Waarom Groningen 'een middelmatige gemeente' is, maar toch ook weer niet

Mensen in de Groninger binnenstad
Mensen in de Groninger binnenstad © Jos Schuurman/FPS
Groningen is een middelmatige gemeente. Die conclusie zou je kunnen trekken als je kijkt naar de lijst van aantrekkelijke gemeenten om in te wonen volgens de Atlas voor Gemeenten 2023. In de lijst waarin de vijftig grootste gemeenten in het land met elkaar worden vergeleken, staat Groningen op plek 24.
Daarmee is Groningen minder aantrekkelijk om in te wonen dan bijvoorbeeld Almere, Ede, Vlaardingen en Zoetermeer. Tegelijkertijd wint Groningen het van bijvoorbeeld Leeuwarden, Emmen, Nijmegen en Maastricht.
In dit lijstje wordt onder meer rekening gehouden met bereikbaarheid, de aanwezigheid van natuur, historie, voorzieningen, veiligheid en onderwijs. Op sommige thema's scoort Groningen goed, op andere thema's niet.

Onderwijs en cultuur

Op het gebied van onderwijs staat Groningen op plek twee. Voor een typische studentenstad is dit niet zo verrassend. Stad heeft hierin alleen Leiden voor zich te dulden.
Ook heeft Groningen een sterke reputatie in de cultuur- en de horecasector. Dat is in de Atlas terug te zien. Groningen is telkens in de top tien te vinden in de lijstjes over horeca, concerten en andere podiumkunsten. Qua nachtcultuur staat Groningen op plek zes. Alleen in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Nijmegen en Haarlem is de nachtcultuur beter bereikbaar.

Werk en inkomen

Qua armoede, banen en werkloosheid heeft Groningen een minder goede reputatie. Op Rotterdam na heeft Groningen de hoogste werkloosheid, en ook leeft ruim dertien procent van de bevolking onder de armoedegrens. Groningen staat daarom op plek 45 in het armoedelijstje.
Ook qua banen is Groningen volgens de Atlas minder aantrekkelijk. Het aantal banen dat voor inwoners beschikbaar is binnen een acceptabele reistijd is minder dan in veel andere gemeenten. Buiten de spits staat Groningen op plek 44, binnen de spits op plek 43.

'Groningen leuk, maar ver'

Marten Middeldorp is een van de onderzoekers die gewerkt heeft aan de Atlas voor Gemeenten. Hij woont zelf in Groningen, en vat de conclusies van de Atlas samen met: 'Groningen is een leuke stad met tal van voorzieningen, alleen de rest van Nederland is zo ver weg.' Volgens hem speelt bij veel mensen de bereikbaarheid van een baan nog steeds een grote rol in keuze waar te willen wonen. Maar weinig mensen zijn bereid enorme afstanden af te leggen voor werk.
Zelf is Middeldorp een uitzondering. 'Ik woon in Groningen, en werk in Amsterdam.'
Lees verder onder de afbeelding
Marten Middeldorp is een van de onderzoekers achter de Atlas voor Gemeenten
Marten Middeldorp is een van de onderzoekers achter de Atlas voor Gemeenten © Atlas Research

Thema 'Groen en blauw'

Ieder jaar staat een ander thema centraal in de Atlas. Dit jaar is dat 'groen en blauw', ofwel natuur en water. In Groningen woont ruim tachtig procent van de inwoners binnen tweehonderd meter van een koele plek. Volgens Middendorp gaat het om een plek waar mensen kunnen schuilen voor de hitte. Het gaat dan om schaduwrijke stukjes, waar één of meerdere mensen kunnen vertoeven.
'Deze plekken zijn belangrijk voor mensen die thuis geen verkoeling kunnen krijgen', aldus Middeldorp. Dat gaat volgens hem vooral om oudere mensen, die steeds vaker thuisblijven. 'Het is belangrijk dat zij een plekje kunnen vinden om te kunnen verkoelen.'
Daarnaast telt Groningen per vierkante meter zo'n veertig beschermde diersoorten, goed voor plek zes. Dat is een teken dat er relatief veel biodiversiteit in de Stad aanwezig is. In vijf gemeenten komen meer beschermde diersoorten voor, het meest in Nijmegen. Ter nuancering: de cijfers waar de Atlas zich in het lijstje beschermde diersoorten op baseert komen uit 2017.

Veiligheid

Ondanks dat er in Groningen relatief veel overlast, vernielingen en geweldsmisdrijven zijn (plek 46 van de 50), voelen Groningers zich relatief veilig (plek 6). Middeldorp denkt dat dit te maken heeft met de hoeveelheid jongeren in de gemeente. 'Die vinden het type misdrijf wat in Groningen veel voorkomt blijkbaar niet erg of heftig genoeg om zich onveilig te gaan voelen.'