De jonge grutto gaat naar de trekschool om het trekken te leren

Een jonge grutto
Een jonge grutto © Rob Zweers / Flickr.com (CC BY-ND 2.0)
Dat trekvogels de trek is aangeboren om naar verre oorden te vliegen om te overwinteren was altijd de gangbare gedachte. Maar uit een proef van de Rijksuniversiteit Groningen onder jonge grutto's blijkt dat het diertje de trek krijgt aangeleerd.
Het onderzoek, onder leiding van gruttokenner bij uitstek Theunis Piersma, ging als volgt: Grutto-eieren werden met de broedmachine uitgebroed. De jonge kuikens werden vervolgens met de hand grootgebracht.

Gesplitst

Tegen de tijd dat ze vliegklaar waren werd de groep kuikens gesplitst. De ene helft bleef in Friesland, de andere helft werd naar Polen overgebracht, dik duizend kilometer verderop.
De vogels werden na enige tijd met een minizender losgelaten. Het bleek dat het Friese deel van de grutto's via de normale westelijke route naar westelijk Afrika vlogen. De Poolse broertjes en zusjes vlogen veel oostelijker naar het zuiden en belandden ook veel oostelijker in Afrika.

Naar school

Onderweg maakten ze in Zuid-Europa zelfs een tussenstop, zoals de Poolse grutto's altijd doen. De Nederlandse grutto's leerden de route dus van hun Poolse soortgenoten.
Theunis Piersma is opgetogen over de resultaten. 'Dit experiment laat duidelijk zien dat genetica niet allesbepalend is. Deze grutto’s leren vooral van hun omgeving. Ze gaan als het ware naar school.'

Praten met elkaar

De gruttoprofessor denkt nu al aan een vervolg van het project: 'Een volgende stap in het onderzoek zou kunnen zijn om te onderzoeken van wie ze nou precies leren. Zijn het oudere soortgenoten? Zijn het misschien zelfs heel andere vogelsoorten? ‘Praten’ de vogels misschien met elkaar?'