UMCG-onderzoek over post-covid: één op zes werknemers verzuimt na jaar nog

Voor hun onderzoek gebruikten ze vragenlijsten die tijdens de coronapandemie door 25.000 deelnemers aan het bevolkingsonderzoek Lifelines zijn ingevuld. De vragen richtten zich specifiek op het werk in de eerste twee jaar na besmetting.

Hoogleraar Arbeid en Gezondheid Sandra Brouwer: ‘Dit percentage laat zeker zien dat post-covid een behoorlijke impact heeft op het werk. Dat was ook wat we verwachtten.’

Naast de groep die niet werkt is er een groep die wel weer aan het werk gaat, maar niet klachtenvrij is. Brouwer: ‘Dat ze teruggaan naar het werk is eigenlijk heel positief, maar daarvan rapporteert wel één op de vijf klachten. Daarmee hebben ze een verhoogd risico om alsnog uit te vallen.’ Ook zijn deze mensen minder productief dan normaal. ‘Ze zijn twintig procent van de werkdag minder productief.’

De verzuimers en de mensen die met klachten werken kosten werkgevers geld. Iedere maand verzuim kost gemiddeld ruim 3200 euro, hebben de onderzoekers berekend. Het verlies aan productiviteit kost zo’n 578 euro per maand. ‘Dat is voor de werkgevers. Voor de werknemers heeft het ook enorme impact: het verlies van inkomen, van collega’s, de structuur in je dag en het meedoen aan de maatschappij.’

Onderzoekers hebben gekeken of het bijvoorbeeld uitmaakt welk type werk mensen met post-covid doen, hoeveel ze werken en welke klachten ze hebben. Wat blijkt is dat vrouwen sneller weer aan het werk gaan, maar dan wel vaker nog klachten hebben. Ook hoger opgeleiden werken sneller weer, maar wel met klachten. Brouwer denkt dat deze groepen makkelijker aan het werk kunnen, omdat er meer flexibiliteit is: ‘We verwachten dat vrouwen die parttime werken meer regelmogelijkheden geeft om het werk wat anders in te richten of andere tijden te werken.’

Het werk aanpassen kan alleen als de werkgever daarvoor openstaat. Gebeurt dat ook? Bijna driekwart geeft aan inderdaad steun van hun werkgever te ervaren. Ze mogen vaak minder uren werken of krijgen minder taken op hun bordje. Brouwer: ‘Dat is een prima korte termijnoplossing, maar als de klachten blijven zou je het werk meer duurzaam passend moeten maken.’ Brouwer denkt aan het versimpelen van taken of prikkels op de werkvloer wegnemen. ‘Het is goed dat daar meer aandacht voor komt, want we zien dat de werkgever dat nog weinig doet.'

De studie over de gevolgen van post-covid op werk maakt deel uit van een grote studie naar langdurige gevolgen van corona. Het eerste resultaat werd vorige zomer bekendgemaakt, toen bleek dat één op de acht mensen met een coronabesmetting daar post-covid aan over houden. Onder de noemer ACTION is inmiddels meer onderzoek afgerond, bijvoorbeeld naar ervaringen van patiënten.

Onderzoekers hebben 26 patiënten geïnterviewd, wat resulteert in een blok over post-covid op de website pratenovergezondheid.nl. Senior onderzoeker Manna Alma: ‘We gebruiken een wetenschappelijke onderzoeksmethodiek die in Oxford is ontwikkeld. We zoeken verschillende ervaringen waarin iedereen zich uiteindelijk kan herkennen. Mensen van verschillende leeftijden, verschillende achtergronden, met verschillende klachten. We gaan net zolang door met het verzamelen van informatie tot we geen nieuwe informatie meer horen.’

Op de website staan al ervaringsverhalen over onder meer dementie en diabetes; een kopje over post-covid kan in een grote behoefte voorzien, denkt Alma. ‘Eén van onze geïnterviewden Ron gaf aan dat hij uit andere ervaringen steeds puzzelstukjes vindt waardoor hij een completer beeld krijgt. En een ander gaf aan dat ze juist veel herkenning vindt in ervaringen van anderen.’ De website is daarnaast bedoeld voor naasten en zorgverleners die zo kunnen leren over hoe het is om met post-covid te leven.