar van 2016 wordt in het gasbesluit vastgesteld dat de komende vijf jaar maximaal 25 kuub gas uit de Groningse bodem mag worden gehaald. Vanaf de verlaging neemt het aantal zware aardbevingen van 2.0 op de Schaal van Richter of hoger, af.

De provincie Groningen, gemeenten, milieufederaties en particulieren tekenen echter bezwaar in tegen het gasbesluit. Zij willen dat de gaskraan verder wordt dichtgedraaid. Toenmalig minister Kamp besluit na de Tweede Kamerverkiezingen in 2017, waarin aardbevingen een belangrijk onderwerp zijn, dat er in gasjaar 2018 nog maar 21,6 miljard kuub mag worden gewonnen. Het nieuwe kabinet dat eind oktober aantreedt, wil dat aan het einde van de kabinetsperiode hebben teruggedrongen tot 20,1 miljard kuub in 2021.

De ontwikkeling rondom de andere wensen van de Groningse instanties, verloopt echter stroperig. Zo is er nog geen nieuw schadefonds waaruit aardbevingsschade makkelijker kan worden uitbetaald, en speelt de NAM nog steeds een grote rol bij de beoordeling en afwikkeling van schade.

Na de beving van Zeerijp

Dat verandert na de aardbeving in Zeerijp. De klap van 3.4 op de Richterschaal in januari 2018 zorgt ervoor dat er in sneltreinvaart maatregelen worden genomen.

Na bijna een jaar wachten kan Groningen verder. Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat maakt na koortsachtig overleg een nieuw schadeprotocol bekend. Daarin veranderen een aantal cruciale zaken. De NAM staat niet op afstand, maar is ‘er uit’. Schades worden niet langer gekeurd door het CVW en de NAM maar door de nieuwe, onafhankelijke commissie Mijnbouwschade.

Minister Wiebes volgt ook twee belangrijke adviezen van het Staatstoezicht op de Mijnen op. Hij wil de gaswinning zo ‘snel mogelijk’ omlaag brengen naar 12 miljard kuub gas per jaar. Maar of dat Wiebes lukt is nog maar zeer de vraag. Volgens netbeheerder Gasunie kan Nederland niet minder dan 14 miljard kuub gas winnen in een ‘zeer mild jaar’. In extreme winters moet er zelfs 27 miljard kuub worden gewonnen.

Daarnaast worden begin februari de gasputten rondom Loppersum gesloten, om het risico op zwaardere aardbevingen te verkleinen.

Opbrengsten Gronings gas

De opbrengsten van het gas zijn zo’n 250 miljard euro. Het geld is de afgelopen vijftig jaar vooral gebruikt voor de financiering van lopende uitgaven van de overheid. De grootste kostenposten zijn sociale zekerheid, openbaar bestuur en veiligheid en infrastructuur. De provincie Groningen ziet maar weinig van dat geld terug.

Aardbevingsnieuws per maand

Bij RTV Noord hebben we wekelijks en soms zelfs dagelijks meerdere berichten over aardbevingen in Groningen. Om het nieuws over aardbevingen, schade, rechtszaken en andere ontwikkelingen over het gasveld inzichtelijk te houden, maken we sinds halverwege 2016 maandelijkse samenvattingen van het belangrijkste aardbevingsnieuws.

- Juni 2019: Minister Wiebes verruimt de 'stuwmeerregeling' voor oude schades

- Mei 2019: Een 'bevinkje' van 3.4 op de Schaal van Richter

- April 2019: Tranen bij de Raad van State en een compensatieregeling

- Maart 2019: Provincie en gemeenten hebben geen grip op gasdossier

- Februari 2019: Een fout in de metingen

- Januari 2019: Wiebes spreekt over 'het jaar van de uitvoering'

- December 2018: Gaskraan kan vijf jaar eerder dicht dan verwacht

- November 2018: Opschudding in Meedhuizen

- Oktober 2018: 'David tegen Goliath' en gerommel bij de NCG

- September 2018: Welke 1500 gebouwen moeten versterkt worden? Niemand weet het

- Augustus 2018: Gerepareerde scheuren niet bestand tegen nieuwe bevingen

- Juli 2018: 'Verwachtingen over versterkingen moeten worden waargemaakt'