Noordelijke bedrijven krijgen klappen door corona-uitbraak
5 maart 2020, 20:08 • 6 minuten leestijd
De uitbraak van het coronavirus in Europa komt bij veel bedrijven hard aan. Ze vragen werktijdverkorting aan, wegtransporten vallen uit en voorraden slinken. Nu al klinkt de roep om een noodfonds.
Met de verspreiding van het gevreesde virus in Europa is de corona-uitbraak in een nieuwe fase beland. Bedrijven die zakelijke banden met China hebben voelden de gevolgen al. Hun aanvoer dreigt te stagneren doordat fabrieken in China stilstaan en transport hapert. Nu besmettingen en de vrees ervoor in Europese landen zich als een olievlek verspreiden, is het effect veel breder.
Kredietverzekeraar Atradius voorspelt dat het coronavirus onvermijdelijk slachtoffers gaat maken in het bedrijfsleven en voorziet een stijging van het aantal faillissementen met een procent of 3. 'Maar als de uitbraak groeit zal dat uiteraard grotere effecten hebben', zegt de directeur van Atradius in het Financieele Dagblad van donderdag.
Spannende tijd
'Het is een heel spannende tijd voor ons', vertelt business sales manager Chris Haze van kleefstoffenfabrikant Cordial in Winschoten. Volgens Haze heeft Cordial niet eerder een situatie beleefd die zo'n zware impact had op het bedrijf.
'Al gaan we er niet van uit, we moeten als we slim zijn wel rekening houden met een volledige stilstand', verklaart Haze. 'Het virus is eigenlijk nog maar net aangekomen in Europa. We kunnen ons niet voorstellen dat het hierbij blijft.'
Cordial opereert sterk internationaal. Tachtig procent van alle grondstoffen voor de lijmen haalt Cordial uit China en zeventig procent van de klanten zit in het buitenland. Dat zijn veelal bedrijven in de papier- en kartonindustrie. Haze: 'De aanvoer gaat met horten en stoten, we zoeken naar alternatieven in Europa, maar die zijn allemaal veel duurder en de voorraden zijn beperkt.'
We moeten als we slim zijn wel rekening houden met een volledige stilstand
'We onderzoeken of we de aanvoer per trein kunnen doen. Het kan, maar het is veel duurder. Door de lucht kan ook maar is echt te kostbaar.'
Klanten in Noord-Italië worden niet meer bezocht en reizen naar relaties in Groot-Brittannië en Duitsland zijn ingeperkt. 'We zijn grounded', zegt Haze, die de regeling voor werktijdverkorting van het ministerie van Sociale Zaken al heeft bestudeerd.
Het kabinet vindt het coronavirus een buitengewone omstandigheid die niet valt onder het normale ondernemingsrisico. Werkgevers die kunnen aantonen dat ze door het coronavirus niet genoeg werk hebben, kunnen werktijdverkorting aanvragen.
'We maken nu al extra kosten. Daar is door de overheid niet aan gedacht', aldus Haze, die vindt dat de regering meer moet doen. 'We zouden graag zien dat er een noodfonds komt waar we een beroep op kunnen doen.'
Annuleringen
Het Groningse Bano zit in de beurzen- en evenemententechniek en vraagt na een reeks geannuleerde beurzen werktijdverkorting aan voor haar personeel. 'We zitten midden in het beursseizoen en de ene na de andere beurs wordt afgelast', verklaart Margot Dinges van Bano, dat de helft van de omzet in het buitenland haalt.
'Het begon twee weken geleden met de Parijse beurs die niet doorging. We zouden vrijdag naar Stuttgart, maar onze klant besliste niet te gaan. Madrid is verschoven en een grote order van HP voor een beurs in Barcelona gaat ook niet door, nadat HP eerder al een opdracht van 150.000 euro voor een beurs in Amsterdam annuleerde.'
Bano kan niet anders dan vluchten cancelen, hotels afzeggen en freelancers teleurstellen. 'Wat denk je dat het betekent voor een freelancer wanneer hij vandaag hoort dat hij morgen niet naar Stuttgart kan? Ik dacht 'waar gaat dit heen'', zegt Dinges.
Coronapaniek
Transportbedrijf Reining in Hoogezand heeft de laatste twee weken te maken met annulering van circa 150 opdrachten, veelal ritten naar het zuiden. 'We waren al onderweg naar een beurs in Milaan, toen die werd afgelast. De chauffeur heeft rechtsomkeert gemaakt', aldus Reining-directeur Gerrit Hes.
Ook het transport van in Nederland geproduceerde kunststof onderdelen die via de haven van Bremen naar Mercedesfabrieken in China gaan, ligt helemaal stil.
Ik dacht, waar gaat dit heen?
Ook al vindt Hes dat sprake is van 'een coronapaniek die we elkaar aanpraten', Reining schrapt ritten naar de rode gebieden en over transport naar oranje regio's in Italië vergadert hij met zijn 'crisisteampje'. Er zijn Reining-chauffeurs die laten weten liever niet meer die kant op te willen. Al met al kost de coronacrisis zijn bedrijf nu tussen de 5 en 10 procent van de omzet.
Flits-enquête
De gevolgen verschillen wel sterk van sector tot sector en van bedrijf tot bedrijf. Transporteur Koopman Logistics in Leek voelt amper nog coronaconsequenties. 'Dat komt wanneer de autoproductie stilvalt of we niet meer mogen vervoeren naar bepaalde gebieden', laat financieel directeur Maurice de Wilde weten.
Ook een internationaal georiënteerd bedrijf als JC Electronics zegt weinig hinder te ondervinden van de aanwezigheid van het virus. Hoewel het in 110 landen elektronische onderdelen verhandelt.
Werkgeversorganisatie VNO NCW Noord zegt dat de telefoon 'nog niet roodgloeiend staat'. Omdat de vereniging wel wil weten wat er nu speelt is een flits-enquête onder de leden uitgezet.
Werkgevers die meer informatie willen worden door de noordelijke afdeling doorverwezen naar het landelijk crisisteam. 'Dat zorgt ervoor dat ondernemers de juiste informatie krijgen', zegt een woordvoerder VNO NCW Noord. 'En we verwijzen naar kennispartners zoals het RIVM.'
Hoogleraar: 'Corona komt nu extra ongelukkig'
Hoogleraar internationale economie Steven Brakman van de RUG stelt vast dat het virus op een wel heel erg onhandig moment komt: 'We zaten aan het einde van de opgaande fase en economen verwachten een omslag. Dan krijgen we dit ineens. Een conjunctuuromslag in onzekere tijd.'
De economische impact zal ook voor de langere termijn gevolgen hebben, denkt de hoogleraar. 'Bedrijven zullen erover nadenken of ze wel afhankelijk willen blijven van China. Willen ze afhankelijk blijven van één land of zorgen we dat we onze producten laten produceren in meerdere landen? Dat kan het langetermijneffect zijn: de internationale handel gaat het produceren meer spreiden.'
Hoe het er momenteel met de productie in China aantoe gaat, daar zijn verschillende berichten over. Volgens Patrick van de Meulen van zonne-energiebedrijf Enie bijvoorbeeld produceren de twee leveranciers van Enie gewoon door. JC Electronics in Leek zegt dat de Chinese fabrikanten van componenten weer aan het opstarten zijn.
Bij Cordial in Winschoten houden ze ondertussen hun hart vast. 'We hebben nog geen mensen naar huis hoeven sturen, maar de verspreiding is nog maar net begonnen. In Noord-Italië zijn de scholen nu gesloten, maar wat als dadelijk de bedrijven ook dichtgaan?'
