Robots maken ook de witte boorden overbodig
De opmars der techniek raakt niet alleen de fabrieksarbeider die zijn werk ziet verdwijnen door de komst van de robot. Hoe de automatisering oprukt hogerop in de bedrijven laat het Groningse bedrijf Leovalor zien. Het heeft een product ontwikkeld dat accountantskantoren een hoop werk uit handen kan nemen. Maar of die daar blij mee zijn? Nou nee.
Door Loek Mulder
'Plug maar in', zei de hooggeplaatste man van het vooraanstaande accountantskantoor tegen Marc Schriemer van Leovalor. Schriemer was samen met zijn twee collega's van Leovalor uitgenodigd om hun softwaresysteem voor het vaststellen van de waarde van ondernemingen uit de doeken te doen. Op een groot plasmascherm.
Geen Gekke Henkie
Maar Schriemer c.s. zijn Gekke Henkie niet. 'We wilden natuurlijk niet ons hele systeem blootleggen', zegt Schriemer. De aanwezigen hadden maar al te graag meer willen weten, maar Schriemer hield het bij een presentatie van de ideeën en schets van de werking van hun programma. De invloed daarvan op de markt van accountantskantoren vergelijkt Schriemer - zij het voorzichtig - met de impact van de komst van Uber op de taximarkt. 'De dure mannen in pakken, die zullen het echt gaan voelen', stelt Schriemer.
Leovalor heeft de afgelopen jaren een programma gemaakt waarmee ondernemers op een objectieve en snelle manier kunnen laten berekenen wat de waarde van hun bedrijf is. Deze markt is in handen van zo'n driehonderd accountantskantoren, groot en klein. Met hun hoge uurtarieven is bedrijfswaardering voor deze kantoren een lucratieve markt. Die verdiensten willen ze liever niet uit handen geven.
Ouderwets
Weliswaar tonen de grote accountantskantoren sinds een maand of wat volop interesse. Maar volgens Schriemer is dat vooral omdat ze maar al te graag het systeem voor zichzelf willen bezitten en zo de concurrentie buiten de deur willen houden.
Er zijn ook allerlei kleinere gespecialiseerde bedrijven die bedrijfswaarderingen doen, maar die zitten veelal in een bepaalde bedrijfstak waardoor waarderingen maar moeilijk vergelijkbaar zijn. 'En de werkwijze is veelal wat ouderwets: ze vullen een excelsheet met gegevens en maken een rapport', vult Maarten Moes aan, registeraccountant van beroep.
Er zijn ook allerlei kleinere gespecialiseerde bedrijven die bedrijfswaarderingen doen, maar die zitten veelal in een bepaalde bedrijfstak waardoor waarderingen maar moeilijk vergelijkbaar zijn. 'En de werkwijze is veelal wat ouderwets: ze vullen een excelsheet met gegevens en maken een rapport', vult Maarten Moes aan, registeraccountant van beroep.
Maarten Moes (links) Niek Oost en Marc Schriemer van Leovalor.
Leovalor stelt bovendien de software open zodat ondernemers en organisaties die aan bedrijfswaardering doen hun gegevens erin kunnen stoppen. Waardoor waarderingen goed vergelijkbaar worden.
Klassieke banen
Wat Leovalor teweegbrengt is een typisch voorbeeld van de invloed van automatisering in hogere lagen van organisaties, daar waar de witte boorden werkzaam zijn. Klassieke kantoorbanen als die van bankmedewerker of administrateur op een verzekeringskantoor zijn al in rap tempo verdwenen, zie de ontslaggolven van in de afgelopen jaren bij banken en verzekeraars. En nu zien we het effect van automatisering telkens een stapje hoger de organisatie ingaan.
Nou zullen accountants niet meteen allemaal bij het uwv hoeven aankloppen, nuanceert Maarten Moes. Maar softwarematige bedrijfswaardering zal de tijdsbesteding aan deze activiteit sterk terugdringen, claimt hij. De automatisering maakt bedrijfswaardering ook goedkoper en voor ondernemers interessanter om vaker te laten doen. Daardoor groeit de markt ook weer.
Contracten
Advocaat Koen Konings van het Groningse advocatenkantoor ZENN voorziet niet alleen in de advocatuur maar in de gehele rechtspraak gevolgen van automatisering. Zo denkt Konings momenteel zelf na over automatiseren van contracten. Enorm belangrijk voor het bedrijfsleven, waar steeds meer contractueel wordt vastgelegd, aldus Konings.
