Kamerleden zijn nog niet tevreden met plannen kabinet: 'Dit is geen oplossing voor de zwaarst gedupeerden'

Tweede Kamerleden reageren wisselend op de plannen van het kabinet om de ereschuld aan Groningen in te lossen. Het is volgens veel partijen een stap in de goede richting, maar met name de oppositie vindt het niet ver genoeg gaan. 'Het is een zuinig pakketje', zegt het Groningse PvdA-Kamerlid Henk Nijboer.
Premier Rutte en staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) van Mijnbouw maakten dinsdag in Garmerwolde bekend dat het kabinet 22 miljard euro wil investeren in Groningen.
Een groot deel gaat naar schadeherstel en versterking, 7,5 miljard euro is bedoeld voor het verbeteren van de leefbaarheid. Daarmee reageert het kabinet op het harde rapport van de parlementaire enquêtecommissie.
'Nog geen oplossing voor complexe gevallen'
Het kabinet heeft de verbeteringen verwoord in vijftig maatregelen om Groningen er weer bovenop te helpen. SP-Kamerlid Sandra Beckerman: 'Als je die vijftig punten leest, zit er echt veel goeds tussen. Maar ik vraag me wel af: wat betekent dit voor de zwaarst gedupeerden? Voor hen zie ik geen oplossing.'
Het Groningse Kamerlid doelt daarmee op de plannen voor de schadeafhandeling. Zo wordt bij schades tot 40.000 euro straks niet meer gekeken wat de oorzaak is. Beckerman: 'Als je meer schade hebt, ga je weer die hele bureaucratie in en wordt gekeken of aardbevingen daadwerkelijk de oorzaak zijn. Terwijl dát juist heeft gezorgd voor veel ellende.'
Grens is 'onbegrijpelijk'
Nijboer kan zich ook niet vinden in de grens van 40.000 euro: 'Hoe hebben ze dat nou kunnen verzinnen? Juist bij grote schades zijn grote problemen. Boeren met mestkelders, monumenten, mensen met meervoudige schade. Dan ga je daar weer het onderscheid maken, dat vind ik onbegrijpelijk.'
Beckerman: 'We moeten geen bedrag noemen. Stop met het zoeken naar de oorzaak. Maak een plan om de problemen op te lossen. Dat zie ik opnieuw niet terug, terwijl die gedupeerden steeds dieper in de ellende komen te zitten.'
Volgens regeringspartij CDA staan er na de kabinetsreactie 'nog veel vragen open' over de aanpak van grote schades. 'Er is een omslag nodig: minder procedures, minder rechtszaken en minder bureaucratie. Daarin zet het kabinet belangrijke stappen, maar de praktijk moet uitwijzen of dit ook voor de Groningers zo uitpakt’, laat Kamerlid Henri Bontenbal weten.
Excuses Rutte zijn 'plichtmatig'
Bij de presentatie van het kabinetsrapport in Garmerwolde bood premier Rutte opnieuw zijn excuses aan. Beckerman zat tussen de gedupeerden in de zaal. 'Ik vond het een belediging van Rutte. Hij is hier 12,5 jaar als premier verantwoordelijk voor. Hij heeft in 2019 al excuses aangeboden, maar sindsdien is het alleen maar erger geworden met de bureaucratie en rechtszaken. Het vertrouwen is compleet weg.'
Nijboer vindt de excuses van Rutte 'plichtmatig'. 'Wat zijn ze nog waard? Met de kinderopvangtoeslag heeft hij ook excuses gemaakt, maar jaren later is er nog niks veranderd.' Vijlbrief raakte volgens beide Groningse Kamerleden wel de juiste snaar. Bontenbal (CDA) vindt de betrokkenheid van Vijlbrief - die even emotioneel werd tijdens de presentatie dinsdag - indrukwekkend.

Voorstellen op komst voor meer geld
Het kabinet trekt de komende dertig jaar 250 miljoen euro per jaar uit voor 'een nieuw toekomstperspectief' voor de regio, bij elkaar opgeteld 7,5 miljard euro. Een deel daarvan (circa 1,5 miljard) gaat naar verduurzaming. Nijboer vindt dat niet genoeg en zint op voorstellen om daar meer geld voor los te krijgen.
'Er komen nu allerlei subsidies en regelingen bij. Dan kom je weer in bureaucratische krochten. Als je er echt wat aan wil doen, moet je met meer geld over de brug komen.' Ook had Nijboer meer plannen van het kabinet willen zien om het sluiten van bibliotheken, bushaltes en zwembaden tegen te gaan.
Jeroen van Wijngaarden (VVD) is juist blij met de plannen van het kabinet. Hij kan zich vinden in de maatregelen en investeringen die zijn voorgesteld. 'Deze reactie is een serieuze poging een einde te maken aan de hel en Groningen weer perspectief te bieden.' Ook regeringspartij D66 noemt het 'goed dat het kabinet de aanbevelingen van de enquêtecommissie overneemt'.
Debat waarschijnlijk eind mei
Kamerleden kunnen nu vragen stellen over de kabinetsreactie. Vervolgens gaat het kabinet daar schriftelijk antwoord op geven. Het debat tussen het kabinet en de Tweede Kamer zal waarschijnlijk eind mei plaatsvinden.