Vroag en antwoord: Plaatsnamen
In verband met het verschijnen van Op stee -Drentse en Groninger plaatsnamen verzameld hebben we de deelnemers aan Vroag&Antwoord niet alleen gevraagd naar plaatsnamen in ónze provincie. Ook naar plaatsnamen in Drenthe.
Eelde ligt dichtbij Groningen en wordt door een vrij kleine groep Groningers Eel genoemd, zoals de plaats ook in het Drents genoemd wordt. Maar de meeste deelnemers noteren gewoon Eelde. Enkele keren komen ongebruikelijkere vormen voorbij, zoals Eeld, Eelden en Ailde. De verwachting is dat men in Eelde en omgeving (Groningen, Haren, Peize, Paterswolde) gemakkelijker Eel zegt, maar ook daar zeggen de meeste deelnemers gewoon Eelde.
Ook Peize ligt dichtbij Groningen en dus is het logisch dat de meeste Groningssprekenden een naam in het Gronings gebruiken en niet Peize zeggen. En dat klopt: in de stad maar ook elders in de provincie zeggen de meesten Paais of Paaize. Net als op Facebook overigens, waar we op de pagina van RTV Noord ook naar Peize in het Gronings vroegen. Hoe jonger de deelnemers, hoe meer zij de Nederlandse naam gaan gebruiken. Daardoor ontstaat ook een heel scala aan tussenvariantjes, zoals bijvoorbeeld Peis.
In het Westerkwartier wordt vooral Peize geschreven, en dat is ook te verwachten omdat het Gronings daar ook meer punten gelijkenissen vertoont met het Nederlands. Ook in Westerwolde wordt vooral de Nederlandse naam gegeven, want misschien verklaard kan worden door de relatief grote afstand ten opzichte van Peize.
Bij Roden is in Vroag&Antwoord duidelijk een opkomende invloed van het Nederlands zichtbaar. In het Drents van Roden heet dat dorp Roon, dus zonder d. Die variant wordt in de enquête vooral genoemd door de oudste generaties deelnemers. Des te jonger de invullers, des te minder wordt Roon gezegd. De jongsten noteren zelfs allemaal Roden, waarschijnlijk door de meesten uitsproken als Roodn. In plaatsen die dichtbij Roden liggen, zoals Leek, worden Roden en Roon ongeveer even vaak genoemd.
