Commissie komt met langverwacht advies: álle huizen in aardbevingsgebied veilig en duurzaam
13 oktober, 13:21 • 3 minuten leestijd
Herstel alle schade, maak elk huis veilig en geef alle bewoners de mogelijkheid om hun huis te verduurzamen. Dat adviseert de Commissie Verschillen, die onderzoek deed naar onuitlegbare verschillen in het aardbevingsgebied. Het rapport is vrijdag gepresenteerd.
De commissie is ingesteld door staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) van Mijnbouw, die een einde wil maken aan tal van verschillen die de afgelopen jaren zijn ontstaan.
Zo komt het voor dat bewoners aan de ene kant van de straat een nieuw huis krijgen, en de andere niet. Dat speelt onder andere in de Fivelstraat in Ten Boer. De bewoners van de oneven huisnummers krijgen een nieuw duurzaam huis, de bewoners aan de overkant niet.
Conclusie: onaanvaardbare verschillen
Onder leiding van oud-staatssecretaris Pieter van Geel (CDA) heeft de commissie tal van dit soort situaties onderzocht. Ook keek de commissie naar verschillen in de schadeafhandeling en verduurzaming.
De commissie concludeert in het rapport dat er ‘onaanvaardbare verschillen’ zijn ontstaan. ‘Dit heeft enorme consequenties voor de bewoners in het bevingsgebied’, schrijft Van Geel. Er ontstaat frustratie en onbegrip onder bewoners, wat de sfeer in wijken en straten niet ten goede komt.
Van Geel geeft een winstwaarschuwing: het lukt volgens hem niet om alle verschillen op te lossen. Maar als het kabinet de adviezen opvolgt, kan het wel zoveel mogelijk worden voorkomen
De adviezen van de Commissie Verschillen
Schadeherstel
- Elke bewoner heeft recht op een schadevrij huis. Onderzoek naar de oorzaak van de schade moet stoppen; het is namelijk lastig om te beoordelen of schade door aardbevingen komt. Daarom moet alle schade worden hersteld, wat de oorzaak ook is.
- Schade moet zoveel mogelijk in natura worden hersteld. Dat betekent dat bewoners geen geld krijgen, maar dat er een aannemer komt om de schade daadwerkelijk te herstellen. Dat zorgt ervoor dat iedereen op hetzelfde uitkomt: een schadevrij huis.
- Houd de vaste vergoeding zo laag mogelijk. Nu kunnen bewoners 5.000 euro krijgen bij kleine schade. Dat zorgt voor verschil: een bewoner die voor een paar honderd euro schade heeft, krijgt bij deze regeling immers net zoveel geld als een bewoner die voor duizenden euro's schade heeft.
Schadeherstel
- Elke bewoner heeft recht op een schadevrij huis. Onderzoek naar de oorzaak van de schade moet stoppen; het is namelijk lastig om te beoordelen of schade door aardbevingen komt. Daarom moet alle schade worden hersteld, wat de oorzaak ook is.
- Schade moet zoveel mogelijk in natura worden hersteld. Dat betekent dat bewoners geen geld krijgen, maar dat er een aannemer komt om de schade daadwerkelijk te herstellen. Dat zorgt ervoor dat iedereen op hetzelfde uitkomt: een schadevrij huis.
- Houd de vaste vergoeding zo laag mogelijk. Nu kunnen bewoners 5.000 euro krijgen bij kleine schade. Dat zorgt voor verschil: een bewoner die voor een paar honderd euro schade heeft, krijgt bij deze regeling immers net zoveel geld als een bewoner die voor duizenden euro's schade heeft.
Versterking
- Elke bewoner heeft recht op een veilig huis. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) moet met elke bewoner in gesprek over de benodigde versterking.
- De NCG moet op zoek gaan naar huizen in het aardbevingsgebied die niet op de lijst staan voor versterking, maar mogelijk wel een veiligheidsrisico lopen.
Verduurzaming
- Elke bewoner moet de mogelijkheid krijgen om het huis te verduurzamen. Dat kan naar het niveau aardgasvrij-gereed. Dat betekent dat het huis goed genoeg geïsoleerd moet zijn om uiteindelijk van het gas af te kunnen, bijvoorbeeld door het isoleren van muren, vloer en het dak.
- Verduurzaming moet zoveel mogelijk gelijktijdig met de versterking meegenomen worden. Huizen die al versterkt zijn, kunnen achteraf nog verduurzaamd worden.
- Dit moet kunnen zonder eigen bijdrage van bewoners.
Een van de adviezen staat opvallend genoeg haaks op de maatregelen die staatssecretaris Vijlbrief vorige week aankondigde. Zo gaat de vaste vergoeding voor kleine schades omhoog van 5.000 naar 10.000 euro. De commissie adviseert juist om die vergoeding zo laag mogelijk te houden om verschillen te voorkomen. De één houdt immers meer geld over dan de ander.
‘Aanpak duurt minstens een decennium'
De commissie adviseert zoveel mogelijk vast te houden aan het doel om alle huizen in 2028 versterkt te hebben. Maar als huizen ook nog eens verduurzaamd moeten worden, gaat de NCG dat jaartal zeker niet halen. De commissie schrijft dat de aanpak minstens ‘een decennium’ gaat duren. Dat zou betekenen dat het tot minstens 2033 zal duren.
De prioriteit moet liggen bij de zwaarst getroffen en kwetsbare gebieden
‘Het zal een tijdsintensief en meerjarig project worden. Niet alles kan overal tegelijk’, schrijft de commissie. ‘De prioriteit moet liggen bij de zwaarst getroffen en kwetsbare gebieden.’ En zelfs als alle adviezen worden opgevolgd, zullen zeker niet alle verschillen zijn opgelost.
Ontvangen door Vijlbrief
Staatssecretaris Vijlbrief heeft het rapport vrijdagochtend ontvangen. Hij wil onderzoeken hoe hij de adviezen kan opvolgen. ‘Deze adviezen schetsen een aantrekkelijk toekomstbeeld waar ik, binnen de grenzen van het mogelijke, aan wil werken.’ De bewindsman zegt zo snel mogelijk met een uitwerking te willen komen.
