Vroag&Antwoord: Suntenome (2)

Nog eenmaal over

, het andere woord voor Sinterklaas dat me voorgelegd werd tijdens de live uitzending op TV Noord, op 5 december. Ik kende het niet en ik was niet de enige, zo bleek uit de antwoorden op de vraag hiernaar, opgenomen in Vragenlijst 2 van Vroag&Antwoord. Die tweede Lijst is vanaf 1 maart niet meer in te vullen, wel nummer drie (zie onderaan voor de link naar de site van het onderzoek).

Het onderwerp van deze week wordt gevormd door de antwoorden van de 650 deelnemers en het is dus een vervolg op de eerdere bijdrage over dat woord Suntenome. Zetten we de antwoorden op deze vraag bij elkaar in alfabetische volgorde, dan zien we bijvoorbeeld dit soort antwoorden:

- Ik heb van dat woord nooit heurd.

- Ik ken dit begrip niet uit mijn kindertijd.

- Ik ken het begrip Suntenome niet.

- Ik ken het begrip Suntenome niet.; Wel Sunterkloas. We vierden dat altijd met opa en oma.; Mijn zusje en ik liedjes zingen bij de gaskachel in de kamer (vanwege de schoorsteen). En dan werd er aangebeld en stond er een wasmand vol cadeautjes in het portiek. Groot feest dus. We hadden er geen gedichtjes bij. Wel altijd lekkers en we mochten natuurlijk langer opblijven.

- Ik ken wel het woord Suntnikloas of Sunterkloas

De overgrote meerderheid van de deelnemers kende het woord suntenome niet, bijna 300 mensen noteerden alleen maar "Nee". Maar daar staat tegenover dat er echt wel positief geantwoord werd, bijvoorbeeld:

- Ja daar werden we als kind mee gewaarschuwd als we niet oppasten. kiek mor oet sunterome heurt alles.

- Ja en het werd gebruikt als je aan wilde geven er niet meer in te geloven; Het was "oneerbiedig". joa, maist zeden wie van sunterkloas, moar grotere jongens zeden van suntome

- Ja ik ken het begrip Suntome. Mijn vader gebruikt het toen ik een kind was.

- Ja werd wel gebruikt, ook als sunterome

- Ja zeker maar wij zeiden suntome

Er is een interessant verschil tussen degenen die Suntenome kennen en de anderen: wie de Goedheiligman onder deze naam kent, heeft een grote kans uit de buurt van Winschoten te komen. Maar tegelijkertijd zijn er Winschoters die er nooit van gehoord hebben en iemand van vlakbij, uit Wedde, schreef verrassend genoeg: "Nee, zo heb ik Sunnekloas nog nooit nuimen heurt. Zel wel oet boetenland kommen, doar proaten ze zo roar!" Misschien komt Suntenome niet alleen geografisch beperkt voor, maar moeten we ook naar andere zaken kijken, bijvoorbeeld het geloof van de sprekers. Daarnaar hebben we niet gevraagd.

Taalkundig interessant is, dat Suntenome maar een van de varianten is (sintnome, sunt-ome, sunten-oomke, sunter-oom, sunter-ome, sun-oom komen ook voor). Nog meer de moeite van het verder kijken waard is het gegeven dat het woord een andere, specifiekere betekenis krijgt naast Sinterklaas, bijvoorbeeld in 'gekscherend' en 'spottend', 'oneerbiedig' gebruik, of 'als je wist dat 'ie niet bestond'. De ene simpele vraag, roept andere op. Zoals eerder gezegd, Vroag&Antwoord is dus eigenlijk een te korte naam, Vroag&Antwoord = Vroag&Antwoord&Vroag.