Vooruitblik op lente in Ter Apel: ‘Wij verwachten ellende hier’

Yljo van Donselaar van MiGreat zegt het met een serieus gezicht. ‘Niemand heeft tegen ons gezegd dat het nu goed zal gaan. We verwachten echt ellende hier.’ Afgelopen zomer deelde hij tenten uit aan vluchtelingen voor wie geen plek was in het enige Nederlandse aanmeldcentrum voor asielzoekers. Die tenten werden weggehaald.

Op steenworp afstand van het aanmeldcentrum waar vluchtelingen wachten op aanmelding in Nederland of terugkeer naar het thuisland, heeft Van Donselaar een opslagplaats. Hier verzamelt hij dekens, slaapzakken, soep, warme kleren en schoenen. Een goed gevulde ruimte, maar er is altijd behoefte aan meer. Van Donselaar denkt dat alle voorraad binnen een week uitgedeeld is als het aantal wachtenden weer op gaat lopen.

Dat het aantal wachtenden weer op gaat lopen, staat buiten kijf. Burgemeester Jaap Velema ziet in de nabije toekomst flinke problemen. ‘De voorspelling vanuit het COA (dat de opvang van vluchtelingen regelt, red.) is dat we te maken krijgen met meer instroom. Het kabinet wil die instroom beperken.’

De staatssecretaris spreekt gemeenten en provincies aan op hun verantwoordelijkheid om vluchtelingen op te vangen. ‘Daar zijn we dag in dag uit mee bezig’, laat een woordvoerder van staatssecretaris Eric van der Burg weten. ‘We moeten voorkomen dat Ter Apel opnieuw het gezicht wordt van een tekort aan opvangplekken in Nederland.’

Velema heeft er weinig vertrouwen in dat er gehoor gegeven wordt aan de oproep aan gemeenten voor opvang. ‘Eigenlijk moet nu al bekend zijn hoe die opvang georganiseerd wordt. Er gaan opvanglocaties dicht en andere weer open, maar als ik het totaalplaatje zie, komen we behoorlijk tekort. Ik maak me ernstig zorgen om hoe het er hier in Ter Apel uit gaat zien.’

De bewoners rondom het asielzoekerscentrum maken zich ook zorgen om de instroom, maar ook om de huidige situatie. De overlast in Ter Apel en omliggende dorpen is, zo stelde burgemeester Velema tijdens een recente raadsvergadering, verdubbeld ten opzichte van de eerste maanden van vorig jaar.

Wim Vroom, wiens achtertuin uitkijkt op het asielzoekerscentrum, ziet dat ook. ‘Het is hier bijna elke nacht raak’, zegt hij. Volgens hem zit er een klein groepje overlastgevers in het centrum dat ‘rotzooi trapt’, zo zegt hij.

Vroom luidt de noodklok. ‘Het merendeel heb je geen last van. Het is een kleine groep die probeert in te breken en auto’s vernielt. Wij zijn er als buurt helemaal klaar mee. Het kan zo niet langer doorgaan. De rotte appels moeten het dorp uit.’

Gemeenteraadslid Herma Hemmen heeft de schrijnende situatie van afgelopen jaar nog helder op het netvlies staan, maar sluit ook de ogen niet voor de overlast in het dorp. ‘Ik word echt verdrietig van de situatie die ons te wachten staat. Nederland is verplicht om goede opvang te verzorgen, maar de ontwikkelingen bij andere gemeenten gaan veel te traag.’

Over oplossingen heeft Hemmen al nagedacht. ‘Ten eerste moeten er minstens twee aanmeldcentra bij in Nederland, om Ter Apel te ontzien. Daarnaast moet er voor overlastgevers een locatie komen waar ze binnen gehouden kunnen worden.’

Collega-raadslid Marco Visscher heeft ook nagedacht over een oplossing voor de problemen. ‘Er zijn verspreid door Nederland verschillende festivalterreinen waar vluchtelingen worden opgevangen. Wat mij betreft verplaatsen we de festivals naar hier. We zijn gek op feestjes, ook in Ter Apel.’