Nationale ombudsman: 'Het kwaad is al geschied en Groningers zijn weer in de steek gelaten'

'Ik heb me opgewonden over wat Groningers is aangedaan', zegt Van Zutphen. 'Het toch weer winnen van gas en ook veel meer dan was beloofd. Maar waar ik me het meest druk over heb gemaakt, zijn de lange rijen voor de subsidieregeling. We hadden moeten zeggen: om zoveel mensen gaat het, dat maal tienduizend en we gaan het brengen.'

Na de storm van kritiek die losbarstte door de lange wachtrijen en het grote aantal mensen dat achter het net viste, stelde het kabinet alsnog meer geld beschikbaar.

'Ik vind het niet meer dan normaal dat je het heel snel repareert als je zo'n enorme fout gemaakt hebt. Maar ik begrijp er helemaal niks van hoe men zich in antwoord op Kamervragen in allerlei bochten heeft gewrongen om te verdedigen dat een bedrag van driehonderd miljoen wel genoeg was.'

De boodschap dat er waarschijnlijk twee keer zoveel gas uit het Groningenveld gewonnen moet worden, overviel ook Van Zutphen. 'Ik dacht echt dat er beloftes waren gedaan die ook zouden worden nagekomen. Er is gezegd: bij een koude winter moet er misschien meer. Maar ineens kwam als een duveltje uit een doosje die verplichting aan Duitsland. Hoe kan het dat wij met z'n allen niet gehoord hebben dat die verplichtingen er zijn?'

'Ik vind het heel apart dat we weer niet eerlijk zijn geweest naar de mensen in het gebied en hebben gezegd waar het op stond. Dan hadden we ons kunnen voorbereiden en waren we misschien eerder gaan praten over andere mogelijkheden. En nu zijn we te laat. Meneer Vijlbrief (de nieuwe staatssecretaris - red.) zegt dat hij zijn uiterste best gaat doen, maar het kwaad is al geschied en Groningers zijn weer in de steek gelaten.'

Volgens Van Zutphen zie je dezelfde patronen ook bij de afhandeling van de toeslagenaffaire en de watersnood in Limburg, vorig jaar. 'De manier waarop de overheid het aanpakt is zó schematisch en zó procesmatig, zonder contact met de werkelijkheid. Dat baart wel heel veel zorgen. Je ziet niet alleen in Groningen dat de overheid faalt in de manier waarop ze mensen die door toedoen van de overheid schade hebben geleden, tegemoet komen.'

Sinds 1 januari dit jaar is de rol die de gestopte Onafhankelijke Raadsman Gaswinning Leendert Klaassen had, ondergebracht bij het instituut Nationale Ombudsman.

'Wat de raadsman heeft gedaan, mag niet verloren gaan', zegt Van Zutphen. 'Zijn werk wordt voortgezet, omdat ik niet wil dat de Groningers in de steek gelaten worden. Door het te combineren, wordt onze blik op Groningen en de steun aan Groningers alleen maar steviger en beter.'

'Het probleem bestaat nog steeds en het duurt veel langer dan we aanvankelijk hadden gedacht. En het gaat om veel grotere aantallen dan we hadden gedacht, dus het is in dat opzicht een heel andere opdracht geworden', zegt de afgezwaaide Leendert Klaassen over de situatie.

'Ik heb me er aanvankelijk tegen verzet, maar we hebben er behoorlijk goede gesprekken over gehad en goede afspraken gemaakt', zegt Klaassen, over de extra taken die de Nationale Ombudsman erbij heeft gekregen na zijn stoppen. 'Daar ben ik heel blij mee. Er is sprake van een continuering van wat we tot nu toe hebben gedaan.'