Made in Grunn: ‘Het is de aandacht in de fabriek die bepalend is voor de uiteindelijke kwaliteit’

Steenhuis Beton B.V. in Uithuizermeeden bestaat 110 jaar. Ruim een eeuw zijn ze bij dat concern, dat oorspronkelijk een familiebedrijf is, in de weer met het maken van betonnen trappen en bordessen. Voor kwalitatief goed beton is het essentieel om iedere dag het recept van cement, zand, grind en water op dezelfde manier te maken.
En niet zonder succes. Zo zijn alle trappen in het Groninger Museum bij Steenhuis gemaakt. Maar ook de trappen in de RWE-centrale in de Eemshaven en die in de Zalmhaventoren in Rotterdam, dat met ruim tweehonderd meter het hoogste gebouw in Nederland is. Een paar voorbeelden van waar de vijfduizend trappen, gemaakt door ruim vijftig personeelsleden, jaarlijks naar toe gaan.
Made in Grunn: betonnen trappen en bordessen
‘We storten vanaf halverwege de ochtend tot begin van de middag en dan is het beton de volgende ochtend in basis sterk genoeg om uit de mal te halen en na te bewerken,’ zegt verkoopmanager Aeilco Holtkamp (61). Voor iedere trap is een standaardmal beschikbaar of wordt er eentje gemaakt. Na 28 dagen is het beton helemaal uitgehard en op maximale sterkte.
Alles zelf
Bij Steenhuis maken ze alles zelf. Het tekenen, mallen maken, ijzervlechten plus het maken en storten van beton. ‘Doordat we alles zelf maken, kunnen we intern snel bijsturen als dat nodig is’, concludeert Holtkamp.

Het familiebedrijf is sinds 2019 in handen van BTE Nederland, een organisatie waar landelijk tien betonfabrieken deel van uitmaken. BTE heeft een eigen laboratorium waar gebruik van gemaakt kan worden om alle proeven te doen voor de benodigde Kiwa-certificering.
Er is geen school waar je mallen leert maken of ijzervlechter voor trappen wordt
Het laboratorium is ook de plek om op zoek te gaan naar een vervanger voor cement. ‘Bij het maken van cement is veel energie nodig. Het is een energieslurpende industrie. Ten opzichte van vorig jaar is het vijftig procent duurder geworden,’ rekent Holtkamp voor. Henri Feijen (47), sinds vorig jaar locatiemanager, vult aan: ‘Er komt uiteindelijk een vervanger voor cement en dat is heel belangrijk voor het bestaansrecht van onze fabriek.’
Daar waar in het verleden een hoge omzet het doel was, is dat sinds de overname vier jaar geleden duidelijk veranderd. ‘We willen groeien, maar vooral door onze interne processen te optimaliseren’, aldus Feijen. ‘Dat is een stevige uitdaging, want we kunnen slecht aan vakmensen komen.’
Geen school
Feijen geeft aan dat het extra lastig is, omdat een specifieke opleiding ontbreekt. ‘Er is geen school waar je mallen leert maken of ijzervlechter voor trappen wordt. Het is een vak op zich om intern te leren en dat moet je leuk vinden.’ Om aan te geven dat de nood hoog is, zijn twee koks inmiddels in een interne opleiding bezig en komt een meubelmaker uit Leipzig geregeld ondersteunen. Drie vacatures zijn onvervuld.

De wens is om zoveel mogelijk te automatiseren, geeft Feijen aan. ‘We hebben een vijf-assige CNC-machine nodig om tijdwinst te halen bij moeilijk te produceren mallen. We zijn aan het kijken welke het best bij ons past.’
‘We hebben in de loop der jaren honderden mallen gemaakt. Voor een standaardtrap ben je dan goedkoper uit, omdat we deze mallen in het archief hebben. Reken maar dat voor een nieuwe mal een medewerker een week bezig is, maar voor een specialistische mal zijn twee mensen wel drie weken bezig’, rekent Holtkamp voor.
Strakke maatvoering
De focus ligt op kwaliteit en niet op kwantiteit, zegt Holtkamp, die al een kleine 38 jaar bij Steenhuis Beton werkt. ‘Het is toch vaak bepalend hoe het eruit ziet met een strakke maatvoering. Dat is in de betonwereld nog niet zo vanzelfsprekend, is onze ervaring. Daarom keuren we echt wel eens een trap af als het niet aan onze eigen interne normen voldoet. Het is de aandacht in de fabriek die bepalend is voor de uiteindelijke kwaliteit.’

Het procedé van betonmaken heeft voor een leek de nodige haken en ogen. Zo is de temperatuur echt relevant, stelt Feijen. Het moet voldoende warm zijn om de benodigde chemische reactie op gang te laten komen. Cement is een bindmiddel dat reageert op water, grind en zand. Speciaal zand, van de zandafgraving bij Sellingerbeetse, waarbij de opbouw van de korrel belangrijk is.
Bij gebruik van een ander soort zand werkt het recept al niet meer
‘Sinds een jaar of tien voegen we ook kalksteenmeel toe, dat zorgt uit zichzelf voor verdichting. Daardoor hoeven we het niet meer te trillen, wat tijd scheelt en voor de omgeving prettiger is’, concludeert Holtkamp. ‘Het steekt wel nauw hoor, want bij gebruik van een ander soort zand werkt het recept al niet meer.’
Kwaliteit
Er is bij Steenhuis veel aandacht voor een interne kwaliteitscontrole. Holtkamp. ‘De druksterkte van een trap of bordes controleren we iedere dag, ondanks dat ze dit ook maandelijks bij BTE uitvoeren, maar kwaliteit is gewoon superbelangrijk.’
Het product
Wat: de betonnen trap
Wie: Steenhuis Beton B.V
Waar: Uithuizermeeden
Aantal werknemers: 50
Productie: 5000 betonnen trappen en bordessen per jaar
Wat: de betonnen trap
Wie: Steenhuis Beton B.V
Waar: Uithuizermeeden
Aantal werknemers: 50
Productie: 5000 betonnen trappen en bordessen per jaar