Groningers over reactie van kabinet: 'Er is iets meer hoop'

'Ik denk dat er ietsje meer hoop is', zegt de twintigjarige Kiet Winter uit Middelstum. 'Maar het is heel moeilijk om te zeggen wat de toekomst gaat doen.'

Het huis waar hij woonde heeft te veel scheuren en de loods waarin het gezin nu woont is nog niet af, omdat er niet genoeg vergoeding kwam. Jan Wigboldus van het Groninger Gasberaad vindt het mooi verwoord: 'Ja, we hebben iets meer hoop.'

'Het liefst zou ik natuurlijk zien dat ze zich ook echt aan de afspraken gaan houden, maar het verleden laat zien dat dat helemaal niet zo is geweest', vervolgt Winter. Daarom vindt hij het logisch dat veel mensen sceptisch zijn, zoals hij zelf ook is.

'Een zorgeloze jeugd bestaat niet meer, de glans van je jeugd is er gewoon van af. De overheid doet er allemaal maar gewoon over. Elke keer: ja, we gaan het allemaal fixen, het komt allemaal goed. Maar die beloftes worden niet waargemaakt, het zijn echt valse beloftes.'

Kan hij het Rutte vergeven? 'Ik vind het moeilijk om te zeggen', antwoordt hij na even denken, 'maar ik denk dat vergeven altijd een eerste stap is. Het is ook echt belangrijk om dat te kunnen doen om het voor mezelf af te kunnen sluiten, maar dan moeten er nu wel echt oplossingen komen. Dus niet alleen voor de huizen, maar ook voor de provincie zelf.'

De verhalen zijn voor Frouke Postma-Doornbos moeilijk om aan te horen. Ze heeft lang vermeden om bijvoorbeeld podcasts over dit onderwerp te luisteren. 'Ik wist heel lang: ik kan dat niet aan, dan slaap ik niet 's nachts. En niet dat ik niet wakker wil liggen daarvan, maar anders kan ik niet functioneren.'

'Ik sta aan de andere kant, ik bén die moeder die niet goed genoeg zag dat mijn kinderen er last van hadden. Daar heb ik elke dag nog verdriet van. Ik heb er elke dag nog last van, dat ik denk: hadden we toch eerder wat kunnen doen, hadden we eerder hulp moeten vragen?'

Jan Wigboldus van het Groninger Gasberaad heeft de beloftes van het kabinet in zijn hoofd geprent. 'Als dat handen en voeten krijgt, dan zijn we echt een stap verder. Het gaat vooral om die jongelui die een jaar of acht tot twaalf waren in 2012, en die nu dus tien jaar verder zijn, en die niet anders gehoord hebben dan dat het over aardbevingen ging. Dat zijn de huishoudens die zwaar onder druk staan.'

In Dorpshuis De Leeuw in Garmerwolde, waar dinsdagmiddag de kabinetsreactie plaatsvond, is de rust teruggekeerd. Bert Buringa heeft er een onbestemd gevoel aan overgehouden. 'Ik heb niet nieuws gehoord. Beloftes...ja, eerst zien, dan geloven. Ik ben de helft van mijn leven met deze handel bezig, en altijd werd iets beloofd en er was altijd perspectief, maar dat zie ik niet meer.'

Ook een ander buurtbewoner heeft twijfels bij het verhaal. 'Het klinkt wel goed, maar ik heb zoiets van: maak het nou wat concreter, ga wat doen, in plaats van alsmaar beloftes te doen.'

In de belofte van het kabinet staat minder geld dan de Groningse bestuurders hadden geëist. Vijlbrief zegt daarover: 'We kijken gewoon anders aan tegen wat je wil bereiken en hoe je dat bereikt. Wat mijn ervaring met de regio is: het gaat niet over infrastructuur of economie. Maar de mensen willen dat hun huis gerepareerd wordt, dat hun huis versterkt wordt. En ze willen daarna dat de mentale problemen die het heeft veroorzaakt, worden opgelost.'

Daar doet het kabinet volgens hem alles aan. 'En dat er dan een verschil is met bestuurders die wat anders vinden, dat accepteer ik dat gewoon.' Hij benadrukt dat de doelen van Groningse bestuurders en het kabinet op één lijn liggen.

'We kunnen heel lang praten over geld, maar het is logischer dat het gaat over Groningers en hun problemen. Daar is geld een instrument voor, daar heb je geld voor nodig en ik denk dat dit voldoende zou moeten zijn.'

Die bewoording voelt wrang voor Frouke Postma-Doornbos. 'U zegt: Groningers en hun problemen... Dat is nou precies mijn pijnpunt. Het zijn niet problemen van de Groningers, maar het zouden de problemen van het kabinet moeten zijn.' De staatssecretaris is het volkomen met haar eens. 'U heeft totaal gelijk, en ik dacht ook wel dat we me deze kabinetsreactie dat ook laten zien.'

De Groningse heeft één laatste vraag aan Vijlbrief. 'Hoe? Hoe gaat u ervoor zorgen dat het uitgevoerd gaat worden?' Het is de moeilijkste vraag, geeft Vijlbrief toe. 'Het enige wat ik daarover kan zeggen is: ik vind dat als ik mij daar honderd procent voor inzet, dat mensen ervan uit moeten kunnen gaan dat ik dat ook ga doen. Ik ga regelen dat Den Haag niet opnieuw kan ontsnappen. Ik plak Den Haag op Groningen, en dat doe ik in de wet, en met mijn eigen inzet', zegt hij tot besluit.

'Een muur herbouwen en een mens weer gezond krijgen', zegt Wigboldus, 'dat zijn echt twee verschillende dingen. Die muur is sneller weer omhoog gezet dan dat die mensen weer fatsoenlijk functioneren.'