Gemeente wil meer aandacht voor huiselijk geweld: ‘Een litteken dat je met je meedraagt’
Alleen al in de gemeente Groningen hebben vermoedelijk meer dan 17.000 mensen te maken met huiselijk geweld. Vermoedelijk, want uit onderzoek blijkt dat slechts tien procent van de gevallen leidt tot een melding. De gemeente Groningen wil meer bewustwording over huiselijk geweld en werkt daarbij samen met ervaringsdeskundigen. ‘Want iedereen verdient een veilig thuis’, zegt wethouder Manouska Molema (GroenLinks).
Een van de ervaringsdeskundigen die heeft meegewerkt aan het actieplan is Femke (47). Zij had in haar relatie jarenlang te maken met verbaal, fysiek en seksueel geweld. ‘Vooral het verbale - het uitschelden en vernederen - heeft me lang achtervolgd, en dat doet het eigenlijk nog steeds. De angst dat ik niet goed genoeg ben.’
Wat te doen bij (vermoedens van) huiselijk geweld?
Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen hulp krijgen van Veilig Thuis, een advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. Bij Veilig Thuis kun je ook terecht als pleger of getuige van huiselijk geweld. Veilig Thuis is telefonisch te bereiken via 0800-2000.
Zeven jaar tot iemand vertrekt
Die periode heeft een enorme impact gehad op haar leven. In Nederland duurt het gemiddeld zeven jaar voordat iemand wegvlucht uit een situatie met huiselijk geweld. In Groningen duurt het geweld gemiddeld genomen ook nog eens langer dan op veel andere plekken in het land. Dat was bij Femke niet anders. Ook zij worstelde jarenlang met de situatie. ‘Ik heb altijd geprobeerd de relatie te redden’, kijkt ze terug op haar vorige leven. ‘Maar toen ik merkte dat me dat niet ging lukken, ben ik gevlucht.’
In deze video doet Femke haar verhaal:
'Huiselijk geweld is een litteken dat je met je meedraagt’
Eenmaal op de vlucht gaat Femke van hotel naar hotel. Ze slaapt uit angst om gevonden te worden nergens twee nachten op rij. Als ze voor het eerst een huisje voor zichzelf heeft, slaapt ze met een stroomstootwapen naast haar bed. Het tekent de angst waarin ze al jaren leefde. En toch duurde het zo lang voordat ze vertrok.
Meer dan alleen dader
‘Ik denk dat het komt omdat een pleger van huiselijk geweld vaak niet alleen de ‘dader’ is, maar in mijn geval ook een lieve en zorgzame man. Een man waar ik heel veel van hield. Als je vertrekt laat je niet alleen het nare deel achter, ook het prettige deel.’
Ik weet wat iemand voelt, omdat ik het zelf ook heb gevoeld
Het gaat nu goed met haar. Het leven met het geweld heeft ze inmiddels al een tijd achter zich gelaten. In haar werk gebruikt Femke haar eigen ervaringen en kennis om anderen te helpen. ‘Ik weet wat iemand voelt, omdat ik het zelf ook heb gevoeld’, zegt ze. Wethouder Manouska Molema noemt de meerwaarde van ervaringsdeskundigen zoals Femke ‘enorm’.
Wat zijn signalen van huiselijk geweld?
Huiselijk geweld is er in vele soorten. Van verbaal en fysiek geweld tegen de partner, tot seksueel geweld of kindermishandeling. Femke kent tal van signalen. ‘Binnen een donkere zonnebril dragen om een blauw oog te verhullen kennen we allemaal wel. Maar ik kijk ook heel vaak naar de communicatie tussen twee mensen. Is er één persoon die steeds non-verbaal goedkeuring vraagt bij de ander? Dan is er misschien iets niet pluis. Is er iets kapot, wat niet zomaar kapot is - zoals een gat in de deur? Een jong kind die, of het nou winter of zomer is, altijd een shirt met lange mouwen en een col draagt. Het zijn allemaal signalen die er op kunnen duiden dat er iets aan de hand is.’
Huiselijk geweld is er in vele soorten. Van verbaal en fysiek geweld tegen de partner, tot seksueel geweld of kindermishandeling. Femke kent tal van signalen. ‘Binnen een donkere zonnebril dragen om een blauw oog te verhullen kennen we allemaal wel. Maar ik kijk ook heel vaak naar de communicatie tussen twee mensen. Is er één persoon die steeds non-verbaal goedkeuring vraagt bij de ander? Dan is er misschien iets niet pluis. Is er iets kapot, wat niet zomaar kapot is - zoals een gat in de deur? Een jong kind die, of het nou winter of zomer is, altijd een shirt met lange mouwen en een col draagt. Het zijn allemaal signalen die er op kunnen duiden dat er iets aan de hand is.’
Als ervaringsdeskundige drukt Femke mensen op het hart om niet te oordelen als ze een gesprek aangaan met iemand bij wie ze vermoeden dat er sprake is van huiselijk geweld. ‘Toon oprechte interesse. Vraag hoe het met diegene gaat of hoe diegene zich voelt. Aan een oordeel heb je niets. Als iemand bij mij oprecht geïnteresseerd was geweest, had ik er misschien eerder over gesproken en had ik eerder hulp gezocht.’
Voelt als een missie
‘Dit werk voelt voor mij als een missie’, vertelt ze met een grote glimlach. ‘Ik ben nu 47 jaar en dit is echt de allereerste baan waarbij ik denk: dit is wat écht bij me hoort.’ Zo heeft ze hele nare ervaringen uit haar eigen leven omgezet in iets positiefs voor zichzelf en voor anderen. Maar wat ze allemaal heeft meegemaakt vergeten, dat doet ze nooit.
Ik schrik sneller en slapen gaat lastig, maar ik heb er vrede mee
‘Het is een litteken dat je met je meedraagt. Het heeft nog steeds invloed op mijn dagelijkse leven. Ik schrik sneller dan ik zou willen en daar reageer ik heftiger op dan ik zou willen. Slapen is nog altijd lastig, maar ik heb er vrede mee dat ik er op deze manier mee kan leven. Ik lijd er niet meer onder, zoals ik dat in het verleden wel heb gedaan.’
Iedereen veilig thuis
Huiselijk geweld helemaal stoppen lijkt een utopie, weet ook wethouder Molema. ‘Er is de laatste jaren heel veel onderzoek gedaan naar hoe dit te stoppen. Het is ongelofelijk complex. Maar dat betekent niet dat we ons niet tot het uiterste moeten inzetten om meer mensen een veilig thuis te bieden. Het is niet normaal dat je thuis mishandeld wordt of seksueel misbruikt wordt. De ambitie moet blijven dat iedereen veilig thuis kan wonen.’
Wat te doen bij (vermoedens van) huiselijk geweld?
Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen hulp krijgen van Veilig Thuis, een advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling. Bij Veilig Thuis kun je ook terecht als pleger of getuige van huiselijk geweld. Veilig Thuis is telefonisch te bereiken via 0800-2000.
