Oppositie wil miljard extra voor Groningen, Vijlbrief zegt nee
Vrijwel alle partijen in de Tweede Kamer willen dat huizen in het bevingsgebied niet alleen versterkt, maar ook verduurzaamd worden. Hoeveel huizen daarvoor in aanmerking moeten komen, is nog een punt van discussie. Ook het budget is een groot vraagteken. Het verzoek van SP, PvdA en GroenLinks om hier op voorhand een miljard euro extra voor te reserveren, lijkt te worden afgewezen.
Dat bleek vanmiddag tijdens een debat in de Tweede Kamer met staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) over de afhandeling van aardbevingsschade in Groningen.
Halflege zaal
Het laatste 'gasdebat' voor de verkiezingen begon al vol ergernis. Meer dan de helft van de partijen liet het debat schieten. Zo waren BBB en Nieuw Sociaal Contract er niet bij. Ook kwamen twee Kamerleden te laat. 'Excuses. Ik zat met een tweejarig kind en een oppas die ernstig in de file stond', verontschuldigde Van Wijngaarden (VVD) zich toen hij alsnog aanschoof.
Kamerleden die wel (op tijd) in de zaal waren, ergerden zich aan de matige belangstelling. Beckerman (SP): 'Ik heb een knoop in mijn maag hoe weinig partijen hier zijn. Dit is de allerlaatste kans voor deze Kamer om iets aan Groningen te doen.' PvdA/GroenLinks-Kamerlid Henk Nijboer noemde de lage opkomst een 'bloody shame'.
Isoleren
Het debat ging voor een groot deel over het rapport van de Commissie Verschillen, dat afgelopen vrijdag haar rapport uitbracht. De commissie vindt dat alle huizen in het bevingsgebied schadevrij, veilig en verduurzaamd moeten zijn. Dat laatste betekent dat huizen zo goed geïsoleerd moeten worden, dat ze op termijn van het gas af kunnen. Denk daarbij aan spouwmuur-, vloer- en dakisolatie.
U doet een greep uit beloftes die al aan Groningen zijn gedaan
Staatssecretaris Vijlbrief (D66) van Mijnbouw heeft uitgerekend hoeveel dat kan kosten. Dat loopt sterk uiteen. Als je alleen de huizen meeneemt die nog versterkt moeten worden (ruim 10.000, red), zal er rond de honderd miljoen euro nodig zijn, bovenop het geld dat hier al voor is gereserveerd. Als je alle huizen in de provincie Groningen en het noorden van Drenthe meerekent, kan dat 2,4 miljard euro extra kosten. Dat bedrag komt bovenop de 1,65 miljard die al is gereserveerd.
Miljard van links
De drie oppositiepartijen SP, PvdA en GroenLinks willen een fonds instellen van één miljard euro om dit soort kosten te kunnen dekken. Het fonds is bedoeld om verschillen die de afgelopen jaren zijn ontstaan, op te lossen. Het geld moet volgens de partijen komen uit de algemene Rijksmiddelen.
Beckerman (SP): 'Hiermee kunnen we werk maken van de conclusies van de Commissie Verschillen en bijvoorbeeld ook onterecht afgewezen schades uit het verleden vergoeden.' Samen met de andere partijen doet ze een beroep op de coalitiepartijen: 'Wij hebben als Kamer budgetrecht, we kunnen nu nog geld vrijmaken.'
'U draait Groningen een rad voor de ogen'
Verschillen coalitiepartijen, waaronder D66, lopen niet warm voor het plan. Boulakjar: 'Wij roepen op om binnen de financiering die het kabinet heeft aangekondigd middelen te vinden. Ook verzoeken we de NAM om een bijdrage te doen.'
Er moet boter bij de vis, ik hoop dat de Kamer tot inkeer komt
Nijboer reageert fel: 'Hier draait u Groningen een rad voor de ogen. Dit (het isoleren van huizen, red.) kost veel geld. Dat zit niet in de begroting. D66 zegt eigenlijk: haal het bij de NAM, of haal het binnen het geld dat al aan Groningen is toegezegd. U doet een greep uit beloftes die al aan Groningen zijn gedaan.'
Boulakjar wil daar niets van weten: 'Ik houd niet van termen als Groningen een rad voor de ogen draaien. Wij doen een ferme oproep aan de staatssecretaris en ik heb er alle vertrouwen in dat hij zich maximaal gaat inspannen om de adviezen van de Commissie Verschillen te omarmen.'
Ook de ChristenUnie reageert niet heel enthousiast op het voorstel van de drie oppositiepartijen. Drost: 'Om nu op maandagmorgen een miljard euro opzij te zetten, terwijl we vrijdag het rapport van de commissie hebben gekregen, vind ik niet zo zorgvuldig.'
Geld wel of niet nodig?
Staatssecretaris Vijlbrief laat weten dat hij eerst de uitkomsten van de Commissie Verschillen wil uitwerken. Voorlopig is er volgens hem geen extra geld nodig. 'Het kabinet heeft al geld vrijgemaakt voor de verduurzaming in Groningen, ruim anderhalf miljard. Geld is op dit moment dus geen belemmering', aldus Vijlbrief.
Gedeputeerde Susan Top was bij het debat in Den Haag en hoopt dat de coalitiepartijen alsnog overstag gaan. 'Als je de verschillen in Groningen opgelost wil hebben, is in de huidige plannen van het kabinet geen voorziening getroffen. Dat moet wel gebeuren. Er moet boter bij de vis. Ik hoop dat de Kamer tot inkeer komt.'
Volgende week dinsdag gaat de Kamer stemmen. Dan moet duidelijk worden of het plan van SP, PvdA en GroenLinks het gaat halen.
