Van foto-expositie tot aardbevingscentrum: EPIQ opent deuren in Loppersum

Werkgroep EPIQ voor een fakkeltoren, met van links naar rechts Thea van der Laan, Joke Scholten, Harm Brouwer, Roelien de Jong en Dirk Mulder
Werkgroep EPIQ voor een fakkeltoren, met van links naar rechts Thea van der Laan, Joke Scholten, Harm Brouwer, Roelien de Jong en Dirk Mulder © EPIQ
'De plannen zijn groots, maar alles staat nog in de kinderschoenen. Dit is ons eerste bescheiden stapje naar buiten.' Zo omschrijven initiatiefnemers Thea van der Laan en Joke Scholten het project EPIQ. Wat dezer dagen begint als een foto-expositie in Loppersum, moet nog voor 2030 uitgroeien tot een educatief-museaal centrum, ergens in het aardbevingsgebied.
Dat eerste stapje naar buiten werd woensdagavond gedaan in de Oude Pastorie in Loppersum. Daar konden de inwoners van Loppersum een preview van de fototentoonstelling 'Gronings Gas 2.0', bewonderen. Donderdag volgt de officiële opening en vanaf vrijdag is iedereen welkom.
Behalve het bewonderen van de foto's is het nadrukkelijk de bedoeling dat Groningers op de plannen reageren en hun verhalen vertellen. De vijfkoppige werkgroep EPIQ, met onder anderen Van der Laan en Scholten, gaat de suggesties en verhalen vervolgens verder uitwerken.
Thea van der Laan van EPIQ geeft een toelichting in Noord Vandaag:
Van foto-expositie tot aardbevingscentrum: EPIQ opent deuren in Loppersum

Eerste bezoekers

Die suggesties en verhalen kwamen er op donderdagavond direct al. Ruim vijftig Lopsters namen een kijkje. 'We zijn aangenaam verrast. De eerste reacties waren positief. We krijgen nu ook al materiaal aangeleverd, zoals een kunstwerk, boeken over de gaswinning en het vuistdikke parlementaire enquêterapport. We hebben feitelijk ook een archieffunctie. Maar het is ook weer niet zo dat we alle spullen zomaar in bewaring kunnen nemen', lacht Van der Laan.
Ons doel is om voor langere tijd zichtbaar te blijven
Thea van der Laan - Projectleider EPIQ
'Sommige inwoners van Loppersum drukten ons op het hart dat we ervoor moeten zorgen dat we nog tientallen jaren blijven bestaan. Zodat mensen voor wie het nu nog te gevoelig ligt later met hun kleinkinderen ook een bezoekje aan het centrum kunnen brengen', aldus Van der Laan. 'Ons doel is om voor langere tijd zichtbaar te blijven.'
De Oude Pastorie in Loppersum
De Oude Pastorie in Loppersum © EPIQ

Foto's

De inwoners van Loppersum konden foto's zien van Jan Zeeman, Kees van de Veen, Anjo de Haan, Cornée Sparidaens en Joost Nuijten. Op de foto's zijn protesten te zien, huizen met stutten en portretten van de bewoners van het gebied. De eerste bezoekers van de expo hadden in de Oude Pastorie ook de mogelijkheid om het zogenoemde 'bidbook' in te zien, waarin de plannen van EPIQ staan. Alle bezoekers kregen bovendien nog een klein bidbookje mee naar huis.
Het centrum komt bij voorkeur op een oude gaswinningslocatie, om als erfgoed te bewaren
Thea van der Laan - Projectleider EPIQ
Plannen heeft EPIQ genoeg. Zo moet er voor 2030 een educatief-museaal centrum komen. 'Nee, we hebben liever niet dat het een museum heet', zegt Van der Laan. 'Het centrum komt bij voorkeur op een oude gaswinningslocatie, om als erfgoed te bewaren. Behalve een centrum fungeert het dan feitelijk ook als monument. We zijn al in overleg, sommige locaties zullen niet geschikt zijn, andere wel.'

'Aardbevingbeleving'

Centraal staan de verhalen van de Groningers. EPIQ moet een ontmoetingsplek zijn waar inwoners hun verhaal kunnen delen en kwijt kunnen. Deze verhalen en herinneringen worden vastgelegd. Ook moet er ruim oog zijn voor de jeugd.
EPIQ is een burgerinitiatief dat in 2021 door Nationaal Programma Groningen (NPG) onder de naam ‘Aardbevingbeleving’ is gehonoreerd als Toukomstproject. In de loop der jaren is het de bedoeling dat EPIQ workshops, interactieve tentoonstellingen, lezingen en andere activiteiten gaat organiseren. Die moeten in het hele aardbevingsgebied plaatsvinden. Vanaf volgend jaar komt er al een pop-up-expositie die door de provincie trekt.
De werkgroep EPIQ met het beeldmerk
De werkgroep EPIQ met het beeldmerk © EPIQ

De naam EPIQ

De naam EPIQ is een verwijzing naar het epicentrum van de aardbevingen in Groningen. En naar het epische aspect: de verhalen van de Groningers die verteld worden. De leestekens ?! in het beeldmerk staan voor verbazing en verontwaardiging, maar ook voor de dilemma’s rondom energiegebruik.
Dit moet een publiekstrekker van formaat worden
Thea van der Laan - Projectleider EPIQ
Tot nu toe heeft het NPG drie miljoen euro beschikbaar gesteld, maar Van der Laan hoopt dat dat meer wordt. Het begint dus met kleine stapjes, maar dat betekent niet dat er geen ambitie is bij de initiatiefnemers. 'Dit moet een publiekstrekker van formaat worden.'

Openingstijden

Bezoekers kunnen de foto-expositie gratis bezoeken van 31 maart tot en met 1 juli, elke donderdag tot en met zaterdag, tussen 12.00 en 17.00 uur.