UMCG luidde noodklok over financiën maar schrijft toch zwarte cijfers

Het universitaire ziekenhuis in de stad hield afgelopen jaar ruim vier miljoen euro over onderaan de streep. Volgens Jules de Vet, interim-bestuurder van het UMCG, vielen de energiekosten lager uit dan waar het ziekenhuis vorig jaar rekening mee hield.

'Net als bij veel burgers gingen de alarmbellen af vanwege de inflatie en de oorlog in Oekraïne. Er dreigden hoge energieprijzen. De zorgen van toen waren terecht.' Maar doordat het UMCG niet alleen vaste energiecontracten, maar ook flexibele contracten heeft, heeft het kunnen profiteren van energieprijzen die uiteindelijk lager uitvielen dan begroot.

Ook stelde het UMCG een tijdelijke vacaturestop in voor niet-essentiële banen, zoals planners, bij de it of de afdeling communicatie. De Vet: 'Op een bedrijf waar 13.000 mensen werken heeft dat een flink financieel effect.' Ook heeft het UMCG naar eigen zeggen meer patiënten kunnen helpen dan verwacht, wat meer inkomsten met zich meebrengt.

'Na covid waren er flinke wachtlijsten en moesten we onder meer op de operatiekamers kijken naar de beschikbare capaciteit. Daarbij hebben we efficiënt gewerkt en meer patiënten kunnen helpen.'

Volgens het UMCG staat de organisatie er goed voor, maar is een resultaat van vier miljoen niet genoeg de komende jaren. De winst moet naar tien miljoen per jaar, om de grote verbouwplannen te betalen. Die kosten bijna een miljard euro. Zo moeten onder meer de gebouwen van de verpleegafdelingen worden gerenoveerd, komen er drie nieuwe intensive care-afdelingen en wordt er een nieuw laboratorium gebouwd dat kan worden gebruikt voor onderzoek en diagnose.

Het Martini Ziekenhuis in Groningen eindigde met acht miljoen euro in de plus. Hoewel het resultaat positief is, is bestuursvoorzitter Tamara Kroll voorzichtig.

‘Het betekent niet dat we met een gerust hart naar de financiële toekomst kijken. We hebben te maken met minder opbrengsten, onder andere doordat we niet onze volledige OK-capaciteit kunnen gebruiken, vanwege personeelstekort en ziekteverzuim. Dat zagen we in 2022, maar ook in 2023 zet deze trend zich door.’

Ook de inflatie, stijgende energiekosten en gestegen lonen baren zorgen. Daarbij komt een groot deel (3,2 miljoen) van het positieve resultaat door eenmalig geld, zoals tegemoetkomingen voor de zorg voor coronapatiënten. Tegenover al die kosten staat de zorgvraag die steeds verder groeit. Een van de grootste uitdagingen voor de ziekenhuizen is de zorg toegankelijk houden voor iedereen. Dat kan volgens het Martini Ziekenhuis alleen door meer samenwerking en meer digitale zorg.

De afgelopen jaren waren voor Ommelander Ziekenhuis Groningen (OZG) spannend. In 2020 scheerde het ziekenhuis langs het randje van de afgrond. Het OZG kampte met te dure leningen en te weinig patiënten. In 2021 sloot het Scheemder ziekenhuis het jaar positief af, mede dankzij de overheidscompensatie voor coronazorg. Over 2002 boekt het OZG nu een resultaat van 1,9 miljoen. Dat is lager dan verwacht; ook bij dit ziekenhuis spelen de gestegen energiekosten daarin een rol.

Het ziekenhuis is er nog niet. Om financieel gezond te worden moet de omzet dit jaar met twintig miljoen stijgen. Die was in 2022 153 miljoen.

Treant Zorggroep komt uit op 8,4 miljoen in 2022, waarvan ongeveer de helft komt uit de ziekenhuiszorg. De andere ruim vier miljoen houdt de zorggroep over aan de verpleeghuizen die Treant in Drenthe heeft. Dat positieve resultaat is grotendeels te verklaren uit eenmalige bedragen, bijvoorbeeld voor zorg die al was verleend, maar nog niet betaald.

Als die worden weggelaten uit de jaarrekening komt Treant ongeveer op nul uit en dat baart zorgen, zegt Ron Akkerman, lid van de raad van bestuur.

‘Het resultaat over 2022 toont de financiële kwetsbaarheid van de zorgsector. Net als iedereen thuis hebben ook wij als zorgorganisatie te maken met een flinke stijging van allerlei kosten.’ Zo was er schaarste aan en stijging van kosten voor (medisch) materiaal en van bouwprojecten. Een hoger ziekteverzuim (gemiddeld 8,2 procent) bracht ook een grote kostenpost met zich mee, onder meer door de inzet van extra medewerkers.’

Hij vindt dat het Rijk en zorgverzekeraars over de brug moeten komen. Niet de ziekenhuizen, maar het Rijk zou bijvoorbeeld moeten opdraaien voor de inflatiecorrectie die medewerkers krijgen in de onlangs afgesloten cao.