Radeloze raad bang voor escalatie in Ter Apel

Vorige zomer: een protestwandeling in Ter Apel tegen asielbeleid
Vorige zomer: een protestwandeling in Ter Apel tegen asielbeleid © Huisman Media/ANP
De gemeenteraad van Westerwolde is bang voor escalatie in Ter Apel. Afgelopen week waren er in het dorp meerdere incidenten met asielzoekers. Volgens de raad is de veiligheid van inwoners en asielzoekers in het geding. ‘De maat is meer dan vol’, schrijven de politieke partijen in een gezamenlijke verklaring.
Vrijdagavond spraken gemeenteraadsleden tijdens een spoedoverleg met winkeliers uit Ter Apel. Na een reeks incidenten was ‘de veiligheid van medewerkers en winkelend publiek wederom in gevaar gekomen'.
Dat overleg was ‘zeer emotioneel’, zegt Wim Eilert van de PvdA. ‘Er is heel veel boosheid en dat is volkomen terecht. Er wordt niet alleen gejat, maar de veiligheid is ook in het geding. Personeel staat soms doodsangsten uit en winkeliers kunnen de veiligheid van hun klanten en personeel niet garanderen.’
‘De grens is echt bereikt. De overlast van een groepje asielzoekers loopt finaal uit de klauwen. Mensen worden er helemaal gek van en als je niet oppast, dan nemen ze het recht in eigen handen’, zegt Eilert.

Kwestie van tijd tot er gewonden vallen

Ook Marco Visscher van Gemeentebelangen maakt zich zorgen over de toenemende spanning. ‘Inwoners gaan zich organiseren in burgerwachten. Je kunt je afvragen hoe handig dat is. De sfeer is enorm verhit na de laatste incidenten’, zegt hij. ‘Het is een kwestie van tijd tot er inwoners gewond raken of asielzoekers gemolesteerd of gelyncht worden. Dus er moet echt iets gebeuren.’
Afgelopen waren er onder meer problemen met asielzoekers op buslijn 73 die door het dorp rijdt. Donderdag werd een asielzoeker aangehouden die zijn geslachtsdeel liet zien aan een meisje. Ook was er een opstootje in een supermarkt.
‘Het is te gek voor woorden’, zegt Eilert. ‘Het gaat om een groep van pakweg 100 man, terwijl er 2000 mensen in de opvang zitten. Die kleine groep heeft blijkbaar de macht om de boel op stelten te zetten.’
Spandoeken in Ter Apel
Spandoeken in Ter Apel © RTV Noord

Nieuwe versoberde opvang

De raadsleden richten hun pijlen op die minderheid, hoewel ze maar weinig concrete middelen hebben om er wat aan te doen. Er moet volgens hen een versoberde opvang komen voor kansarme asielzoekers, de groep waarin volgens de raad de meeste overlastgevers voorkomen. ‘Dat maakt het onaantrekkelijk om naar Nederland te komen’, zegt Visscher.
‘En we mogen niemand opsluiten, maar we kunnen wel verplichten om de hele dag beschikbaar te zijn voor procedures. Daardoor worden ze zoveel mogelijk op het COA-terrein gehouden en kunnen ze geen overlast in het dorp veroorzaken.’

Extra beveiliging

Maar het kan nog weken duren voordat die versoberde opvang er is. Tot die tijd moeten er snel extra veiligheidsmaatregelen worden genomen, vindt de raad. Maar ook dat is moeilijk. ‘Ondanks dat het vinden van goede beveiligers door krapte op de arbeidsmarkt moeilijk is, zetten we daarop in’, staat in de gezamenlijke verklaring.
Daarvoor kijkt de raad vooral naar Den Haag. ‘Het kabinet moet gewoon zorgen voor de veiligheid. Als ze de problemen niet kunnen voorkomen, dan moet je maar meer beveiligen.’
En het is ook in het belang van Den Haag om te zorgen dat de overlast stopt, denkt Marco Visscher. ‘Als ik twee jaar geleden had voorgesteld om het COA-terrein te sluiten, was ik voor gek verklaard. Nu zou dat ernstig worden overwogen. Het laat zien dat het draagvlak hier afkalft.’

Nieuwe gesprekken

Burgemeester Jaap Velema gaat opnieuw in gesprek met staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) van Justitie en Veiligheid om de zorgen te bespreken. De winkeliers en fractievoorzitters gaan in juni opnieuw met elkaar in gesprek.