Drijvend vossenraster onder stroom moet broedende grutto's tegen zwemmende vossen beschermen

'Vorig jaar hadden we hier dertig broedende grutto-paartjes', zegt Jaap van Gorkum van het Collectief Groningen West. 'Daarvan hebben maar één of twee paartjes jongen groot gebracht. Op camerabeelden hebben we gezien dat de rest voor een groot deel door vossen is opgegeten.'

Van Gorkum stapt met grote passen door de zompige Onnerpolder. In de verte is de skyline van Groningen zichtbaar. In de polder zelf gonst het van het leven, zo aan het begin van het voorjaar. We horen de grutto zijn eigen naam roepen en ook kieviten en ganzen laten zich gelden.

Een deel van de polder is afgeschermd door een raster van zes draden waar stroom op staat. De polder is namelijk in het kader van 'Aanvalsplan Grutto' aangewezen als gebied waar de grutto door menselijk ingrijpend beschermd wordt. Het aanvalsplan is opgesteld omdat de grutto ernstig bedreigt wordt. Deze weidevogel heeft Nederland als belangrijkste broedgebied. Er zijn nog ongeveer 25.000 paartjes over van de 170.000 die er ooit waren. Natuurherstel is een manier om betere leefomstandigheden te creëren voor de grutto.

Maar ook bescherming tegen predatoren zoals de vos is een manier om deze weidevogel te beschermen. Het raster om de Onnerpolder moet vossen bij de broedende vogels vandaan houden. Dat raster, dat verbonden is met zonnepanelen en accu's die ervoor zorgen dat de draden onder stroom staan, is langs drie kanten van het broedgebied neergezet. De vierde zijde wordt begrensd door een brede sloot.

Daar heeft het Collectief Groningen West daarom bij wijze van experiment een drijvend raster geplaatst. Over 800 meter loopt een draad over blauwe drijvers. 'Vossen houden niet van zwemmen', weet Van Gorkum. 'Maar als het moet doen ze het wel, hebben we op camerabeelden gezien. Dus nu proberen we ze op deze manier te weren. En ja, soms worden vossen ook door jagers afgeschoten.'

Dat vossen zich niet makkelijk laten tegenhouden is de veldcoördinator vorig jaar weer eens duidelijk geworden. Toen bleek dat er toch vossen door het raster heen braken. 'Kennelijk namen ze een schok voor lief', zegt Van Gorkum. De druk is ook groot. Op sommige momenten tellen we hier twintig vossen, dat zijn er best veel. Kennelijk kiezen ze dan liever voor een schok dan voor ruzie met de buurman. Vorig jaar bestond het raster uit vijf draden, nu uit zes. We hopen dat dit beter werkt. En we hebben dus die draad in de sloot.'

Maar waarom kiest het Collectief voor een drijvend raster, terwijl de slootkant ook met een vast raster op de oever kan worden afgeschermd? 'Dat heeft te maken met onderhoud', legt van Gorkum uit. 'Bij het vaste raster moeten we maaien, omdat er anders teveel stroomverlies is via het gras. Dat hoeft aan de kant van het drijvende raster niet, dat scheelt toch 800 meter maaien. Het liefst had ik een brede sloot rond het hele gebied, dan hoef je niets te doen, dan is er rust. Of dit experiment succes zal hebben? Ik weet het niet. We doen gewoon ons best.'