Zo ziet het walviskadaver op Rottumerplaat er na twee en een half jaar uit

Het walviskadaver op Rottumerplaat op 17 april 2023
Het walviskadaver op Rottumerplaat op 17 april 2023 © Wageningen Marine Research
Eind november 2020 spoelt een dode dwergvinvis aan op Rottumerplaat. Bij wijze van experiment wordt het kadaver niet opgeruimd, maar blijft het liggen zodat het ontbindingsproces kan worden gevolgd.
De dode walvis krijgt de naam Godfried, naar Godfried Bomans, de schrijver die in 1971 een week lang op het onbewoonde eiland bivakkeerde. Het 4,70 meter lange dier wordt in overleg met Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer van het strand naar een hoger gelegen deel van Rottumerplaat verplaatst, zodat het niet kan wegspoelen.

Camera's

Voor natuuronderzoekers gaat een langgekoesterde wens in vervulling: eindelijk kan in beeld gebracht worden hoe de ontbinding verloopt en welke invloed dat heeft op de natuur. Rondom het kadaver worden camera's geplaatst en onderzoekers bezoeken het eiland regelmatig om de ontbinding van dichtbij te kunnen volgen.
De dode dwergvinvis in december 2020
De dode dwergvinvis in december 2020 © Wageningen Marine Research

Dikke huid

In de eerste maanden komen er vogels als zwarte kraaien, eksters en mantelmeeuwen op de dode walvis af. Het blijkt geen feestmaal voor hen: de huid van het kadaver is voor deze vogels te dik om doorheen te kunnen pikken.

Kevers

Maar kevers weten wel weg met het kadaver: na een half jaar blijkt uit onderzoek dat de dode walvis 57 soorten kevers heeft aangetrokken, waaronder 21 soorten die nog niet eerder op het eiland zijn gezien. Het gaat om vleesetende, bottenknagende en huidetende kevers.

'Er verandert weinig'

Tot en met 2022 wordt het kadaver nauwkeurig in de gaten gehouden. Vanaf begin 2023 staat de monitoring op een lager pitje. ‘We maken nog wel regelmatig foto’s met een camera die bij het kadaver geplaatst is’, zegt Martin Baptist, marien ecoloog bij Wageningen Marine Research, ‘maar er verandert maar weinig meer.’
‘De laatste foto die gemaakt is, dateert van 17 april’, vervolgt hij. 'Daarna waren de batterijen van de camera leeg. Ze worden binnenkort vervangen door de vogelwachters op het eiland.'

Toekomst

Op die meest recente foto zijn vooral botten te zien. Ook is nog een stuk huid zichtbaar. ‘We moeten nog rapporteren over de resultaten van 2022’, zegt Baptist. ‘En we zijn bezig met een voorbereidende studie naar wat de beste locaties zijn om in de toekomst kadavers te laten liggen en welke soorten walvissen daar het meest geschikt voor zijn.’