Holland Norway Lines laat tientallen miljoenen aan schulden achter

Helemaal scherp heeft curator Hans Silvius van De Haan Advocaten en Notarissen in Groningen het nog niet. Maar in zijn voorlopige analyse van het faillissement van de lijndienst tussen Eemshaven/Emden en het Noorse Kristiansand komt hij uit op een totale schuld van vijftien tot dertig miljoen euro.

Holland Norway Lines bestond uit een reeks bv’s. De hoogste schuld, tien à twintig miljoen euro, zit bij de holding, de bovenste vennootschap. Daaronder hangt de Holland Norway Lines bv, die de exploitatie van de veerdienst voor zijn rekening nam. Die laat schuldeisers met zo’n vijf à tien miljoen euro achter.

En dan zijn er nog de zuster- en dochterbedrijven HNL Ferry Terminal en HNL Terminal Holding die ook een ‘behoorlijk bedrag’ aan schulden hebben opgebouwd.

Omdat hij het beeld niet helemaal compleet heeft, wil Silvius nu nog niet zeggen welke partijen de schuldeisers zijn. Duidelijk is wel dat het om een breed pallet aan crediteuren gaat, variërend van brandstofleveranciers, cateraars, Groningen Seaports en het havendrijf in Emden tot de uitzendbureaus die voor de bemanning zorgden.

In de draaikolk van het faillissement heeft Holland Norway Lines in elk geval één bedrijf mee naar de diepte genomen. Het uitzendbureau Global Crewmanagement is dinsdag failliet gegaan.

HNL kon de betalingen aan het uitzendbureau niet meer voldoen. Daardoor konden de salarissen van de 140 bemanningsleden niet meer worden betaald. ‘Pijnlijk’, stelt Silvius vast.

Waarom Holland Norway Lines ten onder is gegaan, heeft de curator inmiddels op een rij: ‘Het was gewoon een startup die niet heel erg verschilt van twee of drie jongens op een zolderkamer die bezig zijn met een of ander computerbedrijf en op een zeker moment ontdekken dat ze met iets heel groots bezig zijn.’

HNL speelde eigenlijk vanaf de start mee in de eredivisie, zegt Silvius. Het exploiteren van een internationale veerdienst is namelijk een zeer omvangrijke, complexe en dure operatie.

‘Je moet voldoen aan hele hoge standaarden en veiligheidseisen die in West-Europa gelden voor ferry-diensten. Niks kan half. Alles moet in één keer goed en daarmee wordt het allemaal enorm duur.’

HNL begon in 2021 met de voorbereidingen. In de aanloop naar de eerste afvaart vanuit de Eemshaven in april 2022 liepen de kosten al enorm op. Er moest vier miljoen euro borg voor het schip op tafel worden gelegd, plus één maand huur van een miljoen die vooruit moest worden betaald. Ook was er rond een miljoen nodig voor de eerste bevoorrading.

Silvius: ’Dan heb je nog 140 bemanningseden op het schip. Eenzelfde aantal mensen heeft tegelijk verlof. In totaal ging het om 350 bemanningsleden die via crew agents ingehuurd werden. Die moeten per week betaald worden. Je hebt dus behalve veel werkkapitaal voor de eerste afvaarten ook een hele snelle kasstroom nodig.’

Dat ging een tijdje goed, vooral omdat de kaartverkoop - in totaal zijn er 400.000 tickets verkocht - goed liep. Maar omdat de verplichtingen die HNL aanging alleen maar verder opliepen, groeiden toch de financiële tekorten. ‘Terwijl tegelijkertijd investeringen nodig waren in de kade en een terminal in de Eemshaven.’

Silvius: ‘Daar moest een gebouw neergezet worden voor de ontvangst van bezoekers en er moest infrastructuur aangelegd worden. Dat was een hele puzzel en een dure operatie, die met stoom en kokend water gerealiseerd moest worden. HNL liep al heel snel aan tegen financiële tekorten.’

