Is de rust in Winschoten weergekeerd? 'Laten we onze normale dingen gewoon blijven doen'

Is de rust in Winschoten weergekeerd? De reeks aan geweldsincidenten als gevolg van een bendeoorlog zijn in ieder geval gestopt. Maar voor hoelang? Ook burgemeester Cora-Yfke Sikkema kan geen garanties geven. Maar: 'Het lijkt erop dat ze het op elkaar hebben gemunt, en niet op willekeurige Oldambsters.'
Het begon allemaal twee weken geleden, met een steekpartij op klaarlichte dag in het centrum van Winschoten. Diezelfde avond volgden twee schietpartijen, aan de Transportbaan en aan de Papierbaan in de stad. Twee dagen later werden in Oude Pekela huizen beschoten, waarna de Herestraat in Stad werd opgeschrikt door een nachtelijke ontploffing in een beautysalon. Tenslotte waren twee (waarvan één mislukte) beschietingen van Winschoter kroegen.

Burgemeester Sikkema restte niets anders dan de Nacht van Winschoten af te blazen. Want: veiligheid voor alles en 'met pijn in het hart'. De geweldsexplosie kende voorlopig een einde met de arrestatie van een 58-jarige Winschoter op het vliegveld van Düsseldorf. Dat was afgelopen woensdag.
'Arrestatie geeft rust'
Of daarmee de rust is weergekeerd? 'We hebben in ieder geval een verdachte opgepakt', zegt Sikkema. 'Dat geeft wel rust. Mensen hebben wel iets van: er gebeurt iets, en daar zitten ze wel op te wachten.'
Het lijkt erop dat ze het op elkaar hebben gemunt, en niet op willekeurige Oldambsters
Of de burgemeester haar inwoners kan meegeven dat ze rustig kunnen gaan slapen? 'Honderd procent veiligheid kun je nooit garanderen. Maar het lijkt er wel op dat ze het op elkaar hebben gemunt, en niet op willekeurige Oldambsters. In die zin dus wel. Dus laten we onze normale dingen ook gewoon blijven doen. Die honderd procent zekerheid hadden we voor deze voorvallen natuurlijk ook niet.'
Bende-oorlog
De gewelddadigheden vloeien voort uit twee bendes die elkaar naar het leven staan. Heeft de burgemeester de zaak nog onder controle?
'We weten allemaal dat er in Oldambt, net als in heel Groningen, sprake is van criminaliteit. We hebben onlangs inderdaad een geldbedrag vrijgemaakt voor een groepsaanpak van jongeren, die vatbaar zijn voor criminele activiteiten. Aan de andere kant hebben we nu te maken met volwassenen, die elkaar het leven ingewikkeld maken. Maar of die twee zaken met elkaar te maken hebben staat niet vast.'

Rapport ondermijning
Uit een rapport over ondermijning in de Ommelanden kwam onlangs vooral naar voren dat de politie over te weinig middelen beschikt om de (veelal drugs)criminelen de baas te kunnen. 'Dat is heel frustrerend', beaamt Sikkema. 'Uit het rapport bleek dat hier veel mogelijk is door het ontbreken van de overheid in de meest brede zin. Burgemeester Sloots (Stadskanaal) trekt dit namens alle Groningse burgemeesters.'
Zo lang ik er maar geen last van heb, denkt men vaak. Maar zo moet je niet denken. Meld het, desnoods anoniem
Alle Groningse gemeenten werkten intussen al nauw samen, maar belangrijk is nog steeds de bewustwording, zegt Sikkema. 'We kunnen wel denken dat het heel veel weg is, maar dat is niet zo. Het gebeurt allemaal in plaatsen in onze gemeenten.' Of ze daarmee zegt dat het onderdeel is van onze maatschappij? 'Het komt overal voor in Nederland. Daar moeten we niet naïef in zijn.'
'We moeten elkaar niet gek maken en onze Groningse nuchterheid behouden'
'Wen er maar aan'
Sikkema was nog maar een paar maanden burgemeester, toen ze werd geconfronteerd met zeven opgerolde hennepkwekerijen. 'Jeetje, is dit toeval?', vroeg ik aan de adviseur. 'Wen er maar aan', kreeg ik te horen. De opbrengst van zo'n hennepkwekerij moet ergens heen. Daar zit criminele activiteit achter. Dus daar moet je niet naïef in zijn.'
Wat je ziet, zegt Sikkema, is dat mensen vaak niet aan de bel trekken als ze iets zien wat het daglicht niet kan verdragen. 'Zo lang ik er maar geen last van heb, denkt men vaak. Maar zo moeten mensen niet denken. Dúrf het te melden. Desnoods anoniem. Want dat is nodig om hier met elkaar een vuist tegen te kunnen maken.'

We moeten elkaar niet gek maken. We moeten onze Groningse nuchterheid blijven houden
Grootsteedse geweldsexplosies
Hoe erg deze grootsteedse geweldsexplosies een relatief kleine gemeenschap als Winschoten raken? Sikkema: 'Erg. Juist omdat mensen elkaar kennen, of viavia mensen kennen. Het mooie daarvan is dat het afblazen van de Nacht heel goed werd ontvangen, omdat men de situatie kent. Het vervelende van een kleine gemeenschap, is dat er ook een soort fluisterspel ontstaat. Daardoor is er veel desinformatie verspreid, waardoor mensen extra bang werden.'
Sikkema pleit daarom voor vertrouwen in OM en politie. 'Die zitten hier bovenop om dit op te lossen. Nou, we hebben de eerste verdachte opgepakt. Knap werk, vind ik dat. Maar we moeten elkaar niet gek maken. We moeten zorgen dat we de Groningse nuchterheid een beetje blijven houden. We moeten alert blijven, maar óók rustig.'