Dagwoord: STOBBE
Siemon Reker neemt in maart volgend jaar afscheid als hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de RUG. Vanaf 2 maart pakt hij dagelijks een publicatie uit zijn Groninger boekenkast en legt de vinger telkens bij één wisselend woord daaruit. Dat resulteert in de werkdagelijkse column Dagwoord.
In de bundel
Gedichten uit de kring van de Rijksscholengemeenschap "Winkler Prins"
Veendam (Groningen, 1979) bevinden zich vooral Nederlandse teksten, enkele Engelse en 11 stuks in het Gronings. Langs die laatste weg zijn Gré van der Veen, Harm van der Veen, Willem Diemer, Jannie Biel-Piening en Haarm Maaier bijelkaar gebracht.
Haarm Maaijer droeg drie teksten bij, twee betrekken duidelijk positie en eentje van een vriuendelijker aard waarin iemand zingt op een mooie voorjaarsdag. Het middelste gedicht, Nije tieden (blz. 81), lijkt een tekst van een actievoerder voor het behoud van de natuur. Motorzagen, trekkers, graafmachines zijn bezig een stuk grond voor te bewerken voor de bouw van huizen of wegen zo lijkt het. Dat laatste wordt "n onlaand van stainen, miinsen, / teer, glas, stöört, stoal, semiin en staank." Aan de spelling is te zien, dat Maaier politiek actief is en onder meer door Friesland geïnspireerd lijkt.
De machines rukken ook stobben uit de grond. Dat woord lijkt op stompen en is er misschien verwant aan. Het is naar het NGW '1. boomstomp, die in de grond blijft zitten. n Kainstobbe = een stomp kienhout; 2. turfhoop in ‘t veen; (...)'. Een eeuw eerder was in een woordenlijstje van L. van Ankum het betreffende woord ook genoteerd en wel op deze manier:
Stóbbe, de voet met de wortels van een gevelden boom.
Stóbbe, eene turfmaat.
Stóbbe, kleine trap: waoterstobbe, trap in den wal van een kanaal.
Ter Laan kende deze bron kennelijk niet, anders had hij het kanaaltrapje zeker ook genoemd. Ook in deze derde betekenis lijkt het dus een bij Veendam passend Veenkoloniaal woord, maar Maaiers taal is dat niet: hij laat de stobbe oet de grond verwijderen, niet uut.
W. Nieuweboer (ed.), Gedichten uit de kring van de Rijksscholengemeenschap "Winkler Prins" Veendam. Groningen z.j. (1979)
