Meer incidenten bij opvanglocaties asielzoekers: 'Tekort aan plekken speelt een rol'

Het aantal incidenten rond opvangcentra neemt toe
Het aantal incidenten rond opvangcentra neemt toe © Huisman Media/ANP
Het aantal misdrijven en incidenten rond de locaties waar asielzoekers worden opgevangen, neemt toe. Vorig jaar steeg het aantal gevallen van dreiging, agressie en geweld met 42 procent. Het aantal bewoners van die locaties steeg met bijna 40 procent.
Dit blijkt uit het jaaroverzicht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Bij deze cijfers zijn de incidenten die buiten de poorten van het aanmeldcentrum in Ter Apel zijn gebeurd, niet meegerekend. Ook Oekraïense vluchtelingen vallen grotendeels buiten de cijfers.

Minderheid

Een kleine groep asielzoekers veroorzaakt de problemen, benadrukt het WODC. Ongeveer zeven procent van de bewoners was betrokken bij een incident en ongeveer drie procent werd verdacht van een misdrijf.
In 2022 zijn in totaal 8.730 incidenten geregistreerd. Het jaar ervoor waren er 6160 gevallen en nog een jaar eerder 6345. In het jaar 2017 telden de onderzoekers 4870 incidenten.
In 44 procent van de gevallen gaat het om verbale agressie en in 32 procent om fysiek geweld. Bij zestien procent is de agressie niet gericht tegen een ander, maar tegen de persoon zelf: mensen dreigen dat ze zichzelf iets aandoen of doen dat daadwerkelijk. Bij een op de tien incidenten is de agressie 'non-verbaal'. Dan laten mensen intimiderende houdingen of gebaren zien.

Minderjarigen

De misdrijven en incidenten vinden vooral plaats in asielzoekerscentra. Bijna een kwart gebeurde in locaties voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Hier zijn naast Syriërs (de grootste groep in de azc's en crisisnoodopvang) vooral Marokkanen, Algerijnen en Nigerianen betrokken bij voorvallen.
Bij misdrijven gaat het vooral (77 procent) om zaken als inbraken en (winkel)diefstal. De politie registreerde 5700 verdachten (4000 in 2021). Maar omdat sommige vreemdelingen betrokken waren bij meerdere zaken, komt de teller uit op 2300 unieke verdachten. Mensen uit Noord-Afrikaanse landen hebben een relatief hoog aandeel.

Oorzaken

Volgens het WODC speelt het tekort aan opvangplekken een rol. Niet alleen moeten mensen langer wachten op een beslissing over hun asielaanvraag, ze hebben ook te maken met 'meer onzekerheid over en lagere kwaliteit van opvang en hoge bezettingsgraden'.