In beeld: Stikstoffabriek Zuidbroek begint na maanden vertraging met proefdraaien
29 augustus, 18:06 • 3 minuten leestijd
Na bijna 1,5 jaar vertraging is Gasunie begonnen met het testen van de stikstoffabriek bij Zuidbroek. De aannemers zijn bezig met de laatste afrondende werkzaamheden en de eerste stikstof wordt waarschijnlijk in september geproduceerd.
‘Dit wordt de vervanger van het Groningse gas’, legt projectdirecteur Erwin Mollink uit. Hij geeft een rondleiding op het bouwterrein.
Op dat terrein van de stikstoffabriek klinkt een zacht zoemend geluid. Steeds meer installaties worden getest en in gebruik genomen. Op deze plek wordt straks stikstof uit de lucht gehaald en gemengd met buitenlands gas. Dat mengsel is gas dat vergelijkbaar is met de kwaliteit van het Groningse gasveld, waar alle Nederlandse apparaten op zijn ingesteld.
In de drie herkenbare pijpen, zichtbaar vanaf de A7 en de N33, wordt stikstof aan de buitenlucht onttrokken. Mollink: ‘Vanuit de grote hal erachter wordt lucht aangezogen. In de torens wordt dat schoongemaakt en afgekoeld tot -180 graden. Dan kunnen we stikstof en zuurstof splitsen.’
‘Na het splitsen gaat de stikstof terug naar de grote hal. Acht grote compressoren brengen het vervolgens onder grote druk naar het mengstation.’ Die compressoren worden nu getest. Heel spannend, vindt Mollink. ‘Tijdens het testen komen we achter foutjes als verkeerd aangesloten kabels. Maar het ergste wat kan gebeuren is dat zo’n compressor het begeeft. Dat zou wel voor nieuwe vertraging zorgen.’
Het mengstation ligt even verderop. Mollink wijst naar een terrein dat is omringd door hekken. Er staan een paar grijze gebouwtjes op, zilveren pijpen steken er uit de grond. ‘Daar mengen we het buitenlandse gas. Dat komt uit Noorwegen en het LNG dat binnenkomt in de Eemshaven’, legt Mollink verder uit. We mengen het onder de grond, vanwege het harde geluid. Zo kan niemand er last van hebben.’
Laatste loodjes zijn spannend
Mollink heeft al heel wat grote projecten begeleid, maar maakte nog nooit zoveel tegenslagen mee als in Zuidbroek. ‘Ja, er zijn wel leukere dingen denkbaar. Maar je kunt niet afhaken. Je moet verder.’
Bouwers werden bedreigd door tegenstanders van de fabriek, corona gooide roet in het eten en de hoofdaannemer Air Products belandde in een slepend conflict met onderaannemer Ballast Nedam. ‘Conflicten van deze schaal heb ik niet eerder gezien. Er moest zelfs afscheid worden genomen van een aannemer. Daarna moesten we eigenlijk opnieuw opstarten. Dat soort gebeurtenissen hebben heel veel tijd gekost.’
De laatste loodjes zijn dan ook spannend voor Mollink. ‘De laatste fase is doorgaans niet de makkelijkste fase. Het in bedrijf nemen van zo’n installatie brengt altijd risico’s met zich mee. Maar we liggen op schema.’
Neem een kijkje bij de stikstoffabriek:
Zo ziet de stikstoffabriek in Zuidbroek er nu uit
En dat wordt hoog tijd. ‘Je merkt aan iedereen dat ze snakken naar het einde. Dat geldt voor onze eigen mensen, voor aannemers en voor heel veel mensen uit het buitenland. Ze willen er allemaal wel een keer een streep onder zetten.’
Als alles goed gaat draait de stikstofinstallatie volgens hoofdaannemer Air Products op 1 oktober 2023.
Eerder was het afmaken van de stikstoffabriek een voorwaarde om het Groninger gasveld te kunnen sluiten. Maar de situatie is inmiddels veranderd, zegt Gasunie. Er wordt veel minder gas verbruikt en de gasopslagen zijn goed gevuld. Daarom zou het gasveld op 1 oktober dicht kunnen, als de stikstoffabriek dan toch nog niet klaar is.