Het leidde ertoe dat vanaf oktober vorig jaar er een structureel tekort was dat alleen maar verder opliep. De aandeelhouders waren op dat moment bereid enkele miljoenen bij te storten.

De hoop was dat de hulp van de aandeelhouders andere partijen zover zou brengen eveneens bij te springen. Maar gesprekken hierover met de provincie Groningen, de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM) en Groningen Seaports liepen spaak.

Afgelopen zomer deed het management van HNL in een reddingspoging nogmaals een beroep op de aandeelhouders. Dat is een groep van tien investeerders en bedrijven, deels afkomstig uit deze regio. Deze keer kreeg HNL nul op het rekest. En met de gelijkblijvende kosten en teruglopende kaartverkoop vanwege het aanstaande winterseizoen, stevende de MS Romantika in een stroomversnelling richting de ondergang.

Alle HNL-vennootschappen zijn inmiddels failliet verklaard. Na het bankroet van de belangrijkste bv, Holland Norway Lines, was het omvallen van de zuster- en dochtermaatschappijen onvermijdelijk, zegt Silvius. ’Het volledige bankroet is daarmee een feit.’

Het maakt de zaak voor hem wat overzichtelijker, zegt curator Silvius. ‘Voor de afwikkeling van de schulden is dit beter. Een aantal van de bv’s was ook hoofdelijk aansprakelijk voor elkaar. Nu hebben we beter controle over de schulden.’

Kort na het omvallen van de veerdienst was er kans op een snelle doorstart onder een ‘gedroomde overnamekandidaat’, zoals Silvius het noemt. Welke partij dat was, wil hij niet zeggen.

Voordat het schip zou worden teruggegeven aan verhuurder Tallink uit Estland moest de koper beslissen, maar onder de hoge tijdsdruk haakte deze af. Tallink zegde daarop de huur op en haalde het schip een paar dagen later terug naar Estland.

Interesse voor voortzetting van de veerdienst is er volop, verklaart Silvius. Vooral omdat partijen zien dat de markt ervoor er is. Maar omdat er momenteel geen schip is, is een doorstart volgens hem een stuk ingewikkelder geworden.

‘Een partij die ermee verder wil moet in de eerste plaats kapitaalkrachtig zijn, er is veel geld nodig voor een opstart en herstart. Het lukt niet nog een keer met een paar jongens en een oude schuit.’

Voorwaarde nummer twee is dat er een goed schip gevonden wordt. Dat hoeft volgens Silvius niet opnieuw de MS Romantika te zijn. ‘Misschien is een kleiner schip verstandiger of misschien moet je kijken naar een schip met meer capaciteit voor vrachtwagens aan boord.’

Tot de schuldeisers behoren ook tienduizenden passagiers. Mensen die een kaartje voor de boot of een pakketreis hebben gekocht, maar niet hebben kunnen meevaren. Het aanvankelijke aantal van 75.000 gedupeerden is door Silvius bijgesteld naar circa 50.000.

Silvius werkt aan een online-platform waar iedereen zijn claim kan indienen. ‘Want het gaat om zulke grote aantallen, daar is onze mailbox niet op ingesteld.’

Mensen die een pakketboeking hebben gedaan bij HNL Travel kunnen een beroep doen op de Stichting Garantiefonds Reisgelden. Passagiers die een ticket met hun creditcard hebben betaald, krijgen dat via de creditcardmaatschappij mogelijk vergoed.

Voor duizenden andere passagiers is er vooralsnog weinig uitzicht op schadeloosstelling. ‘Het gaat om tamelijk grote bedragen. Voor een reis voor twee mensen met auto en overnachting en maaltijden aan boord zit je al gauw op duizend à tweeduizend euro.’

De directie van Holland Norway Lines is gevraagd te reageren op het verhaal van de curator, maar is niet op het verzoek ingegaan.