Nieuwe drug maakt opmars in gevangenis Ter Apel

Of de gevangenen daadwerkelijk de verlammende drug gebruiken, valt niet goed te meten. De drug, die gerookt wordt, komt niet naar boven in de regelmatige urinecontroles die gevangenen krijgen. Naast wiet, hasj, alcohol en slaapmiddelen zou Spice de meestgebruikte drug in de Ter Apeler gevangenis zijn. Volgens een deel van de medewerkers wordt het op dagelijkse basis gebruikt.

Opvallend genoeg heeft de gevangenis zelf gevraagd aan Trimbos of ze onderzoek wilde doen naar het drugsgebruik onder gedetineerden. Medewerkers zagen opvallend gedrag bij gevangenen onderling, maar uit drugscontroles kwam niks naar voren. Het onderzoek is gedaan onder de 456 gedetineerden van Ter Apel. Gebruikers zijn verward, lusteloos of juist onvoorspelbaar.

Gedetineerden die ondervraagd zijn, zeggen dat gebruikers 'zo stoned als een kanarie', 'gek', 'spaced out', 'schapen' of 'zombies', zijn. Volgens hen is Spice het grootste probleem als het gaat om drugs in de gevangenis van Ter Apel.

De drug komt gevangenissen binnen via papier. Dat wordt gedrenkt in Spice en eenmaal in de cel verknipt en in een joint gerold. Ook kleding wordt gebruikt om de drug te smokkelen: Spice is aangetroffen in de naden van bijvoorbeeld spijkerbroeken. Vanwege het gebruik van papier om drugs te smokkelen, krijgen gedetineerden kopietjes van hun post.

Dat papier maakt dat de drug moeilijk te doseren is. Omdat de stof niet gelijk verdeeld is over het papier, kan het zijn dat iemand te veel binnenkrijgt. Dat kan agressie in de hand werken. Gevangenen zeggen ook dat gedetineerden onderling elkaar onder druk zetten om aan de handel in Spice deel te nemen en het naar binnen te smokkelen. Kwetsbare mannen zouden ingezet worden om de drug 'uit te proberen' om een idee te krijgen van de kwaliteit, sterkte en zuiverheid.

Of de situatie in andere gevangenissen in Nederland hetzelfde is, is niet bekend. Het kan zijn dat Ter Apel een uitzondering is, omdat er een bijzondere populatie gevangenen zit. In Ter Apel zitten alleen vreemdelingen die een strafbaar feit gepleegd hebben en na hun straf het land uitgezet worden. Omdat Ter Apel een unieke mix is van verschillende nationaliteiten en culturen, heeft de gevangenis ook een eigen drugscultuur, zo meldt het rapport.

Daarnaast heeft Ter Apel een streng drugsbeleid. Dit beleid kan, zo zegt het Trimbos, geleid hebben tot een zoektocht naar 'meer potente en minder bekende middelen'.

Volgens het Trimbos-instituut zijn er mogelijke oplossingen voor het drugsprobleem, maar zijn dat wel oplossingen van de lange adem. Momenteel is er geen verslavingsarts in de PI en is er geen samenwerking met een regionale verslavingszorginstelling. Ook hebben medewerkers naar eigen zeggen onvoldoende kennis van verdovende middelen.

Verder zou er een open, brede discussie gevoerd moeten worden over drugsgebruik in de gevangenis. Omdat er nu een heel repressief beleid is, gebeurt alles achter gesloten deuren en zijn gevangenen niet gauw geneigd om drugsproblemen te melden. Daarnaast moet het onderzoek uitgebreid worden naar andere PI's in Nederland.