De Haan houdt zelfs de Toren van Pisa overeind
De basis voor De Haan Special Equipment uit Stadskanaal werd bijna 120 jaar geleden gelegd toen het oorspronkelijke familiebedrijf begon als touwfabrikant. Inmiddels is De Haan een wereldspeler op het gebied van hijsmateriaal voor kranen.
Door Theo Sikkema
Het mag dan een geschiedenis van vallen en opstaan zijn geweest, het eindresultaat is dat er nu een bedrijf staat dat opereert op mondiaal niveau en werkt voor tal van toonaangevende fabrikanten van kranen. Om zover te komen ging het bedrijf door diepe dalen, met als dieptepunt een faillissement in 1993. Na de herstructurering die erop volgde werd de opgaande lijn echt gevonden.
Tegenwoordig wordt op het Stadskanaalster industrieterrein Dideldom gewerkt in een bedrijfsruimte van 10.000 vierkante meter op vier hectare terrein. De familie De Haan heeft zich in 1995 teruggetrokken uit de onderneming, maar volgens commercieel directeur Dirk Stamhuis ademt De Haan nog altijd de sfeer en cultuur van een echt familiebedrijf.
Wat maakt De Haan Special Equipment?
De Haan produceert hijsmateriaal: staaldraadeindverbindingen (sockets) en zogeheten wartels en hijsblokken voor kranen, vaak van kolossale omvang. Ze worden overal op de hele wereld gebruikt. Zo werden de eindverbindingen van De Haan ingezet bij de berging van de Costa Concordia en zijn onderdelen gebruikt bij het stabiel houden van de Toren van Pisa, de inrichting van de stormvloedkering in Venetië en het dak van een winkelcentrum in Koeweit. Ook de verbindingen voor staaldraden boven in het stadion van het Portugese Braga zijn door De Haan geleverd. Naast hijsblokken en staaldraadeindverbindingen worden ook zogeheten wartels gemaakt. Deze draaiende verbindingsstukken voorkomen dat kabels of kettingen in de knoop raken. De Haan gaat er prat op een van de hoogst gecertificeerde bedrijven te zijn in de eigen branche.
Specialistisch
Dirk Stamhuis is een oudgediende bij De Haan. Koud van de MTS ging hij in 1976 als tekenaar aan de slag bij voormalig Touwslagerij De Haan. Stamhuis dacht als tekenaar graag mee over de meest ingewikkelde uitdagingen en hij viel op met zijn opvattingen over de organisatie van processen. Hij klom op tot het management van De Haan en is er nu commercieel directeur.
We kunnen sneller leveren in Australië dan dat iemand het daar kan maken
Stamhuis stelt zich tijdens het gesprek bescheiden op, maar hij spreekt met passie en trots over de prestaties van het bedrijf. 'We hebben veel specialistische kennis, doen eigen engineering én fabricage. We kunnen sneller leveren in Australië dan dat iemand het daar kan maken.'
Loyaliteit
Veel van de kennis die nodig is om de kolossale hijsblokken te produceren heeft De Haan in eigen huis ontwikkeld. Personeel dat De Haan nodig heeft voor de ontwikkeling en productie haalt het bedrijf grotendeels van mbo's uit de regio. 'We zijn een erkend leerbedrijf en werken nauw samen met het Noorderpoort. We leiden ons personeel zelf op, waarbij ze de basis natuurlijk wel moeten snappen en de talenkennis moet op orde zijn.'
Stamhuis roemt de loyaliteit van zijn mensen. Hoewel de gemiddelde leeftijd onder de veertig jaar ligt, werkt het merendeel van de vijftig man personeel al lang bij De Haan. Een deel van het werk wordt uitbesteed, waarbij altijd in de eerste plaats wordt gezocht naar ondernemingen in de eigen regio.
Reactiesnelheid
Een deel van de voorspoed dankt het Stadskanaalster bedrijf aan haar exclusieve contracten met een aantal van zijn klanten. In 1988 sloot De Haan het eerste van een reeks OEM-contracten af met de Duitse kraanfabrikant Krupp. OEM staat voor Original Equipment Manufacturer. Het houdt in dat een product wordt ontwikkeld en geproduceerd dat exclusief voor één opdrachtgever wordt gemaakt.
Om de veeleisende klanten goed te kunnen bedienen heeft De Haan zijn productieprocessen twee jaar geleden ingericht volgens het Quick Response Manufacturing-principe. Daarbij gaat het erom dat de reactiesnelheid in de hele productieketen wordt verhoogd, zodat de tijd tussen orderontvangst en het moment waarop het product klaar is zo kort mogelijk is.
Maakbaar
Nu is het mogelijk om een ontwerp binnen 48 uur ter goedkeuring bij de klant te hebben. Deze snelle doorlooptijd is volgens Stamhuis hard nodig om de concurrentie uit lagelonenlanden het hoofd te kunnen bieden. Uitgangspunt is dat alle opdrachten binnen zes weken geleverd kunnen worden, maakt Stamhuis duidelijk. 'Het duurt een paar jaar voordat zo'n systeem op orde is. Maar we kunnen nu grote internationale concurrenten aftroeven.'
Geen bedrijf kan echter blijvend teren op goede klanten en een slim productieproces. Het management realiseert het zich maar al te goed. Om bij te blijven moet voortdurend geïnnoveerd worden. 'Het is een continu proces waarbij we ons steeds vragen stellen. Hoe kunnen we dit maken? Hoe is het te ontwerpen? Is het maakbaa r?'
We stellen ons telkens opnieuw vragen. Hoe kunnen we dit maken? Hoe is het te ontwerpen? Is het maakbaar?
Flexibel
Sinds midden jaren negentig maakt De Haan een constante groei door, maar nu ervaart het bedrijf wel de nadelige gevolgen van dalende olieprijzen in de offshore. 'We zien dat grote projecten worden afgeblazen', aldus Stamhuis. 'Er wordt te veel olie geproduceerd. Het staat haaks op alles wat je hoort over het aantrekken van de economie. Dat vraagt om flexibel denken en heroriënteren.'
Het aandeel van leveringen aan de offshore industrie fluctueert overigens jaarlijks. 'We fluctueren ook met de economie. Tijdens de crisis hebben we nergens last van gehad, maar misschien komt het nu nog.' Mocht het moeilijk worden, dan kan De Haan in elk geval gebruik maken van de ervaringen uit het verleden. 'We hebben na het faillissement geleerd zo weinig mogelijk met vreemd kapitaal te werken en zo veel mogelijk met eigen middelen te doen.'
Nederland moet Europeser denken
Prima regio
Stamhuis vindt het belangrijk om te benadrukken dat Stadskanaal en omgeving een prima vestigingslocatie zijn. 'We zijn trots op wat we hier als team in een concurrerende markt voor elkaar krijgen.'
Op grotere schaal zou er wat hem betreft nog wel wat mogen veranderen. Het zou ook De Haan vooruit helpen. 'Nederland moet Europees gaan denken', stelt Stamhuis. 'We kijken te veel naar binnen. Plaats Nederland in een groter perspectief. We zijn het Singapore van Europa. Welvarend en met een grote haven. Denk bijvoorbeeld aan vrachttransporten op vliegveld Eelde en een goede treinverbinding met Duitsland. Zie Nederland als onderdeel van Europa. Dat doen wij als bedrijf ook.'