Rommel erin, rommel eruit
In de ideale situatie is het een kwestie van gegevens erin, contractje eruit. De kosten van contracten kunnen er stevig mee worden gedrukt. 'Maar je moet echt heel goed naar de kwaliteit van de contacten kijken', waarschuwt Konings. 'Een ondernemer kan misschien een goedkoop contractje hebben gekregen, wanneer hij er later bij de rechter achterkomt dat het niet deugde, is hij veel geld kwijt.' Met andere woorden: Stop je er rommel in, dan komt er rommel uit. Voor de beoordeling van contracten zullen er dus beslist juristen nodig blijven, benadrukt Konings. En ook de bouw van de systemen levert juristen natuurlijk werk op. Konings: 'Maar we hebben nogal wat digibeten in de beroepsgroep. Zij zullen er zeker moeite mee hebben.'
In de ideale situatie is het een kwestie van gegevens erin, contractje eruit. De kosten van contracten kunnen er stevig mee worden gedrukt. 'Maar je moet echt heel goed naar de kwaliteit van de contacten kijken', waarschuwt Konings. 'Een ondernemer kan misschien een goedkoop contractje hebben gekregen, wanneer hij er later bij de rechter achterkomt dat het niet deugde, is hij veel geld kwijt.' Met andere woorden: Stop je er rommel in, dan komt er rommel uit. Voor de beoordeling van contracten zullen er dus beslist juristen nodig blijven, benadrukt Konings. En ook de bouw van de systemen levert juristen natuurlijk werk op. Konings: 'Maar we hebben nogal wat digibeten in de beroepsgroep. Zij zullen er zeker moeite mee hebben.'
Stop je er rommel in, dan komt er rommel uit
Onrechtmatige daad
Is werk van juristen eigenlijk wel te automatiseren? Daar waar regelgeving niet al te ingewikkeld is, ligt standaardisering voor de hand, aldus Konings. 'Maar waar het gaat om open normen rond kwesties als 'wat is goed werkgeverschap', of 'wat is een onrechtmatige daad?' daar wordt het ingewikkeld.'
Berg documenten
Het zal juristen niet overbodig maken, zegt Konings. Maar hij ziet zeker in het voortraject werk verdwijnen. 'Voor onder handelingen en strategiebepaling blijven specialisten en juristen nodig. Maar voor bijvoorbeeld het doen van een boekenonderzoek voor een fusie zijn nu al programma's die uit gescande documenten de relevante informatie halen.'
Waar nu dat werk veelal wordt gedaan door een clubje juristen dat zich door een berg documenten werkt, is er in de toekomst misschien nog maar één persoon nodig, gewapend met een dosis technische en juridische kennis.
Waar nu dat werk veelal wordt gedaan door een clubje juristen dat zich door een berg documenten werkt, is er in de toekomst misschien nog maar één persoon nodig, gewapend met een dosis technische en juridische kennis.
Waarom is bedrijfswaardering belangrijk?
Een ondernemer hoort te weten wat zijn bedrijf waard is, stellen Schriemer en zijn collega's Maarten Moes en Niek Oost. Het is van belang bij de koop of verkoop van een bedrijf, bij een fusie, of bij echtscheiding van de ondernemer. Jaarlijks zijn er in Nederland enkele duizenden bedrijfsoverdrachten.
Een ondernemer hoort gewoon te weten hoeveel zijn bedrijf waard is
Maar ook ieder ander moment zou een ondernemer de prijs van zijn onderneming moeten weten, stelt Schriemer. 'Ondernemers zijn sterk gericht op kortetermijndoelen als winst en omzet. Maar bedrijfswaarde is veel meer gekoppeld aan een langetermijnfocus. Wanneer een ondernemer weet welke elementen in zijn bedrijf sterk de waarde bepalen, dan kan hij daar zijn strategie op richten en de organisatie op aanpassen. Dat is een veel duurzamer manier dan de eenzijdige gerichtheid op winst.'
Schriemer, die een jaar of wat geleden zijn it-bedrijf iWink verkocht, is de ondernemer van het drietal. Maarten Moes brengt bij Leovalor met elf jaar ervaring bij Deloitte de kennis van de registeraccountant in. Niek Oost is als it-specialist aangetrokken.
Schriemer, die een jaar of wat geleden zijn it-bedrijf iWink verkocht, is de ondernemer van het drietal. Maarten Moes brengt bij Leovalor met elf jaar ervaring bij Deloitte de kennis van de registeraccountant in. Niek Oost is als it-specialist aangetrokken.
