Jongerenwerkers over jeugdbendes in Winschoten: 'Het is echt heel heftig'

De stichting is blij dat de gemeente Oldambt 750.000 euro vrijspeelt om de problemen aan te pakken. ‘Het zal een project van de lange adem worden, maar je moet erin blijven geloven.’

Medewerkers wilden in eerste instantie met naam en toenaam genoemd worden, maar zagen daar bij nader inzien toch vanaf. ‘Voor je het weet heb ik een steen door mijn ruit.’ De namen zijn bekend bij de hoofdredactie.

De problemen zijn bekend bij Jongerencentrum ‘t Spoor in Winschoten. Die locatie wordt door de gemeente Oldambt omschreven als ‘de plek waar jongeren elkaar ontmoeten.’ Volgens haar ‘ervaart het jongerenwerk een toename van overlastgevend gedrag door een nieuwe groep jongeren’.

‘De groep jongeren die hier normaal gesproken komt, is anders dan deze nieuwe groep. Dat zijn kopstukken van de straatbendes. Iedereen weet wie dat zijn. Het is niet dat de groep die hier altijd komt daarmee bevriend is, maar ze worden er wel door beïnvloed en geronseld om dingen te doen. Denk aan wiet verkopen, dealen en intimideren.’

De leiders van de straatbendes zijn geen volwassenen. Het zijn kinderen, vaak niet ouder dan vijftien jaar. ‘En ze voelen zich totaal onaantastbaar’, vertelt een medewerker van SWO. ‘Ze staan bijvoorbeeld bij de supermarkt om zakjes chips van andere kinderen af te pakken. Die zeggen er vervolgens niks van, omdat ze bang zijn dat ze klappen krijgen. Daardoor denken de tieners uit die bendes weer: 'Zie je, ze hebben respect voor me’.’

Die specifieke groep tieners, een groep van zo’n twaalf jongens, verpest het voor het jongerencentrum. ‘Ons jeugdcentrum moet een veilige haven zijn voor jongeren uit de gemeente en daar gaan wij ook heel zorgvuldig mee om. Wij moeten de kwetsbare jongeren beschermen en gedrag dat leidt tot onveiligheid kunnen wij niet accepteren.’

Des te langer een van de medewerkers praat over de situatie, des te duidelijker het wordt dat er echt een probleem heerst. ‘Het zijn onder andere kinderen uit groep acht die andere kinderen in elkaar slaan. Kinderen gaan van school af omdat ze zich onveilig voelen en op scholen werken zelfs beveiligers. Het klinkt bijna Amerikaans. Ook meisjes worden lastiggevallen.’

De ‘harde kern’ van zo’n twaalf jongeren is bijna niet meer te redden, zei wethouder Jurrie Nieboer afgelopen dinsdag. Zij hebben volgens hem al (meerdere) strafbare feiten gepleegd en komen in het strafrechtelijke traject.

De focus ligt daarom op ‘de schil’: broertjes, zusjes en vriendjes. SWO: ‘Wij zijn van mening dat de jongeren het verdienen om geholpen te worden. Zij staan met één been in de criminaliteit. Onze uitdaging is om dat been daar weer uit te krijgen.’

De gemeente Oldambt gaat daarbij dus helpen. Zij maakt 750.000 euro vrij voor een gerichte aanpak, twee extra jongerenwerkers en onder andere twee zogeheten ‘casemanagers’ die bij de gezinnen langs gaan om begeleiding te bieden in een eventueel hulptraject.

‘Daar worden ouders ook heel erg bij betrokken’, vertelt SWO. ‘Zij weten uit onmacht vaak ook niet meer wat ze wel of niet moeten doen. En we moeten vroeg inzetten op de broertjes, zusjes en vriendjes van de jongeren die in de criminaliteit zijn beland. Wij proberen de risicofactoren weg te nemen en duidelijk te maken dat aan snel geld verdienen, ook heel veel risico’s zitten.’

Het team van SWO, dat zich bezighoudt met de leefbaarheid in de gemeente, is blij met de aanpak van de gemeente. Het zorgt ervoor dat de medewerkers de toekomst rooskleurig tegemoet zien: ‘In één keer stoppen met roken is ook moeilijk. Maar na twee of drie pogingen lukt het misschien wel. Wij blijven in de jongeren geloven.’

Aan jongeren die graag over de situatie willen praten, heeft SWO nog een oproep: ‘Kom naar Jongerencentrum ‘t Spoor in Winschoten. Daar zijn altijd twee professionele jongerenwerkers aanwezig. Die luisteren naar de verhalen en kunnen helpen. En je kunt andere jongeren ontmoeten die misschien wel met dezelfde problemen zitten.’

Op dit moment bereikt het jongerencentrum wekelijks meer dan 75 jongeren. Ook jongeren buiten Winschoten worden gezien. Ambulante jongerenwerkers bieden in de dorpen in de gemeente Oldambt een luisterend oor. Zij organiseren ook activiteiten met de jeugd.