Things Network laat alle apparaten met elkaar praten
Bushaltes die doorgeven dat de bus eraan komt, ondergrondse afvalcontainers die laten weten dat ze vol zijn, of rookmelders die direct de brandweer alarmeren. Heel Groningen en Drenthe krijgt er binnenkort een gloednieuw Internet of Things-netwerk bij dat het allemaal mogelijk maakt.
Door Loek Mulder
Op zijn fiets heeft Joshua Peper met tie-raps een grijs kastje gemonteerd met daarop een antenne van een centimeter of twintig. Het zit er nu nog wat opzichtig. Dat zal rap veranderen wanneer de apparatuur wat kleiner wordt, verwacht de CTO (Chief Technical Officer) van het Groningse internetbedrijf Peperzaken. Het stukje electronica maakt contact met de dichtstbijzijnde gateway, een draadloze ontvanger waarvan er nu achttien in de stad Groningen zijn geplaatst. Via een internetverbinding weet Joshua precies waar zijn fiets is. Handig als hij wordt gejat dus.
Over een tijdje wordt er geen fiets meer verkocht met zo'n bicycle tracker
Nu nog werkt het alleen in de stad Groningen waar sinds eind vorig jaar een kleine twintig van de gateways zijn opgehangen. Binnenkort wordt dat Things Network uitgerold over de provincies Groningen en Drenthe.
Gangmaker
Oké, de fiets-tracker is misschien nog wat Spielerei maar over een jaar of wat zal nauwelijks nog een fiets verkocht worden zonder de electronica, denkt Joshua Peper. 'Ben je je fiets kwijt, dan bel je naar de dealer en die ziet dadelijk waar hij is. Zo zullen er veel services worden aangeboden'. Het zal steden en dorpen 'slimmer' maken.
Joshua is een van de gangmakers achter het Groningse The Things Network-project dat ruim een jaar geleden als wild idee begon en in mum van tijd een schare enthousiastelingen mee wist te krijgen. Inclusief de provincie Groningen die zelf ook mogelijkheden zag en de beurs trok voor tienduizend euro subsidie.
Crowdfunding
Via een crowdfundingsactie op Kickstarter wisten de initiatiefnemers geld bijeen te brengen voor de aanschaf van 46 gateways. In Drenthe werd via een zelfde Kickstarter-actie het geld voor zestig van deze knooppunten vergaard. Dadelijk is er dan in Groningen en Drenthe een volledig dekkend zogeheten LoRa-netwerk. Nog even en Joshua kan zijn fiets dus tot in Delfzijl of Meppel traceren.
Wat is LoRa?
LoRa staat voor Long Range en zorgt voor een draadloze verbinding tussen apparaten, die samen een Internet of Things maken, zonder dat er 3G, 4G of wifi voor nodig is. Het is vooral geschikt voor apparaten die niet constant een internetverbinding nodig hebben, maar slechts af en toe een signaaltje geven. Het netwerk bestaat uit knooppunten, de gateway, die elk een bereik hebben van een kilometer of tien.
Deze zender-ontvangers kunnen verbinding maken met iets van tienduizend apparaatjes, zoals sensoren en de bicycle-trackers van Joshua Peper. Die zendertjes zijn goedkoop en gebruiken nauwelijks energie. Ze kunnen temperatuur, beweging, licht, locatie en allerlei andere sensorgegevens doorsturen.
Experimenteel
'Het is allemaal nogal nieuw en experimenteel, maar we zien enorme mogelijkheden', zegt Willy Bakker die vanuit de Provincie Groningen aan het IoT-initiatief werkt. Zo draait er op het dak van het provinciehuis momenteel een windmeter proef. Volgende week gaat het apparaat naar een plek langs het Eemskanaal.
LoRa staat voor Long Range en zorgt voor een draadloze verbinding tussen apparaten, die samen een Internet of Things maken, zonder dat er 3G, 4G of wifi voor nodig is. Het is vooral geschikt voor apparaten die niet constant een internetverbinding nodig hebben, maar slechts af en toe een signaaltje geven. Het netwerk bestaat uit knooppunten, de gateway, die elk een bereik hebben van een kilometer of tien.
Deze zender-ontvangers kunnen verbinding maken met iets van tienduizend apparaatjes, zoals sensoren en de bicycle-trackers van Joshua Peper. Die zendertjes zijn goedkoop en gebruiken nauwelijks energie. Ze kunnen temperatuur, beweging, licht, locatie en allerlei andere sensorgegevens doorsturen.
