Kamer vraagt om harder oordeel over Rutte, maar krijgt dat niet

Tom van der Lee staat de Kamer te woord
Tom van der Lee staat de Kamer te woord © ANP
Ze probeerden het keer op keer, maar de commissie houdt voet bij stuk. De parlementaire enquêtecommissie wil geen hardere en politieke oordelen geven over het beleid van het kabinet in Groningen, ondanks aandringen van partijen in de Tweede Kamer.
Hoe betitelt de commissie het handelen van premier Rutte? Wat vinden ze van het werk van oud-VVD-ministers Henk Kamp en Eric Wiebes? Een oordeel bij monde van commissievoorzitter Tom van der Lee klinkt een stuk sterker dan de mening van een willekeurig Kamerlid. Maar Van der Lee liet zich niet verleiden. ‘Een politiek oordeel is niet aan een enquêtecommissie', zei hij donderdag keer op keer.
In het twee dagen durende verantwoordingsdebat sprak de Tweede Kamer voor het eerst officieel over het rapport van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Niet met het kabinet - dat komt later - maar met de enquêtecommissie.
Kamer vraagt om hard oordeel over Rutte

Niet ver genoeg

Hoewel de commissie al oordeelde dat de gevolgen van de gaswinning rampzalig waren voor Groningen, dat premier Rutte niet in staat was het verschil te maken en dat beleid van Henk Kamp ‘een ernstige en verwijtbare tekortkoming’ was, ging dat voor sommige partijen niet ver genoeg.
‘Is de commissie bewust mild over de premier?’, wilde de ChristenUnie weten. PVV: ‘Moet het kabinet niet gewoon opstappen?’ En zijn we niet met zijn allen ‘bedonderd en belazerd?’, vroeg de PvdA zich af. Waarop de SP aanvulde: ‘Daar past een harder oordeel bij.’
Maar Van der Lee benadrukt dat de commissie haar woorden zorgvuldig heeft gekozen. ‘We hebben onze conclusies weloverwogen verwoord zoals we ze hebben verwoord. Als de Kamer daar wat aan toe wil voegen dan kan dat, maar dan zou ik dat doen in het debat met de regering.’

Ruime Kamermeerderheid steunt rapport

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer steunt de conclusies en aanbevelingen van het rapport van de enquêtecommissie. Dat staat in een motie van de VVD die door het overgrote deel van de partijen is ondertekend. Het is bij een verantwoordingsdebat gebruikelijk dat de grootste partij zo’n voorstel doet.
Volgende week dinsdag wordt er over die motie gestemd, het is mogelijk dat meer partijen de motie dan ondertekenen.

Dankwoord aan gedupeerde Groningers

In zijn slotwoord bedankte Van der Lee de Groningers die mee hebben gewerkt aan de openbare verhoren. ‘Hoe moedig is het van mensen die zwaar gedupeerd zijn, om dat te delen met heel Nederland? Wij hopen dat met dit rapport dingen in beweging komen die te lang niet in beweging zijn geweest.’ Van der Lee keek daarbij soms even naar de publieke tribune, waar tientallen Groningse politici en bestuurders het debat volgden.
Een volle tribune tijdens het gasdebat
Een volle tribune tijdens het gasdebat © Dirk Hol/Hollandse Hoogte/ANP

Hoe nu verder?

Na de meivakantie volgt de reactie van het kabinet op het commissierapport. Vervolgens gaat de Tweede Kamer met het kabinet in debat. ‘Dan kunnen we eindelijk de premier aankijken en vragen wanneer het genoeg is geweest’, zegt Sandra Beckerman (SP) hierover.
Tijdens dat debat wordt ook het ‘politieke vuurwerk’ verwacht. Partijen in de Tweede Kamer zullen hard oordelen over het handelen van het kabinet. Mogelijk komt dan de vraag op tafel: is er nog vertrouwen in verantwoordelijk staatssecretaris Hans Vijlbrief, premier Rutte en het kabinet?
Maar misschien nog wel belangrijker: dan worden de plannen van het kabinet om de problemen in Groningen op te lossen ook onder het vergrootglas gelegd. Plannen die we nu nog niet kennen. En ook een datum voor dat debat is nog niet bekend.