Van gratis energie tot 20.000 euro voor elk gezin: zo zien Groningers het inlossen van de ereschuld

17 april 2023, 06:00 • 3 minuten leestijd

Prachtige lucht boven het Groninger land © Stella Dekker Fotografie/Beeldbank Groningen

'Alle Groningers vijf jaar geen energierekening', 'een Deltafonds met 45 miljard euro voor Groningen' en 'zo snel mogelijk een einde aan de ongelijke behandeling van gedupeerden'. Die voorstellen doen Groningers zelf aan staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) om de ereschuld aan onze provincie in te lossen.

Begin april riepen we ons publiek op vragen aan staatssecretaris Hans Vijlbrief door te geven. Ook kon je vertellen wat het kabinet volgens jou zou moeten doen om de 'ereschuld' aan Groningen in te lossen. Dat leverde meer dan 250 reacties op. Later vandaag geeft Vijlbrief uitgebreid antwoord bij RTV Noord.

Een geldbedrag voor alle Groningers. Dat wordt door tal van mensen de belangrijkste manier genoemd om de ereschuld aan Groningen in te lossen. Hoeveel geld iedere inwoner van onze provincie dan moet krijgen? Daarover lopen de meningen nogal uiteen. De een wil dat Den Haag '20.000 euro per gezin' overmaakt, terwijl een ander voor 'elke huiseigenaar een miljoen' wil.

Dat geld 'is een begin' en dient volgens een van de invullers van de vragenlijst als 'compensatie voor het kapotgemaakte vertrouwen in de overheid'.

De provincie, gemeenten en waterschappen hebben eind maart dertig miljard euro gevraagd voor het inlossen van de ereschuld. Plus een onbeperkt budget voor de herstel- en versterkingsoperatie in het aardbevingsgebied.

Binnen een jaar rijdt heel Groningen elektrisch en wil iedereen hier weer wonen

Reactie uit vragenlijst

Tussen de reacties zit een aantal opvallende voorstellen om de ereschuld te compenseren: 'Bevries de ozb voor alle inwoners en bedrijven in de provincie Groningen voor de komende twintig jaar', oppert Kees Groot. 'Gratis isolatie en van het gas af voor alle Groningers, met of zonder schades', zegt een ander.

Twee auto's aan de laadpaal © Jos Schuurman/FPS

'Alle Groningers gedurende vijf jaar geen energierekening, die betaalt Den Haag', stelt iemand voor. Zijn plan geeft onze provincie naar eigen zeggen een 'enorme stimulans'. 'Want binnen een jaar rijdt heel Groningen elektrisch en wil iedereen hier weer wonen! Zelfs Aldel kan weer open.'

Meerdere mensen die de vragenlijst invulden willen dat Vijlbrief de schadeafhandeling en versterkingsoperatie snel menselijker maakt.

In de vragenlijst riepen we ook op concrete vragen aan Vijlbrief te stellen. Gert Frieling kan wel tien vragen bedenken. Maar als hij er één moet kiezen, is dat: 'Kunt u de mensen die in het versterkingstraject zitten volledig ontzorgen?' Daarmee bedoelt hij dat gedupeerden geen extra kosten meer hebben, zoals huur voor een wisselwoning, geen sloopkosten en geen verhuiskosten.'

Hans Vijlbrief live bij RTV Noord
Vandaag is staatssecretaris Hans Vijlbrief te gast bij RTV Noord. In de radioshow Oetse op Noord stellen Groningers live hun vragen aan hem en mogen suggesties doen. Inbellen kan tussen 17.00 en 17.30 op telefoonnummer 050-3188288. Vervolgens schuift Vijlbrief om 18.00 uur aan in onze tv-uitzending van Noord Vandaag. Daarin confronteren we hem onder meer met reportages uit het bevingsgebied.

Een heel concrete vraag aan Vijlbrief komt van Ate Kuipers. 'Durft u het 'Deltaplan Groningen' voor ons op te richten?' Daarmee verwijst hij naar de open brief van onder anderen NCG-voorzitter Johan Remkes, met de oproep aan Den Haag om te investeren in onze provincie. Zoals destijds ook gebeurde na de watersnoodramp in Zeeland.

Kuipers stelt voor een Deltafonds van 45 miljard euro op te richten. Wat er met dat geld moet gebeuren, wordt besloten door een burgerraad of stuurgroep met vertegenwoordigers uit het bevingsgebied. 'Hiermee zijn de gedupeerden niet meer afhankelijk van een kabinet en Den Haag.'

Hoe concreet Vijlbrief vandaag al antwoord kan geven op alle vragen en voorstellen, is de vraag. Het kabinet komt naar verwachting in mei met een inhoudelijke reactie. Maar misschien licht hij alvast een tipje van de sluier op?

Een van de invullers van de vragenlijst speelt daar vast handig op in. 'Hoe zou u zelf, als u een Groninger was, de ereschuld aan de Groningers willen vervullen?', wil hij van Vijlbrief weten.