Tweede Kamer debatteert volgende week over rapport parlementaire enquête

De commissie presenteerde op 24 februari een stevig rapport over de gaswinning in onze provincie. In het 2000-pagina’s tellende rapport Groningers boven Gas werd duidelijk dat geld jarenlang boven de Groningers ging, er sprake was van ‘ongekend systeemfalen’ met ‘rampzalige gevolgen voor Groningers’.

Het is voor het eerst dat het rapport officieel wordt besproken in de Tweede Kamer. Kamerleden hebben 236 vragen voorbereid. Een deel daarvan gaat over de verantwoording van het rapport. De Kamer wil bijvoorbeeld weten hoe de commissie heeft berekend hoeveel geld de Staat in Groningen heeft verdiend en wat er wordt bedoeld met een ‘ereschuld’.

Een meerderheid van de vragen zijn verdiepende vragen over de inhoud van het rapport. Zoals: ‘Hoe verklaart u dat de minister-president zich de ernst en urgentie ruim vijf jaar onvoldoende realiseert?’ en ‘Wie is de eigenaar van het resterende Groningengas?’

De Kamerleden stellen ook tientallen vragen over hoe het nu volgens de commissie verder moet. Zijn de plannen die het Instituut Mijnbouwschade onlangs presenteerde bijvoorbeeld haalbaar? En hoe moet de rol van de toezichthouder worden versterkt volgens de commissie?

Om zich voor te bereiden op het debat met de parlementaire enquêtecommissie bezocht een groep Kamerleden maandag onze provincie. Ze gingen kijken bij het nieuwe huis van een gedupeerde, bij de schade aan de mestkelder van een boer en gingen in gesprek met maatschappelijke organisaties.

‘Het is belangrijk om niet alleen met bestuurders te praten, maar juist met mensen zelf: wat willen zij dat er met het rapport van de enquêtecommissie gebeurt?’, zegt initiatiefnemer Henk Nijboer (PvdA). ‘Het belangrijkste wat we nu willen horen is wat mensen nu zelf willen’, zegt Faissal Boulakjar (D66). Agnes Mulder (CDA): ‘We willen ook weten hoe mensen kijken naar de plannen die zijn gepresenteerd de afgelopen weken.’

Het zijn bekende verhalen, realiseren de Kamerleden zich. ‘En dat doet natuurlijk heel veel pijn’, zegt Sandra Beckerman (SP). ‘Ik weet hoe mensen kapot gaan, maar ik hoop dat we nu een doorbraak kunnen forceren.’

De Groninger Bodem Beweging herhaalde een boodschap die ze al jaren geven: de gaskraan moet dicht en de schade- en versterkingsoperatie moeten snel beter. ‘Tja, we worden daar wel een beetje moe van. We roepen dit al tien jaar’, zegt voorzitter Coert Fossen. ‘Maar er is geen optie, we moeten het gewoon nog een keer vertellen en we zijn dichterbij dan ooit, voor mijn gevoel.’

Achter gesloten deuren in Dorpshuis De Pompel herhaalt Fossen dat de recent gevraagde miljardeninvesteringen om de ‘ereschuld’ in te lossen, op de tweede plek staan. ‘We beginnen nu een discussie over de toekomst en dat begrijp ik. Maar de acute problemen van mensen gaan over de versterking en de schade. Pas als dat is opgelost, kunnen we ook gaan denken aan de toekomst.’