Experimenteel
'Het is allemaal nogal nieuw en experimenteel, maar we zien enorme mogelijkheden', zegt Willy Bakker die vanuit de Provincie Groningen aan het IoT-initiatief werkt. Zo draait er op het dak van het provinciehuis momenteel een windmeter proef. Volgende week gaat het apparaat naar een plek langs het Eemskanaal.
Er zal een enorme verschuiving komen naar apparaten die op afstand gegevens doorgeven
Bakker: 'Bij windkracht zes of hoger is het niet veilig om grote containerschepen door een brug te laten. De provincie plaatst binnenkort twee windmeters in het buitengebied tussen Zuidbroek en Sappemeer. De sensormetingen worden via The Things Network doorgestuurd naar de bedieningspost in Delfzijl. Brugbedienaren kunnen dan via een app tijdig geïnformeerd worden over de windkracht en –richting.´
Een ander idee waar Bakker aan werkt: 'Overal in de provincie staan peilbuizen die handmatig uitgelezen moeten worden. We denken dat over een tijdje van afstand te gaan doen.' Volgens Bakker zal er een enorme verschuiving komen naar apparaten die op afstand gegevens doorgeven.
Een ander idee waar Bakker aan werkt: 'Overal in de provincie staan peilbuizen die handmatig uitgelezen moeten worden. We denken dat over een tijdje van afstand te gaan doen.' Volgens Bakker zal er een enorme verschuiving komen naar apparaten die op afstand gegevens doorgeven.
Hobbels
Toch is voorlopig alsof de spoorwegen zijn aangelegd, maar de locomotieven en wagons nog in de hangar staan, want ook al zijn er ideeën zat, het zal nog wel een poos duren voordat alle hobbels zijn overwonnen. Veel sensoren moeten nog worden ontwikkeld en getest en ook de veiligheid van de gegevensverbindingen is nog niet honderd procent waterdicht.
Open en gratis
Het Things Network in Groningen is niet het enige IoT-netwerk in de lucht. In Amsterdam is er ook een stedelijk netwerk actief en in tal van steden lopen initiatieven. De komende jaren zal er een explosieve groei zijn van deze data-netwerken. 'Het zal ongemerkt en snel groter worden', zegt Joshua Peper.
Telecombedrijven hebben ook de commerciële mogelijkheden ontdekt. KPN heeft afgelopen zomer een eigen IoT-netwerk operationeel. Vanwege de grote vraag vanuit het bedrijfsleven heeft KPN het netwerk versneld uitgerold over het hele land.
Ook Vodafone en T-Mobile bouwen aan een eigen datanetwerk. Het grote verschil met de netwerken van de telecombedrijven is dat het Things Network in Groningen en Drenthe open en gratis is. Iedereen die er gebruik van wil maken kan er op terecht. 'We vragen wel of men dan bijvoorbeeld een extra gateway kan ophangen.' Het open Groningse netwerk heeft een wat socialer karakter, burgers kunnen er zelf de handen voor uit de mouwen steken. De commerciële netwerken zijn meer geschikt voor bedrijven die verzekerd willen zijn van service.
Nerds
De kastjes die via de Kickstarter-actie zijn gekocht worden geplaatst in de brandweerkazernes in de provincie. Die liggen namelijk op een afstand van een kilometer of tien van elkaar. Ondertussen wordt er in Groningen in de Maakplek maandelijks door een verzameling 'nerds' en programmeurs geëxperimenteerd met allerlei apparatuur. Vooral ook om de ideeën die er nu liggen om te zetten in praktische toepassingen.
Gaan we lekker experimenteren met smart cities
Daar is nog wel wat werk te verrichten, zegt Joshua Peper. Hij vergelijkt het Things Network met het internet in 1995. 'Veel toepassingen lijken nog wat nutteloos, want wat heb je eraan wanneer je de temperatuur in je achtertuin kunt meten, maar het gaat om kennis maken met nieuwe technologie.'
Lekker experimenteren
Geld verdienen met het IoT-netwerk, daar is Peper helemaal niet mee bezig, zegt hij. 'Ik zie het allereerst als een sociaal-maatschappelijk project. We willen het gewoon in de lucht hebben. Wereldwijd hebben we dan de grootste regio met lora-dekking. Kunnen we lekker experimenten doen met smart farming en smart cities.'
