Dagwoord: BENOAM
Siemon Reker neemt in maart volgend jaar afscheid als hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de RUG. Vanaf 2 maart pakt hij dagelijks een publicatie uit zijn Groninger boekenkast en legt de vinger telkens bij één wisselend woord daaruit. Dat resulteert in de werkdagelijkse column Dagwoord.
Taal verandert, met name een streektaal. Als iemand het daar mee eens is omdat hij het al zo lang heeft geobserveerd (en betreurd), dan is het Jan Klompsma uit Middelstum. Wie op een rijtje zet wat deze omroepman (RON(O), VPRO) zoal geschreven in en gedaan heeft voor het Gronings, die moet tot de conclusie komen dat het véel is.
Bij de regionale radio heeft hij bepaald een stempel gedrukt op de taal, de kwaliteit van het Gronings daar vanaf de jaren '50 en dat heeft een echo gehad tot rond 1980. Hij schreef verhalen in twee periodes voor het Nieuwsblad van het Noorden, hij vertaalde dingen, waaronder het populaire duo Max en Moritz.
Uit zijn radiowerk kwam de publicatie voort die hij samen met David Hartsema verzorgde, Hoort naar ons lied. Noord-Gronings, zoals aan de titel te zien is. Noord-Groningen is de regio waar ze twinneg '20' zeggen en ook Sunner Meerten.
Wat zou Klompsma zeggen van de eerste, Nederlandse regel van dit Dagwoord? Hem zou het woord met name kunnen storen omdat dit voor de gangbare spreektaal verouderd is. Met name is verdrongen door vooral. In het Gronings is er een parallelle opkomst te signaleren van veuraal. Dat is ten koste gegaan van benoam. Het is geen toeval dat de samenstellers dank uitspreken, benoam in de richting van Uitgeverij Van der Veen. Benoam 'bij/met name' is een van die stille getuigen van een verdwijnend woord dat in bepaalde kring juist om die reden extra gekoesterd wordt.
D.J. Klompsma en D. Hartsema, Hoort naar ons lied. Sunner Meertenverskes. Winschoten, 1963.
